Erkek çocuklarda 'inmemiş testis' sorunu
Çocuk Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mithat Günaydın, erkek çocuklarda görülen 'inmemiş testis' sorununun ihmal edilmemesi gerektiğini söyledi.
Büyük Anadolu Hastaneleri Çocuk Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mithat Günaydın, erkek çocuklarda görülen inmemiş testis durumu hakkında bilgi verdi. Dr. Günaydın, "İntrauterin dönemde, testis çocuğun karnının içindedir, doğumdan önce, inguinal (kasık) kanaldan geçerek skrotuma (torbaya) iner. Bu iniş gerçekleşmezse inmemiş testis denilen durum oluştur. Bu da ciddi bir sağlık sorunudur" dedi.
İnmemiş testis sonuçlarının son derece önemli olduğunu ifade eden Doç. Dr. Günaydın, "Kasık kanalı veya karın bölgesindeki ısı, skrotum yani torbadaki ısıdan 1,5-2 derece daha fazladır. Bu nedenle ısıya maruz kalan testis dokusunda bozulma meydana gelir. Nasıl ki tavuk yumurtası sıcakta kalınca bir süre sonra bozuluyor, burada da aynı durum söz konusu. Bozulan testis dokusu sperm yapma yeteneğini zaman içinde kaybeder. Sonuçta sperm sayısı, kalitesi etkileniyor ve testis ısıya ne kadar maruz kalırsa infertilite yani çocuk sahibi olamama (kısırlık) riski artıyor. İkinci sonuç, bu testisten erişkin yaşlara gelindiğinde testis kanseri çıkma olasılığı normale göre büyük oranda artmaktadır. Tek taraflı inmemiş testisin tedavisi, kesinlikle cerrahi müdahaledir. Tek taraflı inmemiş testis tedavisinde hormon tedavisinin yeri yoktur. Çift taraflı inmemiş testislerde hormon tedavisi denenebilir" diye konuştu.
Hastalığın tedavi süreci hakkında da bilgi veren Dr. Günaydın, şunları söyledi:
"Ameliyat yaşı 6 aydan sonradır ancak 1 yaşından sonraya da bırakılmamalıdır. Testis kasık kanalında ne kadar uzun sure ısının etkisinde kalırsa zarar görme oranı artmaktadır. Çocukta, inmemiş testis ameliyatının önüne geçecek başka bir hastalık yoksa anestezi almasını geciktirecek üst solunum yolu enfeksiyonu, kansızlık gibi sorunları yoksa en kısa sürede opere edilmelidir. 5-6 saat açlık sonrası yaklaşık yarım saat ya da 1 saatlik bir ameliyatla testis indirilebilir. Günü birlik ameliyatlardandır. Testis muayenede ele gelmiyorsa, öncelikle karın ve skrotal bölge ultrasonu yaptırmak gerekir. Sonuçta testis ele gelmiyorsa ya karın içindedir ya da ele gelmeyecek ve ultrasonda da tespit edilemeyecek kadar küçülmüştür. Ele gelmeyen testiste mutlaka laparokopik olarak (kapalı yöntem) inmemiş testis araştırılmalıdır. Zaman zaman inen ve zaman zaman da yukarı kaçan testis için de tedavi yöntemleri var. Bu duruma utangaç (retraktil) testis denilmektedir. Karar verilmesi zor durumdur. Testisin skrotumda ne kadar süre ile kaldığı, ne kadar süre ile yukarı kaçtığı takip edilmelidir. Özellikle, çocuk gece uyurken altı açılıp bakılmalı, gündüz bakılmalı, sonuçta 24 saatin yarıdan fazlasında skrotuma inen bir testisle karşı karşıya kaldığımızda ameliyat edilmesine gerek olmadığı düşünülür. Ya da kasık kanalından değilde skrotum üzerinden yapılan bir kesi ile testisi tespit etmek yeterli olacaktır."