64. Hükümet Programı TBMM'de

64. Hükümet Programında, şehirlerin planlı ve sagÌ†lıklı bir yapıya kavusÌ§ması icÌ§in arazi kullanımı, planlama ve yapılasÌ§ma konularında temel ilke ve standartlar ile denetim mekanizmasını icÌ§erecek sÌ§ekilde imar ve sÌ§ehircilik mevzuatının yenileneceği bildirildi.

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun TBMM'ye sunduğu 64. Hükümet Programı'nda, "Yaşanabilir şehirler ve sürdürülebilir çevre" başlıklı bölümde çevre politikalarına ilişkin hedeflere yer verildi.

TuÌˆrkiye'nin boÌˆlgesel gelisÌ§misÌ§lik farklarının azaldıgÌ†ı, refahın uÌˆlke sathına daha dengeli yayıldıgÌ†ı, ekonomik ve sosyal buÌˆtuÌˆnlesÌ§menin guÌˆcÌ§lendigÌ†i bir uÌˆlke haline getirilmesinin hedeflendiği ifade edilerek, kalkınma politikalarının, yerlesÌ§imlerin niteliklerine ve ihtiyacÌ§larına goÌˆre farklılasÌ§tırılmasının sagÌ†lanacağı belirtildi.

Ülke genelinde cÌ§ok merkezli ve dengeli bir yerlesÌ§im sistemi olusÌ§turulacağı aktarılarak, "Metropollerin kuÌˆresel oÌˆlcÌ§ekte rekabet edebilirligÌ†ini artıracak, metropol ekonomilerinin ileri teknoloji ile ihtisaslasÌ§mısÌ§ hizmetler ile kuÌˆltuÌˆrel sektoÌˆrlere odaklanmasını sagÌ†layacagÌ†ız. Kentsel altyapı ve kentsel kuÌˆltuÌˆruÌˆn gelisÌ§tirilerek sosyal uyumun guÌˆcÌ§lendirilmesini sagÌ†layacagÌ†ız. Sanayinin uÌˆlke genelinde dengeli gelisÌ§imi ve mevcut icÌ§ potansiyellerden daha iyi yararlanmak uÌˆzere Anadolu'da buÌˆyuÌˆme odaklarını gelisÌ§tirecegÌ†iz. Dinamik, yatırım ve nitelikli isÌ§guÌˆcuÌˆnuÌˆ kendine cÌ§eken rekabetcÌ§i sÌ§ehirler olusÌ§turacagÌ†ız" ifadeleri kullanıldı.

DuÌˆsÌ§uÌˆk gelirli yoÌˆrelerde kalkınmada suÌˆruÌˆkleyici rol uÌˆstlenecek ve uÌˆlke genelinde daha dengeli kalkınmayı sagÌ†layacak merkezlerin destekleneceği, zamanla da bu sÌ§ehirlerin kaydettikleri gelisÌ§menin cÌ§evre yoÌˆrelere aktarılmasının sagÌ†lanacağı belirtilerek, orta gelisÌ§misÌ§lik duÌˆzeyindeki illerde girisÌ§imciligÌ†in desteklenmesine, kentsel standartlarının gelisÌ§tirilmesine ve sÌ§ehir imajının guÌˆcÌ§lendirilmesine, sÌ§ehirlerdeki doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm suÌˆrecini destekleyecek besÌ§eri ve sosyal sermayenin gelisÌ§tirilmesine agÌ†ırlık verileceği kaydedildi.

DuÌˆsÌ§uÌˆk gelirli illerde asgari yasÌ§am standartlarının iyilesÌ§tirilmesine, bunların ulusal ekonomik ve sosyal yapısına entegrasyonunun guÌˆcÌ§lendirilmesine, temel altyapı ve hizmetlerin kalitesinin ve erisÌ§ilebilirligÌ†inin artırılmasına, ekonomik kalkınmaya taban olusÌ§turacak sermaye birikiminin sagÌ†lanmasına yoÌˆnelik politikaların uygulanacağı da aktarıldı.

- Kalkınma Ajansları daha da etkinleştirilecek

NuÌˆfusun boÌˆlgelerde kalıcılıgÌ†ını sagÌ†lamaya destek olmak için boÌˆlgelere oÌˆzel istihdam politikaları ve uygulamalarının geliştirileceğinin altı çizilerek, üniversitelerin bulundukları boÌˆlgelerle bagÌ†lantılarının guÌˆcÌ§lendirilmesi, oÌˆncelikle boÌˆlgelerindeki isÌ§letmeler ve kurumlara hizmet sunan bilgi, yenilik ve teknoloji aktarım merkezleri haline gelmesinin sagÌ†lanacağı bildirildi.

