OMÜ Rektörü Prof. Dr. Sait Bilgiç, OMÜ Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen çalıştayın açılışında, yazar Cengiz Aytmatov'un Türk dünyası için çok büyük bir değer olduğuna işaret etti.
Aytmatov'un coğrafyalar üzerinde çizilen suni sınırları yazı ve düşünceleriyle aşarak dünya geneline ulaşmış Türk milletinin önemli bir ferdi olduğunu vurgulayan Bilgiç, "Bozkırın bilgesi, Kırgızistan'ın ruhu, Kırgız edebiyatının dünya edebiyatına armağanı Aytmatov'u 90. doğum gününde anıyor olmaktan mutluyuz. Aytmatov, yazdığı eserlerle ölümsüzlüğe ulaşmıştır." dedi.
Bilgiç, Aytmatov'un yazdığı eserlerin 185 dile çevrilerek 60 milyonun üzerinde baskı sayısıyla dünyanın en çok okunan yazarları arasında bulunduğuna dikkati çekti.
Aytmatov'un Türk milletinin hikayesini tün dünyaya anlattığını dile getiren Bilgiç, "Aytmatov'un eserlerinin belki de en güçlü yanı, hep hafızayı tazeleme ve unutturmama üzerine kurulmasıdır. O, Şeker köyünde 90 yaşındaki bilge babaannesinin anlattığı masallar, destanlar ve efsanelerle büyür. Babaannesi bu masalları bir yandan onun uyuması, öte yandan uyanması için, Kırgızların, Türklerin hikayelerini unutmaması için anlatır. Aytmatov bu hikayeleri unutmaz, hatta Türk milletinin de unutmamasına sağlar. Hikayelerin bütün dünyayı dolaşması için hepsini eserleriyle ölümsüz kılar." ifadelerini kullandı.
Bilgiç, Aytmatov'un eserlerinin belki de komünizmin yıkılmasında rol üstlendiğini anlatarak şöyle konuştu:
"Bugün dünyada yaşanan zulümlerin, mazlumlara yapılanların bilinmesi lazım. Sadece sözlerle, söylemlerle değil, dünyada güçlü olabilmenin yollarını bulabilmeliyiz. 'Kahrolsun' diyerek sorunları çözemeyeceğimizi bilmeliyiz. Bunun için de hepimizin üzerine düşenlerin ne olduğunun farkında olmalıyız. Güçlü olmadıkça haklının hakkını koruyabilmeniz kolay değil. Bunu sağlamanın en önemli yollarından biri birlik olmaktan geçiyor."
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Layli Ükübaeva da Aytmatov'un Türkiye'ye gönülden bağlı olduğuna işaret ederek "Cengiz Aytmatov sadece Kırgızistan'ın bir yazarı değil, aynı zamanda Türk dünyasının yazarı, dünyanın önemli yazarlarından biri. Atatürk'ün yaptığı gibi Türk dünyası ve Türklük için çalışmayı sürdürdü. Uzun yıllar Türkler ve Kırgızlar birbirlerinden ayrı yaşadılar ama şimdi tarih bize bir şans verdi. İlişkilerimiz gelişiyor. Bu şansı doğru kullanmamız gerekir." değerlendirmesini yaptı.
Cengiz Aytmatov'un kız kardeşi Roza Aytmatova ise ailesinin birlik, beraberlik ve barışa verdiği önemi anlattı. Barışı savunan atalarıyla gurur duyduklarını dile getiren Aytmatova, şunları kaydetti:
"Sözü şeker gibi tatlı insanlar olduğu için köyümüzün adı Şeker'di. Abim Cengiz Aytmatov, şekerin insani, ahlaki ve merhamet yönünü taşıyordu. 1986 yılında Kırgızistan'da Issık Gölü'nde Cengiz Aytmatov'un başlattığı ve her yıl düzenlenen toplantıya, dünyadaki bütün önemli insanlar çağrılır. Dünyadaki barışı nasıl sağlayabiliriz diye, bunun üzerine konuşmalar yapılır. Bugünkü çalıştay da onun devamını getirmektedir. 'İnsanoğlu her daim nasıl insan kalabilir' iddiasını kanıtlamak için bugün bu çalıştayı yapmaktasınız."
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Aydın da Aytmatov'un hayatı hakkında sunum yaptı.
