Bosna Hersek'teki en uzun soluklu etkinlik olan Ayvaz Dede Şenlikleri'ne katılmak üzere günler öncesinden farklı şehirlerden ellerinde sancaklarıyla yola çıkan atlı birlikler, sabah saatlerinde programın yapıldığı Prusac'a geldi.
Şenliklere, başta Türkiye olmak üzere ülke içi ve dışından binlerce insan katıldı.
Etkinliğe katılanlar, atlı birliklerin öncülüğünde, rivayete göre 506 yıl önce yaşanan kuraklık sırasında Ayvaz Dede'nin 40 gün 40 gece dua etmesinin ardından suyun çıktığı kayalık alana yürüdü. Yaklaşık sekiz kilometre uzunluğundaki yürüyüşün ardından binlerce kişi, kayanın yarılıp suyun çıktığına inanılan yerde namaz kıldı, dua etti.
Bosna Hersek İslam Birliği Başkanı Huseyin Kavazovic, burada yaptığı konuşmada, bugün Ayvaz Dede'yi anmak için toplandıklarını belirterek, Ayvaz Dede'nin 500 yıldan daha uzun bir zaman önce ettiği dua ile Prusac'a su getirdiğini söyledi.
Atalarının İslam'ı hem bu dünyanın hem de ahiretin dini olarak yaşadığını anlatan Kavazovic, "Ayvaz Dede'nin ise o dönemde yaşayan atalarına İslam'ın abdest ve gusül olduğu kadar su şebekesi inşa etmek ve içme suyu tedarik etmek de olduğunu öğrettiğini" ifade etti.
Ayvaz Dede Şenlikleri'nin Avrupa'daki en büyük Müslüman buluşması olduğunu vurgulayan Kavazovic, "Burada duyulan mesajlar, geleceğimiz için bir senettir. Bizim geleceğimiz ise tıpkı buradaki ağaçlar gibi Bosna topraklarına derince kök salmıştır." dedi.
Kavazovic, Ayvaz Dede Şenlikleri'nin dini tören değil, asırlık bir halk geleneği olduğuna işaret ederek, şenliklerin dini bir tören ya da ibadet olarak gösterilmesine tepki gösterdi.
- Şenliklerin devam ettirilmesi önemli
Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçisi Cihad Erginay da bu yılki şenliğe Saraybosna'da temsil edilen tüm Türk kurum ve kuruluşlarının temsilcileriyle katıldıklarını belirterek, şenliklere aynı zamanda Türkiye'den de çok sayıda belediyenin iştirak ettiğini ve organizasyona katkı sunduğunu söyledi.
Güzel bir faaliyet gerçekleştirildiğini anlatan Erginay, "Öyle sanıyorum ki her zamankinden daha büyük bir kalabalıkla buradaydık. Türkiye İzcilik Federasyonu, Yunus Emre Enstitüsü, Türkiye'den birçok kuruluş ve gönüllü olarak gelen vatandaşımız vardı. Hepsine çok teşekkür ediyorum. Buranın o güzel havasına katkıda bulunmuş oldular, aynı zamanda bu havayı solumuş oldular." diye konuştu.
Ayvaz Dede'nin İslam'ı Bosna Hersek'e getiren alperenlerden olduğunu aktaran Büyükelçi Erginay, 506. yılında Ayvaz Dede'yi anmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Erginay, Ayvaz Dede Şenlikleri'nin çok önemli bir gelenek olduğunu ve bölge halkının da buna çok büyük önem gösterdiğini ifade ederek, "Şenlikler, Bosna Hersek'in kültürü bakımından çok önemli mihenk taşlarından bir tanesi. Dolayısıyla devam ettirilmesi önemli. Biz de zaten Türkiye olarak her türlü yardımı, katkıyı da sağlıyoruz, sağlamaya da devam edeceğiz." dedi.
Etkinliğe katılan mehter takımının performansı, Türkiye ve Bosna Hersek'ten ilahi gruplarının söylediği ilahiler ve semazenlerin gösterisi katılımcılardan yoğun ilgi gördü.
Şenlikler, kılınan öğle namazı ve duaların ardından sona erdi.
- Ayvaz Dede Şenlikleri
Sarı Saltuk gibi irşad maksadıyla Anadolu'dan bölgeye gelen Horasan erenlerinden Manisa Akhisarlı Ayvaz Dede, inanışa göre 506 yıl önce, kuraklığın yaşandığı ve bugün şenliklere ev sahipliği yapan Donji Vakuf'un Prusac kasabasındaki dağa geldi.
Halkın kıtlık çektiği, hayvanların susuzluktan telef olduğu bölgeye suyu getirmek için 40 gün 40 gece burada ibadet eden Ayvaz Dede, bir gece uykusunda iki koçun birbiriyle çarpıştığını gördü. Boynuz sesiyle uykusundan uyanan Ayvaz Dede, bir anda karşısında yarılan dağı ve gürül gürül akan ırmağı buldu. Böylece bölge suya kavuştu, kuraklık sona erdi. Bu olayı duyan çok sayıda kişi de İslam'a geçti. Şenliklerin, bölgedeki insanların İslam'a geçmesi dolayısıyla da düzenlendiği biliniyor.
Eski Yugoslavya döneminde, 1947 yılından itibaren düzenlenmesi yasaklanan Ayvaz Dede Şenlikleri, 1990 yılından itibaren yeniden yapılmaya başlandı.
