Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) Bankalarca Yapılacak Repo ve Ters Repo İşlemlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak, yürürlüğe girdi. Buna göre, bankalarca yapılan repo ve ters repo işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirleyen yönetmelik, bankaların kendi aralarında, gerçek veya tüzel kişiler ile yapacakları repo ve ters repo işlemlerinde uymaları gereken yükümlülükleri kapsıyor.
Bankaların TCMB ile açık piyasa işlemleri çerçevesinde yaptıkları repo ve ters repo işlemleri yönetmelik hükümleri kapsamı dışında olacak. Bankaların özel netleştirme sözleşmeleri veya uluslararası çerçeve repo sözleşmeleri kapsamında yurt dışı tezgahüstü piyasalarda bankalar ve finans kuruluşları ile yaptıkları repo ve ters repo işlemleri hakkında yönetmeliğin ilgili maddesi (10. madde) dışında kalan hükümleri uygulanmayacak. TCMB yönetmelik hükümlerinden muaf olacak.
İşlemlere konu edilen finansal araçların değerlemesine ve teminatlandırılmasına ilişkin esaslar, borsada gerçekleşen tüm repo ve ters repo işlemlerinde borsa tarafından borsada ya da borsa dışında gerçekleşen ve takası merkezi karşı taraf uygulaması kapsamında yapılan repo ve ters repo işlemlerinde ise merkezi karşı taraf görevini üstlenen merkezi takas kuruluşları tarafından yönetmelik hükümlerine bağlı kalınmaksızın belirlenecek.
Borsa dışında gerçekleştirilen ve takas işlemleri merkezi karşı taraf uygulamasına tabi olmayan repo ve ters repo işlemlerinde, işleme konu finansal araçlardan Resmi Gazete'de gösterge niteliğindeki değerleri yayımlananlar bu fiyatlar üzerinden değerlemeye tabi tutulacak. Resmi Gazete'de gösterge niteliğindeki değerleri yayımlanmayan ancak borsada işlem görenler, değerleme gününde ilgili borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatları veya oranlar üzerinden gün içinde iki seans uygulanan borsalarda ikinci seansta gerçekleşen ağırlıklı ortalama fiyatları veya oranlar üzerinden bu kıymetlerden borsada işlem görmekle birlikte değerleme gününde borsada alım satıma konu olmayanlar ise son işlem tarihindeki ağırlıklı ortalama fiyatları veya oranlar üzerinden değerlemeye tabi tutulacak.
Repo ve ters repo işlemlerine konu nakit veya teminat Türk Lirası veya yabancı para birimi cinsinden olabilecek. Repo ve ters repo işlemlerinde vade, ilgili finansal aracın itfa tarihini aşmamak kaydıyla serbestçe belirlenebilecek. Vade sonu iş günü olarak tespit edilecek. Repo ve ters repo işlemlerinde uygulanacak faiz oranı/getiri oranı taraflarca belirlenecek.
Repo ve ters repo işlemlerinde taraflar arasında işlemlerin genel esaslarını düzenleyen yazılı bir çerçeve sözleşmesi yapılacak. Taraflar arasında kararlaştırılan şartlarla işlem yapılarak, finansal araç bedeli çerçeve sözleşmede belirlenen şekilde ödenecek. Repo ve ters repo işlemlerine konu olan finansal araçların bankalarca Takasbank veya Takasbank'ın muhabirleri nezdindeki hesaplarda Takasbank tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde depo edilecek. Repo konusu olan teminatların alıcıya fiziki teslimi yapılmayacak. İşlemler hesaben gerçekleştirilecek.
Bankalarca işlemin karşı tarafına bakılmaksızın Borsa İstanbul AŞ bünyesindeki pazarlardan ters repo işlemleri ile alınan finansal araçlar, işlem tarihi ile vade tarihi arasındaki süre içinde kalmak ve vadesi geri satma vadesini geçmemek koşuluyla yeniden repoya konu edilebilecek.
Bankaların toplam repo tutarı bakiyesi ile ters repo tutarı bakiyesi arasındaki fark, özkaynaklarının 20 katını aşamayacak. Borsa İstanbul AŞ bünyesinde gerçekleştirilen işlemler hariç, aynı kişi ve kuruluşla gerçekleştirilen işlemlerde repo tutarı bakiyesi ile ters repo tutarı bakiyesi arasındaki fark bankanın özkaynağının iki katını aşamayacak.
Borsa İstanbul AŞ'nin ve diğer kurum ve kuruluşların kendi mevzuatı çerçevesindeki yetki ve sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, yönetmelik hükümleri çerçevesinde bankalarca yapılan repo ve ters repo işlemlerinin denetim ve gözetimi Kurum tarafından yapılacak. Bankalar Borsa İstanbul AŞ dışında yapacakları işlemlere ilişkin Takasbank'a bildirim yapacaklar. Borsa İstanbul AŞ dışı işlemlerin bildirimine ilişkin esaslar Takasbank tarafından belirlenecek.
