İran'ın üç ordusu: Lübnan, Suriye, Irak
Geçtiğimiz hafta Suriye'de öldürülen İranlı Devrim Muhafızları generali Ali Allahdadi'nin cenazesinde konuşan İranlı general şu ifadeleri kullandı: “Allah size düşmanınızın akılsız olduğunu ve hatalar yaptığını müjdelemiştir. Bir zamanlar düşman bir hata yaptı, güney Lübnan’a girdi ve Hizbullah doğdu. Sonra Suriye’ye girdiler ve bir başka Hizbullah doğdu. Ve bu yıl Irak’a girdiler ve bir başka Hizbullah daha doğdu. Hizbullah bölgede güneş gibi parlıyor” diye konuştu.
10 Yıl Önce Güncellendi
2015-01-28 10:28:10
TİMETURK | HABER MERKEZİ
22 Temmuz 2014 tarihinde Türkiye'den yayın yapan İngilizce internet sitesi Turkey Agenda'da yayınlanan bir yazı "İran'ın 3 Ordusu" başlığını taşıyordu. İran'ın bölgesel faaliyetlerini değerlendiren yazıya göre bütün askeri kriz alanlarını doğal yayılma alanı olarak değerlendiren İran, Lübnan'dan sonra Suriye ve Irak'ta da güçlü şekilde örgütlendi.
İşte yazının ilgili bölümü:
İran istihbaratı SAVAMA*, İran - Irak Savaşı gibi bir istihbarat teşkilatını yeterince yoracak bir meşguliyet içerisindeyken Lübnan'da Hizbullah'ın kuruluş sürecini de koordine etmekteydi. Savaş ekonomisine rağmen Lübnan'daki Şiileri silahlandırıyor ve Lübnan genelinde oldukça güçlü istihbarat hücreleri oluşturuyordu. Aynı dönemde Necef, Kerbela ve Basra'daki Şii havzalarında etkinliğini arttırıyor ve Saddam rejimini içeriden rahatsız ediyordu. Bu kadar komplike harekatların tamamını yürütebilen bir istihbarat teşkilatının, birkaç yıllık bir kurumsal hafızayla Ortadoğu gibi bir kaos merkezin böylesine profesyonel süreçleri yönetebilmesi elbette mümkün değil.
İran'ın "Direniş ekseni" olarak nitelendirdiği yapılanmanın çekirdeği aşağı yukarı bu şartlarda oluşturuldu. İran'ı sadece İran sınırları içerisinde kalarak savunamayacağını öngören yeni rejim, Şiilerin bulunduğu bütün bölgelerde bu şartlarda örgütlendi. 1992 ve 1994 yıllarında Arjantin'deki İsrail hedeflerine, İran ve bağlı kıtalar tarafından düzenlenen iki saldırı, agresif istihbarat operasyonlarının da ilk işaretlerini verdi. Arjantin'de yaşayan Lübnanlı nüfusunun arasına Hizbullah mensupları kolaylıkla sızabiliyor ve İran istihbaratı tarafından belirlenen hedefler okyanus ötesi ülkelerde dahi kolaylıkla vurulabiliyordu. Dünyanın bu "tehdit"le yüzleşmesini sağlayan operasyonlar bugün bütün istihbarat örgütleri tarafından Ortadoğu, Avrupa ve ABD'de yeniden kendisini gösterebilecek tehditler olarak değerlendiriliyor. Çünkü Şii inanç çevreleri, dünyanın bütün ülkelerine çeşitli sorunlardan ötürü göç etmiş durumdalar. Devrimden sonra İranlı Şiiler, Lübnan iç savaşı döneminde Lübnanlı Şiiler, İran - Irak Savaşı sırasında Iraklı Şiiler ve Suudi Arabistan'ın politikalarından ötürü Arap yarımadası Şiileri, son otuz yılda yaygın olarak Batılı ülkelere sığındılar.
Büyük fotoğraf, İran istihbaratının küresel yapılanmasını tam olarak hala gösteremiyor. Ancak fotoğrafın sadece görünen kısmı dahi çeyrek asırdan beri fiilen hiçbir savaşa girmeyen İran'ın stratejik güç kazanımını göstermeye yetiyor. Bundan yirmi yıl önce sadece Lübnan'da geniş tabanlı bir milis güce sahip olan İran, artık Lübnan'ın dişe dokunur tek silahlı gücüne hükmediyor. Yine İranlı yetkililerin ifadesine göre, Suriye krizini İran kendi dış politikası açısından fırsata çevirdi ve artık Suriye'de de "Suriye Hizbullahı" olarak tanımladıkları yeni bir askeri teşkilat oluşturdular. Bu askeri teşkilatın izlerini Suriye sahasında da rahatlıkla görmek mümkün. Suriye'nin kuzeyinde Fua, Nubbul, Zehra gibi yerleşim birimlerinin tamamı bu örgütün kontrolünde ve Suriye Ordusu'nun bu bölgelerde herhangi bir rolü yok. Ayrıca Lazkiye, Şam'ın Seyyide Zeynep bölgesi, Humus'un Kuseyr bölgesi ve İdlib'in bazı bölümleri de tamamen bu yeni ordunun kontrolünde. Sadece yazılı kaynaklardan değil saha kaynaklarından da konuyu incelendiğinde açıkça görülüyor ki İran'ın artık Suriye'de belki Lübnan'dakinden daha da güçlü bir ordusu var.
YAZININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ
Haber Ara