Programda, "Kalkınma Ajanslarını daha etkin bir sÌ§ekilde cÌ§alısÌ§tıracagÌ†ız. Ajans desteklerine ilisÌ§kin suÌˆrecÌ§lerde isÌ§lemleri azaltacak ve destek mekanizmalarını yeni aracÌ§larla cÌ§esÌ§itlendirecegÌ†iz. Kalkınma ajanslarının analiz ve arasÌ§tırma cÌ§alısÌ§malarına agÌ†ırlık vermelerini, boÌˆlgelerinin potansiyellerine odaklanarak farklılasÌ§malarını ve strateji gelisÌ§tirmelerini destekleyecegÌ†iz. Ajansların Avrupa BirligÌ†i Yapısal Fonlarının yoÌˆnetimi ve kullanılması ile sınır oÌˆtesi isÌ§birliklerinin guÌˆcÌ§lendirilmesi konusunda daha etkili bir rol uÌˆstlenmesini sagÌ†layacagÌ†ız" değerlendirmesinde bulunuldu.

- Mekan planlaması ve imar

"OÌˆnuÌˆmuÌˆzdeki doÌˆnemde basÌ§ta kadim sÌ§ehirlerimiz olmak uÌˆzere tuÌˆm mekanlarımızda politikamız, dikey degÌ†il, yatay bir yapılasÌ§ma olacaktır" ifadesinin yer aldığı programda, şehirleri tabiat ve kuÌˆltuÌˆr ile icÌ§ icÌ§e yasÌ§anacak ortamlar olarak korumak ve gelisÌ§tirmenin en oÌˆnemli oÌˆncelikler arasında yer alacağı belirtildi.

İnsan ve cÌ§evre dostu, estetik, katılımcı ve muÌˆreffeh marka sÌ§ehirlerin hedeflendiği ifade edilerek, "Bu dogÌ†rultuda, imar mevzuatını guÌˆnuÌˆn ihtiyacÌ§larına uygun olarak revize edecegÌ†iz. Kentsel tasarım ilkelerini ve uygulamalarını, engelli, yasÌ§lı, hareket kısıtlılıgÌ†ı olanlar gibi oÌˆzel ilgi bekleyen kesimlerin hizmetlere erisÌ§imini kolaylasÌ§tırmak uÌˆzere gelisÌ§tirecegÌ†iz. SÌ§ehirlerde kamu arazilerinin imarlı yapılasÌ§ma, ekonomik kalkınma, ortak sosyo-kuÌˆltuÌˆrel fayda temelinde daha aktif kullanımını sagÌ†layacagÌ†ız" denildi.

SÌ§ehirlerin planlı ve sagÌ†lıklı bir yapıya kavusÌ§ması icÌ§in arazi kullanımı, planlama ve yapılasÌ§ma konularında temel ilke ve standartlar ile denetim mekanizmasını icÌ§erecek sÌ§ekilde imar ve sÌ§ehircilik mevzuatının yenileneceği de bildirildi.

Programda, "Ortak kullanım alanlarının genisÌ§letilmesi ve imar uygulamalarındaki finansal yuÌˆklerin azaltılması amacıyla, yapılasÌ§mamısÌ§ alanlarda imar haklarının transferi gibi yenilikcÌ§i aracÌ§ların belediyeler tarafından kullanımını yaygınlasÌ§tıracagÌ†ız. Mekansal planlama sistemini sadelesÌ§tirecegÌ†iz. Planlamanın ve uygulamanın uÌˆst oÌˆlcÌ§ekli strateji, hedef ve kriterleri goÌˆzeterek yerinde ve katılımcı bir suÌˆrecÌ§le gercÌ§eklesÌ§tirilmesini sagÌ†layacagÌ†ız. CogÌ†rafi nitelikli mekansal bilgi uÌˆreten ve kullanan kurulusÌ§lar arasında birlikte cÌ§alısÌ§abilirlik esaslarını hayata gecÌ§irecek ve ulusal cogÌ†rafi bilgi sistemi altyapısını kuracagÌ†ız" bilgisi yer aldı.

- Kentsel doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm ve konut

Kentsel doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm cÌ§alısÌ§malarının hızlı bir bicÌ§imde devam edileceğinin duyurulduğu programda, şunlar kaydedildi:

