TİMETURK I HABER MERKEZİ
Melahat KEMAL
Hizbullah, Suriye savaşında Rusya için en kullanışlı devlet dışı aktör oldu. Lübnanlı Şii militanlardan oluşan İran destekli bu grubun Suriye sahasında zaman zaman 10 bine ulaşan milisi bulunuyor.
Suriye savaşına dahil olmasından bu yana 2 binden fazla kayıp veren Hizbullah, Deyrzzor bölgesi de dahil olmak üzere Esed rejiminin sadık bir müttefiki oldu.
Grup 2015 yılında Rusya'nın Suriye savaşına aktif olarak katılmasıyla birlikte Rus ordusuyla yakın çalışmalar içine girdi.
Hizbullah savaş sahasındaki faaliyetleri ile Rusya'nın dikkatini çekmiş ve kendini Esed rejiminin kurtarılmasına adayan grup Moskova tarafından ‘muktedir' bir müttefik olarak seçilmişti.
RUSYA-HİZBULLAH İŞBİRLİĞİ
Aralık ayının sonunda Hizbullah armalı bir üniforması giyen bir Rus özel kuvvetlerinden bir askerinin görüntüleri sosyal medyada paylaşıldı.
Görüntüler Suriye'nin Halep şehrinde çekilmişti. Halep'te bulunan bir Hizbullah komutanı da Suriye sahasında Ruslarla yakın çalışmalar yürüttüklerini söylüyordu.
Hizbullah komutanı “Rusya ile ilişkilerimiz mükemmelin ötesinde” diyor ve ekliyordu “Halep'in bazı kısımlarında Rus askerleri bulunuyor. Cephe hattını kontrol etmek, Hizbullah güçlerinin muhaliflerle nasıl çatıştığını görmek ve keşif yapmak için stratejik bölgelere gidiyorlar. Bazen bu operasyonların görüntülerini kaydediyorlar”.
RUSYA'NIN HİZBULLAH HAYRANLIĞININ SEBEBİ NE?
Bir Hizbullah komutanı Rusya'nın operasyonlarını gözlemleme ve kaydetme sebebini Rusların Hizbullah'ın taktikleri ve çatışma ruhundan etkilenmeleri olarak açıklıyor.
Rus ordusunun Hizbullah'a duyduğu hayranlığın ardından grubun, muhaliflerin Ekim ayı sonunda Halep'in doğusundaki kuşatmak üzere başlattığı Şehid Ebu Ömer Serakib harekatında gösterdikleri performans olduğu belirtiliyor.
Hizbullah ve rejim güçleri muhaliflerle girdikleri bu çatışmada ağır kayıplar verdi. Grubun yaklaşık 35 militanını kaybetmesi bu harekatta gösterdikleri yoğun katılım ile ilişkilendiriliyor.
HALEP'TE HİZBULLAH VE Şİİ MİLİTANLARA HAVADAN RUS DESTEĞİ
Rusya ve Hizbullah arasındaki işbirliği 24 Kasım 2016 yılında gün yüzüne çıktı.
Lübnan'ın Hizbullah'a yakınlığı ile bilinen gazetesi Al-Ahbar, grup ile üst düzey Rus askerî yetkililer arasında Halep savaşının son safhası için ilk doğrudan ve resmi görüşmenin yapıldığını yazdı.
Gazete ilgili yazısında görüşme talebinin Rusya tarafından yapıldığını belirtti. Yapılan görüşmede Rusya'nın karada savaşan Hizbullah ve İran destekli diğer Şii militanlara Halep operasyonun sonuna kadar hava saldırıları ile destek vermesinin kararlaştırıldı.
Rusların güvenilir bir ortak olduğunu belirten bir Hizbullah komutanı “Rusların hava desteği savaş sahasına kesinlik getirdi. Çünkü rejimin hava saldırıları çok zayıf ve çoğu zaman hedefi bulmakta başarızdı” diyordu.
Rejimin Halep'teki kazanımlarına ve kontrol sahasını genişletmeye yoğunlaşmasıyla, Rusya ve Hizbullah arasındaki bu işbirliği şimdilik eski önemini kaybetmiş gibi görünüyor.
ORTAK ÇÖZÜM HİZBULLAH'IN MENFAATİNE TERS
Suriye meselesinin ortak mutabakata varılarak çözülmesi, Hizbullah'ın Suriye'deki menfaatlerine ters düşecek.
Hizbullah'ın patronu İran Suriye'deki çatışmayı Irak ve Suriye üzerinden Lübnan'a oradan da Akdeniz'e uzanan bölgedeki hakimiyet ve güvenliğini arttırmak için kullanıyor. Bu amaç için ise iç ve dış vekil gruplarını kullanarak ilgi alanı içindeki bölgenin nüfus yapısını değiştirmeye çalışıyor.
Hizbullah, Suriye'de rejim kontrolünün zayıf olduğu bölgelerde özellikle de Suriye-Lübnan sınırındaki alanlarda askeri alt yapısını sağlamlaştırıyor. Hizbullah bu sayede sadece İran'dan gelen silah akışını devam ettirmekle kalmayıp aynı zamanda İsrail ile gerçekleşecek herhangi bir çatışmada kendine eğitim ve istihkam için bir art alan oluşturmuş olacak.
Yani hem Hizbullah hem de patronu İran, Suriye'deki çatışma ortamından ve Esed'in zayıflığından beslenmeye devam etmek isteyecek.
RUSYA ENİNDE SONUNDA FARKINA VARACAK
Tüm bunlar olurken Rusya'nın asıl istediği Esed rejimi ile muhaliflerin müzakere masasına oturması ve bu görüşmeler neticesinde de Şam'da güçlü bir merkezi hükümetin tesis edilmesi.
Aralık ayı sonunda Türkiye tarafından yapılan açıklamalarda muhaliflerin Hizbullah'ın ve rejim yanlısı diğer tüm yabancı grupların Suriye'yi terk etmesini istediği belirtildi.
Bu durum, Hizbullah ve İran'ın Suriye'deki planlarına ağır bir darbe vurmuş olacak.
Moskova da her ne kadar Hizbullah'ı Suriye'de güçlü bir müttefik olarak görüyor olsa da eninde sonunda grubun asıl biatının İran'a olduğunu ve onun menfaatlerine hizmet etmeyi seçeceğini görecek.