IKBY'nin Süleymaniye bölgesine hakim, İran ve Irak merkezi hükümetiyle iyi ilişkilere sahip KYB ve Goran Hareketi, Maliki'nin ziyaretinin Irak'taki siyasi partiler arasında diyaloğun normalleşmesine yönelik olduğunu ve altında başka bir neden aranmaması gerektiğini ifade ediyor.
IKBY Başkanı Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ise Maliki'nin ziyaretinin iyi niyet taşımadığını, yeniden başbakan olmak için IKBY'deki bazı siyasi taraflardan destek almanın peşinde olduğunu savunuyor.
KDP Başkanlık Konseyi Üyesi Ali Avni, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Dava Partisi lideri (Nuri Maliki) yeniden başbakan olmak için ittifak arayışı içerisinde. Bunun ilk ayağı ise Kürdistan bölgesindeki taraflardan destek toplamaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Avni, Maliki'nin Irak'taki siyasi partilerden bir güç oluşturmak istediğini, bu amaçla KYB ve Goran'dan yardım talebinde bulunduğunu öne sürdü.
İran'ın da söz konusu güç arayışının bir parçası olduğunu dile getiren Avni, "İran, bu gelişmeden habersizdir denilemez. Irak'ın mevcut Başbakanı Haydar el İbadi dahil ülkedeki birçok Şii, İran güdümünde hareket ediyor. Amaçları aynı: İran'ın Irak'taki rolünün devam etmesi isteniyor. Bu çerçevede Süleymaniye bölgesi de aşırı derecede İran'ın etkisi altına girdi." dedi.
- KYB-Goran'ın Umut İttifakı
Irak meclisindeki KYB ve Goran'ın kurduğu Umut İttifakı Sözcüsü Kava Muhammed ise, Maliki'nin Süleymaniye'deki görüşmelerinin ülkedeki siyasi taraflar arasındaki ilişkileri normalleştirme ve iadeiziyaretten ibaret olduğunu aktardı.
Muhammed, ziyaretle ilgili şunları kaydetti:
"Maliki, KYB ve Goran arasında yapılan anlaşmayı tebrik etmek, Celal Talabani (eski Irak cumhurbaşkanı) ve Noşirvan Mustafa ile (Goran lideri) görüşmek için Süleymaniye'ye geldi. Bayram öncesinde Umut İttifakı'nda yer alan milletvekilleri de kendisini Bağdat'ta ziyaret etmişti. Bunu daha çok bir iadeiziyaret olarak da ele alabiliriz."
Muhammed, Maliki'nin bir ittifak arayışı içinde kendileriyle bir araya geldiği iddiaları hakkında ise, "Bunların hiçbir dayanağı yok. Kürdistan'taki siyasi atmosferin normalleşmesi için Irak'taki diğer siyasi partilerle iyi ilişkiler kurma çabasındayız." diye konuştu.
Irak meclisindeki İslami Toplum Partisi (Komela) milletvekili Ahmet Reşit de Bağdat ile Erbil arasındaki sorunların şahsileştirilmemesi uyarısında bulundu. Reşit, çözüm için siyasi partiler düzeyinde görüşmelerin yapılması, şahıslar üzerinde durulmaması gerektiğini söyledi.
- "Maliki tekrar başbakan olmak için yarışa girerse Irak tamamen parçalanır"
Erbil'deki Salahaddin Üniversitesi Siyaset Bilimler Fakültesi Bölüm Başkanı ve Öğretim Üyesi Abdulkerim Hasro ise Maliki'nin girişimlerinin ülkeyi parçalanmaya götürebileceğini söyledi.
Irak siyasetinde İran'ın etkisinde yeni bir ittifak kurulmaya çalışıldığını öne süren Hasro, bu adımın yol açabileceği tehlikeler hakkında şöyle konuştu:
"Maliki, ülke içerisinde karizmasını ve gücünü toplamak için bir girişim içerisinde. İran ve Haşdi Şabi'nin (Şii milis gücü), Maliki'ye destek verdiği görülüyor. Irak'ta yeni bir siyasi atmosferin oluşturulması için farklı ittifaklar kurulmak isteniliyor. Goran ile KYB ittifakı da bunun bir parçasıdır. Eğer Maliki tekrar başbakan olmak için yarışa girerse Irak tamamen parçalanır ve Şiiler arasında bir iç çatışma yaşanır. Bu tehlikeli bir gidişatın göstergesidir."
- "Maliki'nin niyeti iyi değil"
Maliki, önceki gün Süleymaniye'ye gerçekleştirdiği ziyaretin ardından KYB ve Goran Hareketi ile Irak'taki bazı köklü sorunların çözülmesi için ortak hareket etmeye karar verdiklerini açıklamıştı.
IKBY Başbakanı ve KDP Genel Başkan Yardımcısı Neçirvan Barzani ise dün düzenlediği basın toplantısında Maliki'nin Süleymaniye ziyareti hakkında, "Maliki'nin niyetini bilmiyoruz. Fakat iyi niyetli olsaydı, Erbil'i de ziyaret ederdi." demişti.
Maliki'nin başbakanlığı döneminde Ocak 2014'te Bağdat ile Erbil arasında petrol satışı ve bütçe krizi yaşanmıştı. IKBY'nin Bağdat'tan bağımsız olarak Türkiye üzerinde petrol satışına karşı çıkan Maliki, Erbil'in bütçesini keserek 1 milyon 400 bin memurun maaşını göndermemişti. Maliki, bütçe ve petrol krizinden 6 ay sonra terör örgütü DAEŞ'in Irak'ın en büyük ikinci kenti Musul'u ele geçirmesiyle görevini Haydar el İbadi'ye bırakmıştı.