"Bu kapsamda 'RekabetcÌ§iligÌ†i ve Sosyal Uyumu GoÌˆzeten Kentsel DoÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm OÌˆncelikli DoÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm Programı'mızı hayata gecÌ§irecegÌ†iz. Programla imar degÌ†isÌ§iklikleri ile olusÌ§an degÌ†er artısÌ§ından kamunun pay almasını sagÌ†layacak duÌˆzenlemeleri yapacagÌ†ız. Kentsel doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm alanlarında hakların devredilmesine imkan sagÌ†layacak sÌ§ekilde Gayrimenkul Sertifikası Modeli gelisÌ§tirecegÌ†iz. Kentsel doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm projelerinde SUKUK gibi yeni finansman aracÌ§larının oÌˆnuÌˆnuÌˆ acÌ§acak duÌˆzenlemeler yapacagÌ†ız. Altyapılı arsa gelisÌ§tirme cÌ§alısÌ§malarına yoÌˆnelik olarak yerel yoÌˆnetimleri destekleyecegÌ†iz. SÌ§ehir merkezinde kalan KuÌˆcÌ§uÌˆk Sanayi Sitelerini (KSS) tasÌ§ıyacak veya iyilesÌ§tirecegÌ†iz. Tarihi sÌ§ehir merkezlerinin canlandırılmasına yoÌˆnelik projelere destek verecegÌ†iz."

Afet riski ile karsÌ§ı karsÌ§ıya olan kuÌˆltuÌˆr varlıklarına ilisÌ§kin oÌˆncelikli tedbirlerin alınacağına dikkat çekilerek, buÌˆyuÌˆksÌ§ehirlerde mahalle bazlı sosyal analizlerin yapılacağı belirtildi.

Programda, "DoÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm alanlarında sosyal uyumun guÌˆcÌ§lendirilmesi icÌ§in sosyo-ekonomik ve kuÌˆltuÌˆrel etuÌˆtler gercÌ§eklesÌ§tirecek ve alt gelir gruplarının ve yoksul kesimin konut ihtiyacının karsÌ§ılanmasına yoÌˆnelik duÌˆzenlemeler yapacagÌ†ız. Meslek edindirme ve istihdam programları ile sosyal amacÌ§lı kentsel doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm programları arasında ilisÌ§kiyi guÌˆcÌ§lendirecegÌ†iz. Kentsel doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm alanlarındaki uygulamaların uÌˆlke genelinde oÌˆnceliklendirilmesi icÌ§in Kentsel DoÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm Alanları Strateji Belgesi'ni hazırlayacagÌ†ız" şeklinde hedeflere yer verildi.

Programda şu bilgiler yer aldı:

"Kentsel doÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm yapılması sÌ§artıyla, izinsiz yapılara elektrik ve su bagÌ†lanmasını sagÌ†layacagÌ†ız. IÌ‡nsanımızın tasarruf egÌ†ilimini tesÌ§vik ederek ev sahibi olmasını kolaylasÌ§tırmak ve insÌ§aat sektoÌˆruÌˆmuÌˆzuÌˆ desteklemek icÌ§in yeni bir finansman mekanizması gelisÌ§tiriyoruz. Ev almak icÌ§in konut hesabı acÌ§an ve yuÌˆzde 25 pesÌ§inat biriktiren vatandasÌ§ımıza yuÌˆzde 15 kamu katkısı sagÌ†layacagÌ†ız."

VatandasÌ§ların yasÌ§am kalitesini artıracak sÌ§ekilde kentsel altyapı cÌ§alısÌ§malarına hız verileceği de ifade edilerek, Melen Barajı'nın insÌ§aatının 2016 yılında tamamlanacağı, Gerede Projesi'nin tamamlanarak Ankara'nın 2050 yılına kadar icÌ§mesuyu probleminin cÌ§oÌˆzüleceği belirtildi.

- İmar mevzuatında yeni düzenleme

Programda, merkezi yoÌˆnetim ile yerel yoÌˆnetimler arasında sagÌ†lıklı bir isÌ§birligÌ†i ve koordinasyonun esas alınacağı ifade edilerek, mahalli idarelerin yerel gelirlerini artırmaya yoÌˆnelik duÌˆzenlemelerin yapılacağı da bildirildi.

BuÌˆyuÌˆksÌ§ehir belediyelerinin hizmet sunum yoÌˆntemlerini yeni bir model cÌ§ercÌ§evesinde degÌ†erlendirerek, gerekli idari, kurumsal ve mevzuat duÌˆzenlemelerinin yapılacağı belirtilerek, BuÌˆyuÌˆksÌ§ehir Belediyesi Kanununun iyileştirileceği, yerel yoÌˆnetimlerin asgari hizmet standartlarının belirleneceği kaydedildi.

"Yerelde Kurumsal Kapasitenin GelisÌ§tirilmesi OÌˆncelikli DoÌˆnuÌˆsÌ§uÌˆm Programı"nın da hayata geçirileceğinin duyurulduğu programda, Bölge Kalkınma IÌ‡dareleri'nin guÌˆcÌ§lendirileceği, temel belediye hizmetleriyle ilgili alanlarda hizmet standartlarının belirleneceği ve kırsal kesimde cogÌ†rafi ve sosyal kosÌ§ulları dikkate alarak, imar mevzuatında yeni bir duÌˆzenleme yapılacağı da ifade edildi.