Buteflika'nın yoğun halk protestoları ve ordunun "uyarıları" sonucu 2 Nisan'da istifa ettiği Cezayir'de, geçiş dönemine ilişkin tıkanıklık devam ediyor.
Ülkede 4 Temmuz'da yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylık başvurularının tamamlanması için süre dün akşam doldu fakat içişleri Bakanlığına adaylık için başvuru yapan 77 kişiden hiçbiri başvurularını tamamlamadı. Söz konusu aday adaylarından bazılarının gerekli 60 bin imzayı toplayamadığı için başvurularını tamamlayamadığı bazılarının ise halktan yükselen "boykot" çağrılarının bir neticesi olarak adaylıktan vazgeçtiği belirtiliyor.
Cezayir'de 4 Temmuz'da yapılacağı duyurulan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde hiçbir aday çıkmaması, yeni seçim tarihinin ne olacağı ve olası senaryoları gündeme getirdi.
- Cezayir sokağı ve muhalefetinden boykot çağrısı
Anayasaya göre işleyen seçim takvimi uyarınca cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 4 Temmuz'da yapılacağının açıklanmasına karşı, sivil toplum ve muhalefetten boykot çağrıları yükseldi.
Yaklaşık 3 aydır her hafta aralıksız gösterilerine devam eden Cezayirliler, anayasaya göre geçiş dönemini yürüten devletin zirvesindeki isimleri "Buteflika döneminin temsilcileri" olarak nitelendirerek seçimlere bu geçici yönetimle gidilmesini reddetti.
Cezayir sokağının en çok tepki gösterdiği isimlerin başında, geçici Cumhurbaşkanı Abdulkadir bin Salih ve Başbakan Nureddin Bedevi ile hükümeti yer aldı.
Cezayir sokağı, sivil toplumu ve muhalefeti seçimlerin yapılacağının ilan edildiği ilk günden itibaren "Buteflika rejimi temsilcilerinin yönettiği bir geçiş sürecinin demokratik sonuçlar getirmeyeceği" gerekçesiyle ortak bir tavır alarak seçimlerin boykot edilmesini istedi.
- "Geçici Cumhurbaşkanı, 90 gün içinde yeni seçim çağrısı yapacak"
Cezayir'de Anayasa Mahkemesi konumundaki yargının en üst mercisi ve seçimlerin de düzenleyicisi Anayasa Komisyonu'nun eski üyesi Amir Rahile, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Anayasa Komisyonu'nun usulen toplanacağını ve gerekçesiyle birlikte seçimlerin iptalini resmi olarak duyuracağını belirtti.
Anayasa Uzmanı Rahile, "Anayasa Konseyi'nin seçimlerin iptal edildiğini duyurmasının ardından geçici Cumhurbaşkanı Bin Salih 90 gün içinde yeni seçim çağrısı yapacak." dedi.
Cezayir kamuoyunda tartışılan "seçimlerin 60 gün ertelenmesi" konusuna ilişkin ise Rahile, şunları söyledi:
"Bu durum anayasanın 103. maddesine göre ancak seçimlerin birinci turunun gerçekleştirilmesinin ardından ikinci tur sırasında bu tura kalan iki adaydan birisinin ölüm, felç gibi mücbir sebeple seçimden çekilmek zorunda kalması halinde uygulanıyor yani seçimler 60 gün süreyle ertelenebiliyor. Seçimlerin 60 gün ertelenmesi mevcut durumda söz konusu değil. Bu şartlarda ancak yeni bir seçim yapılabilir."
- Bin Salih görevine devam edebilir
Buteflika döneminin önde gelen temsilcilerinden biri olarak gösterilen geçici Cumhurbaşkanı Bin Salih, göreve başladığı ilk günden itibaren Cezayir sokağının güçlü itirazlarına muhatap oldu.
Seçimlerin ertelenmesi durumunda Bin Salih'in koltuğunda kalıp kalmayacağı da diğer bir tartışma konusu olarak öne çıktı.
Eski Anayasa Komisyonu Üyesi Rahile, Anayasa Komisyonu'nun yeni seçimler için Bin Salih'i görevlendirmesi halinde anayasaya göre 90 gün daha geçici cumhurbaşkanlığı görevine devam edebileceğini belirtti.
- Yeni yüzlere ihtiyaç var
Anayasa uzmanı Halid Şebli de seçimlerin 60 gün ertelenmesinin mümkün olmadığını, mevcut seçimlerin iptal edilerek 90 gün içinde yeni bir seçime gidilebileceğini söyledi.
"Seçimlerin iptal olmasının asıl nedeni bu seçimlere karşı çıkan güçlü halk iradesi." diyen Şebli, "Krizden çıkışın yolu bence sokağın gitmesini istediği Bin Salih ve Bedevi gibi isimlerin görevlerini bırakmasından geçiyor." ifadelerini kullandı.
Yeni yüzlere ihtiyaç olduğunu dile getiren Şebli, Bin Salih'in istifa ederek yerine üzerinde uzlaşılan bir figürün geçici cumhurbaşkanlığı görevini devralmasıyla daha yumuşak bir geçiş süreci yaşanabileceğini ifade etti.
Cezayir'de uzun süredir sağlık sorunları yaşayan 82 yaşındaki Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika, beşinci dönem cumhurbaşkanlığı adaylığını açıklamasının ardından başlayan yoğun halk protestoları ve ordunun "sözlü müdahalesi" neticesinde 2 Nisan'da istifa etmek zorunda kalmıştı.
Cezayir Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih, Cezayir sokağı ve muhalefetten boykot çağrılarının yükseldiği cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda 20 Mayıs'ta yapığı açıklamada, ülkenin içinde bulunduğu siyasi krizden çıkması ve anayasal bir boşluktan kurtarılması için seçimleri hızlandırmanın en iyi çözüm olduğunu belirtmişti.
Seçimler için açıklanan ancak sokağın ve muhalefetin karşı çıktığı 4 Temmuz tarihini konuşmasında zikretmeyen Salih, "Öncelikli adımımız, seçimleri düzenleyecek, sandıkta seçmenin sesini gözetecek ve oylamaya meşruiyetini sağlayacak bağımsız bir komitenin kurulmasını hızlandırmaktır." ifadelerini kullanmıştı.