TIMETURK / Batu Serdağ
Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Bangladeş Devlet Başkanı Zillur Rahman’a yazdığı mektup Ankara ve Dakka arasında diplomatik krize yol açtı. The Daily Star’daki habere göre gerilime Gül’ün Bangladeş’te Uluslararası Suçlar Mahkemesi’nde yargılanan sanıklara “toplumsal barış” için “af” istemesi neden oldu.
Ankara, Bangladeş’in Türkiye Büyükelçisi Zulfikar Rahman’ı dün Dışişleri Bakanlığı’na çağırmıştı. Bir gün önce de Türkiye’nin Bangladeş Büyükelçisi Mehmet Vakur Erkul Bangladeş hükümetince çağrılmıştı.
Daily Star’a konuşan Bangladeş dışişleri bakanlığı kaynakları, 23 Aralık’taki Gül’ün mektubunun “kabul edilemez “ve Bangladeş’in “içişlerine doğrudan karışmak” olduğunu söylediler.
Aynı kaynaklar Cumhurbaşkanı Abdullah Gül mektubunda Cemaat-i İslami liderlerinin yargılama için çok yaşlı olduklarını ve yargılamanın Bangladeş’te iç savaş çıkarma ihtimali olacağını yazdığını bildirdiler.
Haberde mektubun içeriğinden şaşırdığı öne sürülen Dakka’nın Türk Cumhurbaşkanı’na yazılacak cevabı Başkan’ın rahatsızlığı nedeniyle ertelediği ifade edildi.
Ayrıca Cansuyu Yardım Örgütü’nden 14 delegenin kimliklerini gizleyerek “sınırda vize” ile ülkeye girmeleri de gerilimi artıran diğer bir neden. Dakka hükümeti dışişlerine çağırdığı Türk büyükelçisinden STK’ının gelişini açıklamasını istedi.
Dışişleri Bakanı Mustafa Kemal, Cumhurbaşkanı Gül’ün mektubunu protesto eden ve bunun Bangladeş’in içişlerine müdahale olduğunu söyleyen diplomatik notu da Türk büyükelçisine iletti.
Notta Bangladeş hükümetinin “halkının ezici desteği” olan savaş suçları mahkemesinin sürdürmedeki azmi dile getirildi. Ayrıca notta Cansuyu’nun “sınırda vize” kolaylığını istismar ettikleri öne sürüldü.
Diplomatik notta, “Bangladeş bir mesele hakkında bir sorun ya da kafa karışıklığı oluşturmanın dost bir ülkenin işi olmadığına ve bu türden bir olayın tekrarlanmayacağına inanmaktadır” denildi.
2009’da Dakka turist, yatırımcı, iş adamı, diplomat ve özel pasaport sahiplerine tek taraflı “sınırda vize” kolaylığı başlatmıştı. Ankara ise sadece resmi ve diplomatik pasaportlara bu kolaylığı sağlıyor.
Daily Star’a konuşan dışişleri yetkilileri, Cansuyu delegasyonunun geri gönderebileceklerini ancak Türkiye’yle olan ikili ilişkilere zarar gelmemesi için bundan vazgeçtiklerini söylediler. Yetkililer, Türk yardım örgütünün diplomatik teamülleri çiğneyerek hükümete önceden bilgi vermediklerini kaydetti.
Bir başka dışişleri kaynağı ise Gül’ün hem Bangladeş Cumhurbaşkanı hem de başbakanına mektup yazdığını söyledi. Türkçe ve İngilizce yazılan mektuplarda Türk Cumhurbaşkanı, Gülam Azam ve diğer Cemaat liderlerine ölüm cezası verilmemesini istedi.
Abdullah Gül mektubunda eğer bu liderler cezalandırılırsa Bangladeş’in sosyal-ekonomik gelişmesini etkileyip sosyal istikrarsızlık ve kan dökülmesine yol açabileceği uyarısında bulundu.
Ancak öyle görünüyor ki uluslararası birçok örgüt tarafından kınanan Gülam Azam’ın yargılandığı mahkeme ile ilgili bu Gül’ün samimi uyarısı Dakka tarafından içişlerine müdahale olarak algılanıyor.
