ABD Başkanı Donald Trump'ın, Türkiye ve Hindistan'ı Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) Programı'ndan çıkarmak istediğini açıklaması, "ticaret savaşı" endişelerinin uzunca bir süre daha gündemi meşgul edeceği endişelerine neden oldu.
Trump'ın, Kongre'ye yolladığı mektupta, "Türkiye'yi gelişmekte olan ülkelere sunulan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) Programı'ndan çıkarmak niyetimi size bildiriyorum." ifadesi kullanıldı. Hindistan'ın da söz konusu GTS Programı'ndan çıkarılması niyetini ifade eden Trump, mektubunda şu ifadelere yer verdi:
"Türkiye'nin ekonomik durumu göz önünde bulundurularak artık GTS'den yararlanan gelişmekte olan ülkeler listesinde olmaması gerektiğini düşündüğüm için bu adımı atıyorum. Fakirliğin azalması, kişi başına düşen yıllık milli hasıla ve ticaret yaptığı ülkelerle ithalatın artması ve Türkiye'deki sektörler, gelişmiş ticaretinin göstergesidir."
Mektupta ayrıca, ABD'nin Türkiye ile adil ve mütekabiliyet esasına dayalı ticari ilişkilerini sürdüreceğine vurgu yapıldı.
ABD resmi kaynaklarında yer alan bilgiye göre, 1974'te yürürlüğe giren GTS Programı, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 131 gelişmekte olan ülkeye toplam 3 bin 474 üründe ABD pazarına gümrüksüz giriş imkanı sağlamaktaydı.
ABD ile Çinli yetkililer arasında yürütülen ticaret müzakerelerine ilişkin iyimserliğe karşın ticaret savaşının farklı alanlara da yayılarak daha uzunca bir süre gündemi meşgul edeceği endişeleri, uluslararası pay piyasalarında karışık bir seyir izlenmesine neden oldu.
Dün ABD'de Dow Jones endeksi yüzde 0,79, S&P 500 endeksi yüzde 0,39 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,23 değer kaybetti.
Avrupa tarafında ise Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,08 değer kaybederken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,41 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,39 yükseldi.
Bugün başlayan Çin Ulusal Halk Kongresi'nde ülkenin 2019 yılı büyüme hedefi yüzde 6-6,5 bandına çekildi. Büyüme hedefinin geçen yıl yüzde 6,5 olduğunu anımsatan analistler, hedefin alt bandında gerçekleşecek bir büyümenin, son 30 yılın en düşüğüne işaret edeceğini kaydetti. Ayrıca, bugün açıklanan verilere göre, hizmet sektörü PMI, Çin'de beklentilerin altına kalırken, Japonya'da yükseldi. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 değer kaybetti.
Yurt içinde, dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da, BIST 100 endeksi günü yüzde 0,90 artışla 104.193 puandan tamamladı. Dün 5,3787'den kapanan dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 5,3830 seviyesinde dengelendi.
Analistler, Trump'ın açıklamaları sonrası Türk lirası ve Hindistan rupisi üzerinde bir baskı oluşsa da bunun uzun soluklu olmasının beklenmediğini ifade ederek, Türkiye'nin GTS Programı ile yaklaşık 1,6 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiğinin tahmin edildiğini söyledi.
Bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru, yurt dışında ise Avrupa ve ABD'de hizmet sektörü PMI verilerinin takip edileceğini bildiren analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 104.700 seviyesinin direnç, 103.400 ve 102.500'ün destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
11.55 Almanya, şubat ayı hizmet sektörü PMI
12.00 Avro bölgesi, şubat ayı hizmet sektörü PMI
13.00 Avro Bölgesi, ocak ayı perakende satışları
14.30 Türkiye, şubat ayı reel efektif döviz kuru
17.45 ABD, şubat ayı hizmet sektörü PMI
18.00 ABD, şubat ayı ISM imalat dışı endeks
18.00 ABD, aralık ayı yeni konut satışları
