Ülkedeki İslam alimlerinin ortaya attığı dini gerekçeler nedeniyle onlarca yıldır süren yasaklamadan sonra, Suudi Arabistanlı kadınlar önümüzdeki haziran ayından itibaren araç kullanabilecek.
Konuya sigorta şirketleri, kredi kuruluşları ve otomobil pazarının canlanmasının yanı sıra yanlarında özel şoför çalıştıran ailelerin maddi tasarrufuyla bağlantılı olarak ekonomik açıdan bakıldığında olumlu yönlerinin olumsuz yönlerinde daha fazla olduğu görülüyor.
- Karar, ekonomik tasarruf sağlar
Suudi Arabistan'ın resmi haber ajansı SPA'nın haberine göre, Suudi Arabistan Toplu Taşıma Kurumu Başkanı Rumeyh bin Muhammed er-Rumeyh, kadınların araç kullanmasına izin verilmesinin, devlete, dışarıdan şoför getirilmesi ve eğitimde taşıma konusunda boşa harcanan milyarlarca dolar tasarruf sağlayacağını söyledi.
Rumeyhi, kararın, kadın öğretmenlerin ve kız öğrencilerin taşınması, yabancı sürücülerin çalıştırılması ve yüksek işletme harcamaları nedeniyle boşa giden milyarlarca riyali ulusal ekonomiye geri getireceğini savundu.
Suudi Arabistan'daki Üst Düzey Alimler Kurulu, kurul üyelerinin çoğunluğunun, kadının araç kullanmasında bir sakınca görmediğini belirtmişti.
- Sigorta ve araç ticareti
Kararın ekonomik faydaları dışarıdan getirilen şoförlerin masraflarından tasarruf edilmesiyle sınırlı kalmayıp başka sektörlere de uzanıyor. Bu sektörlerin başında otomobil, sigortacılık, banka ve perakende sektörleri yer alıyor.
Karardan fiili olarak faydalanacak sektörler, ileride piyasaya sunulacak paralardan en büyük hisseyi kapabilmek için şimdiden ürünlerinin tanıtımını yapmaya başladı. Kararın yürürlüğe girmesiyle birlikte kadınların talebinin artması ve buna bağlı olarak araç satışının canlanması bekleniyor.
İstatistik kurumunun verilerine göre Suudi Arabistan'ın geçen yıl araçlardan elde ettiği gelir 79,4 milyar riyale (26 milyar dolar) ulaştı.
- Karardan zarar görenler
Kadınların araç kullanmalarına izin verilmesi kararından ülkede ticari taksi sektöründe hizmet veren ve müsterilerinin bel kemiğini kadınların oluşturduğu şirketler zarar görecek.
Suudi Arabistan'da çok sayıda ticari taksi şirketinin yanı sıra mobil uygulaması üzerinden ulaşım hizmeti veren ticari taksi şirketleri bulunuyor ve bunların başını ise Uber ve Kerim şirketleri çekiyor
Ülkede ulaşım hizmeti veren önemli şirketlerden Kerim, dün yaptığı açıklamada, şirket bünyesinde ticari taksi şoförü olarak çalışacak 100 bin kadına iş imkanı sağlayacağını duyurdu.
İstatistik kurumunun Suudi Arabistan'daki iş piyasasının bu yılın ilk çeyreğiyle ilgili verilerine göre, ülkede ailelerin yanında özel şoför olarak kayıtlı işçi sayısı 1,38 milyona ulaştı
Bir şoförün ortalama aylık maaşı 1985 riyali (529,3 dolar) buluyor. Bu da Suudi Arabistan'da ailelerin şoförlere her ay 2,74 milyar riyal (730 milyon dolar) veya yılda 32,88 milyar riyal (8,77 milyar dolar) ücret ödediği anlamına geliyor.
Sayıları 2,33 milyonu bulan şoförler, Suudi Arabistan'ın yurt dışından getirdiği ev işçilerinin yüzde 59,2'sini oluştururken, ülke genelinde sayıları 10,85 milyonu bulan yabancı işçilerin yüzde 12,7'sini teşkil ediyor.
Suudi Arabistanlı milyarder el-Velid bin Talal, daha önce yaptığı açıklamada, ülkede kadınların araç kullanmasına izin verilmesi halinde yıllık 30 milyar riyal (8 milyar dolar) tasarruf sağlanacağını ifade etmişti.
Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonu, kadınların iş piyasasına katılım oranını yüzde 22'den yüzde 30'a çıkarmayı hedefliyor.
Dünyada kadınların araç kullanmasının yasak olduğu tek ülke olan Suudi Arabistan'da, Üst Düzey Alimler Kurulu tarafından "Kadınların araç kullanması haramdır" şeklinde verilen fetvadan dolayı yasal değişiklik yapılamıyordu.
Kurul Başkanı Abdulaziz bin Baz ve diğer bir çok din adamı kadınların araç kullanması için "haram" fetvası verirken, Şeyh Abdulaziz el-Şeyh gibi bazı din adamları ise verilen bu fetvayı eleştiriyor ve kadınların da araç sürebileceğini ifade ediyor.
Ülkede "kadınların araç kullanmasına izin veren yasa çıkarılması" talebiyle ilki 1990'da olmak üzere 2011, 2013, 2014 ve 2015 yıllarında pek çok kampanya düzenlenmişti.