Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Kapadokya Alanı Hakkında Kanun"a göre, Kapadokya'da geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları ile meri planlara ve komisyon kararlarına aykırı uygulama yapılamayacak.

Kapadokya Alan Başkanlığı bu alanda her türlü aykırı uygulamanın giderilmesini sağlamaya, gerektiğinde aykırı uygulamaya konu yapı ve tesisleri yıkma veya yıktırmaya yetkili olacak.

Kapadokya alanında bulunan Hazine ile kamu kurum ve kuruluşlarının özel mülkiyetindeki taşınmazların satışı, trampası, arsa veya kat karşılığı inşaat yaptırılması, kiraya verilmesi, ön izin verilmesi ve üzerilerinde irtifak hakkı kurulması, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiraya verilmesi, ön izin ve kullanma izni gibi işlemler, Kapadokya Alan Başkanlığının uygun görüşüyle yapılacak. Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresi ve denetiminde bulunan mazbut vakıflar ile temsilen yönetilen mülhak vakıflara ait taşınmazlar bu kapsamın dışında tutulacak.

Kapadokya Alanı'nda yapılacak uygulamalar meri planlar ile geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartlarına göre yürütülecek. Kapadokya Alanı'nın bütününe ilişkin üst ölçekli plan Kapadokya Alan Başkanlığınca hazırlanacak ya da hazırlatılacak. Bu plan, komisyonun uygun görüşü ve bakan onayı ile yürürlüğe girecek. Üst ölçekli planlara uygun olarak hazırlanan ya da hazırlatılan nazım ve uygulama imar planları ise komisyonun uygun görüşü ve idarenin onayıyla yürürlüğe girecek. Böylece, alandaki plan hazırlık ve onama sürecinde bugüne kadar yaşanan yetki karmaşasının ortadan kaldırılması amaçlanıyor.

Kapadokya Alanı'nda, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile kültür varlıklarını koruma bölge kurulları ile tabiat varlıklarını koruma bölge komisyonlarına verilen yetki ve görevler Kapadokya Alan Komisyonu tarafından kullanılacak. Komisyon ayrıca, Kapadokya Alanı içinde doğal sit alanlarının tescili, sınır değişiklikleri ve yeniden değerlendirilmesine yönelik karar almaya yetkili olacak.

Komisyonun, Kapadokya Alanı'nda geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları ile meri planlara ilişkin her türlü fiziki ve inşai uygulamaya yönelik karar yetkisi bulunacak. Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ile gerçek ve tüzel kişiler komisyon kararlarına uymak zorunda olacak.

Nevşehir İl Özel İdaresi, Kapadokya Alanı sınırları içerisindeki belediyeler, Ürgüp Ticaret ve Sanayi Odası ve Nevşehir Ticaret ve Sanayi Odasının bir önceki yıl kesinleşmiş bütçe gelirlerinden en az yüzde bir oranında ayrılacak paylar, idarece verilecek idari para cezalarından elde edilecek gelirler, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü bütçesinden aktarılacak tutarlar Başkanlığın gelirlerini oluşturacak.

Başkanlık, faaliyetleri dolayısıyla yapılan işlemler yönünden Harçlar Kanunu ile Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan harçlardan ve harcamalara katılma paylarından, düzenlenen kağıtlar yönünden damga vergisinden, kendisine yapılan bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, sahip olduğu taşınmazlar dolayısıyla Emlak Vergisi'nden ve tapu ve kadastro döner sermaye hizmet bedelinden muaf olacak.

- Tarihi dokuya yönelik tedbirlere uymayanlara ceza

Kapadokya Alanı'nın tarihi ve kültürel değerleri ile jeolojik/jeomorfolojik dokusunun ve doğal kaynak değerlerinin korunmasına ve yaşatılmasına yönelik alınan tedbirlere aykırı davranılması halinde 50 bin liradan 200 bin liraya kadar, bu kapsamda olmayan ve Kapadokya'nın mevcut durumunu bozmayan ve yapısal uygulamalar içermeyen konulara ilişkin belirlenecek tedbirlere aykırılık halinde ise 500 liradan 5 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak. İdari para cezası uygulanacak fiiller ile idari para cezasının miktarı Başkanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

Başkanlık tarafından talep edilmesi halinde Kapadokya Alanı sınırları içerisinde kalan Hazinenin özel mülkiyetindeki veya devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlar, ormanlık alanlar dahil tahsisli olanların tahsisleri kaldırılarak yasada belirtilen amaçlara uygun olarak kullanılmak üzere bedelsiz olarak idareye tahsis edilecek.

İdareye ait taşınır ve taşınmazlar devlet malı hükmünde olacak. Bunlar aleyhine suç işleyenler devlet malları aleyhine suç işleyenler gibi cezalandırılacak. Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen devlet memurları, kamuda çalışan sürekli işçiler ile öğretim elemanlarından gerekli nitelikleri taşıyanlar, kendilerinin isteği ve kurumlarının muvafakatiyle idare kadrolarında istihdam edilebilecek.

İdarenin 2019 mali yılı harcamaları yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar Kültür ve Turizm Bakanlığının 2019 yılı bütçesinde yer alan ödeneklerden karşılanacak.