Anne sütü ve bankacılık

Yapılan son kabine değişikliği ile yeni sağlık bakanımız olan sayın Mehmet Müezzinoğlu ilk icraat olarak süt bankacılığı kurma çabası içine girdi. Muhtemelen bu proje kendisine ait bir proje çünkü önceki dönemde bakanlığın bu konuda bir hazırlığı yoktu eğer olsaydı eski sağlık bakanı bunu çok önceden açıklar kimse ile tartışmaz ve paylaşmaz hemen uygulardı. Bakanlık teşkilatlarına da bu konuda ulaşan herhangi bir yazı da şu anda yoktur. Sayın bakan süt bankası kurma konusunda ki gerekçelerini "Faydadan vazgeçmeden, tedbirleri de asla ihmal etmeden bebek ölüm oranını düşüreceğiz . Biz, fayda ve kayıt konusunu merkeze alarak bu sistemi kuracağız. Bebekleri yaşatabilmek için elimizdeki en önemli ürün anne sütü. Bebek ölüm hızını daha da düşürebilmek için her türlü önlemi almaya çalışıyoruz. 2002'de bebek ölüm hızı binde 31'lerdeyken 2011 itibariyle binde 7'lere indi. Ama halen gelişmiş ülke standartlarını yakalayamadık. Bu nedenle sisteme önem veriyoruz.” Şeklinde açıklamaktadır. Resmi olarak bu konuda başka bir açıklama ve beyan yoktur. Sistemin nasıl yürüyeceği konusunda oluşturulmuş ve hazırlanmış bir yönetmelik mevcut değildir. Kamuoyunda yeteri kadar tartışılmamıştır. Sayın bakan sadece dini hassasiyetleri dikkate alacaklarını beyan etmiştir ama bu konuda ki sürecin nasıl gerçekleşeceği konusunda yeteri kadar hazırlık olmadığı açıktır.

Bütün memeli canlılarda anne sütü en değerli besindir. Hem besleyici hem de koruyucudur. İnsan için ilk 6 ay sadece anne sütü yeterlidir. Hazır ek gıdaların olmadığı zamanlarda annelerinin sütü yetersiz olan bebekler için çözüm olarak süt anneliği önerilmiş ve uygulanmıştır. İslam bu uygulamayı kaldırmamış sadece süt kardeşler arasında nikahı haram kılmıştır. İlahiyatçıların itirazı da bu noktadadır. Eğer bu konu çözülebilirse ilahiyatçıların itirazı kalmayacaktır. Yani ahkamı tutturulacaktır.

Bizim için yeni olsa da bu uygulama dünyada eskidir. Batı ülkelerinde halen uygulamadadır. Muhtemelen bizde ki uygulamada da batıdaki uygulamalar esas alınacaktır. Buradaki uygulamalar daise kan bankacılığı gibi bağışçı sorgulanmakta sigara veya ilaç kullanımı olup olmadığı günde kaç tane kafein içeren içecek alındığı beyanı alınmakta HİV hepatit sifiliz açısından bağışçı taranmakta sonra süt kabul edilmektedir. Alınan süt pastörizasyon işlemlerinden geçerek özellikle yeni doğan yoğun bakım ünitelerindeki veya hastanede ki hasta bebekler için verilmektedir. Ülkemizdeki uygulamada ise hastanede yatan bebekler için annelerinin sütü sağılmakta derin dondurucuda muhafaza edilmekte ( 6 ay kalabilir ) ve kendi halinde erimeye bırakılarak ısıtılıp bebeğe verilmektedir. Anne sütü yeterli olmayan bebekler için ise hazır mamalar kullanılmakta aileler kendi buldukları süt annelerle çocuklarını beslemektedirler.

Şu anda bu konuda ciddi bir tıbbi zaruret yokken niçin bu kadar hazırlıksız bir girişim yapılmakta ve bize dayatılmaktadır. Bizim geleneğimizde bu sorunu ( ki bizim için bu sorun değildir ) aşmak için bize uygun insani çözümler varken madem onlar yapıyor o zaman iyidir bizimde yapmamız gerekir ilkesi/zliği ile toplumsal bir karşılığı olmayan tıbbi olarak gereksiz bir çalışma niçin dayatılmaktadır. Modern tıbbın ahlakı ve dini yoktur. Dini ve ahlakı değerleri dikkate alır gibi yapar onları doğru bulduğu için değil tepkilerden çekindiği içindir.

Hükmü ilahi insanın sınırlarını çizmiş ve insanı azgınlıktan uzak durmaya ve haddi aşmamaya çağırmıştır. Bu bir tavsiye değil emri ilahidir. Doğrudan bu emre karşı çıkamayanlar insan hayatının zaruretlerinden yola çıkarak bizim sınırlarımızı zorlamaktadır. Anne sütünün nikah konusunda nasıl bir kısıtlama getirdiğini bilinirken bunun için süt anneliği gibi geleneksel insani ve İslami bir çözüm varken tıbbi gerekçelerle bu sınırları zorlayıp basit kayıt sistemleri ile bunu çözeceğini iddia etmek doğru değildir. Sağlık bakanlığı yapınca meşru olmaz kayıt sistemleri veya bebek ölümlerini azaltmak ( ki bu uygulama ile gözle görülebilir bir sonuç almanız mümkün değildir ) gibi vicdanlara yönelik açıklamalar uygulamayı haklı ve doğru çıkarmaz. Sperm bankacılığı taşıyıcı annelik süt bankacılığı hepsini bir bütün olarak düşünün sınırları zorlamak haddi aşmak . Anneyi , sütünü ticari bir meta bunun ötesinde sapkınlık boyutunda kullanan bir sistemden bahsediyoruz. Anne sütünden yapılan dondurmaların yok sattığı gazete haberlerinde çıkıyor. Bu ülkede bir gün birisi bunu yapmak isterse nasıl engel olacaksınız. Bir sertifika vererek çözebilirmisiniz ? Hayır bizde olmaz demeyin ilk adımı attınız kapıyı açtınız anne sütünü fiziksel olarak değerli kılıp manevi olarak değersizleştirdiniz. Karşımızda insan bedenini bu kadar alçaltan ve her şeyinden faydalanılan bir yedek parça deposu olarak gören nerede duracağını bilmeyen ve gerçekte durmakta istemeyen haddi aşmış azgınlaşmış bir modern tıp var. Umarım sayın bakan bu projede fazla ısrarcı olmaz

Ahkamını tutturmak kadar adabını da tutturmak da gerekir. İnsan bedeni sonradan uydurulmuş ahlaki değerlerle istediğimiz gibi kurcalayamayız bunun sonu yoktur. İlahiyatçılar işin fıkhi boyutunu değil ahlaki boyutunu tartışmalılar. Hepimiz hep birden bu uygulamaya hayır demeliyiz. Dinimize dolayısıyla hayatımıza müdahale ettirmeyelim. İnsanlığımızı ayağa düşürmeyelim. Bankaya yatırmayalım.