Çin ve Rusya'nın ilişkileri "çok kutuplu dünya" teziyle derinleşirken geçen yüz yılın başlarında "dünya liderliği"ndeki yerini ABD'ye terk eden İngiltere'nin mevuct güç dengeleri içerisindeki konumu her kritik dönemlerde olduğu gibi merak ediliyor.
İNGİLTERE'NİN ÖNEMLİ HAMLELERİ
İngiltere'nin dünden bugüne güç ve etki alanını değerlendiren gazeteci Sevil Nuriyeva İsmayılov, "İngiltere'nin “görünür” olması, yenidünya için ne “anlam” taşıyor?" sorusu üzerinde durarak İngiltere'nin yeni bir masa arayışı içerisinde olduığuna dikkat çekti.
İngiltere, "küresel aktör" gibi tarihin "kırılma noktaları"nda özellikle "görünür" oldu...
Son yüz yılın siyasi tarih "serüveni", İngiltere'yi hep "yön veren", "devletlerin çöküşü"ne giden yolun "kurgulayıcısı" ve yeni sistemlerin "kurucusu" olarak karşımıza çıkarmaktaydı!
İngiltere dünyanın yükünü sırtına almak gibi bir misyon taşımadı.
"Finansın yönetimi" dışında da pek fazla "siyasi motivasyonlar"a müdahale etmedi.
Dünya için önemli bir kaç "hamlesi" oldu...
"Sanayi devrimi", "enerji hatları kontrolü" ve "denizler üzerindeki hâkimiyeti".
Dünyadaki ticaret kanallarının "karadan denize geçmesi"nin de mimari İngiltere...
Bu yolda ortak sevdiklerine "devletler vaat etmiş", "yönetimleri devirmiş", "sistemleri yenilemiş".
Belki tarihi (ironi olacak ama), Bolşeviklerin bile "hamisi" ta kendisi oldu.
Ama direk gözükerek değil... Almanya ve Yahudi kökenli "sermaye" ile "dizayn" edebildi.
Deniz yollarını kontrol ederek, tüm dünyada güçlü devletleri saf dışı bırakabildi.
Tarihi "İpek yolu kanalları"nın kurutulması da, İngilizlerin "deniz ticareti" üzerinden "yenidünya tasarımı" ile bağlantılıdır.
Orta Doğunun yeniden dizaynı, "Arap milliyetçilik dalgası"nın artması, Kafkasya'dan Osmanlı'ya transfer edilen "Türk milliyetçilik akımları" ile "Osmanlı devletinin sosyolojisi" değiştirildi.
Sonuç?
Sonuç ortada; Osmanlı çöktü...
Birçok başka sebepler de vardı ama özüne baktığımızda, karadaki ticaret kanallarının yerini, denizlerdeki kanallara teslim edilmesi sürecini engelleyemedi.
"İNGİLTERE TEK YOL TEK KUŞAK PROJESİNE SICAK BAKIYOR"
Bu kadar dünyada olaylar oldu, devletler, yönetimler çıktı. Orta Doğu'da parçalanmaya kadar hiç birinde İngiltere, Ukrayna süreci ile birlikte meydana çıkardığı "gücünü" asla göstermedi.
Mesele, sadece Rusya "karşıtlığı" mı?
Elbette değil.
Çin ile "Tek Yol Tek Kuşak Projesi"ne en sıcak bakan yine İngiltere!..
İlginç değil mi?
Oysa ABD, "zinhar olmaz" diyor.
Demek ki uzun zamandır "yazdığımız" gibi, derindeki ayrışmanın "sinyali" verilmeye başladı.
2. Cihan Savaşı sonrası İngiltere dünyadaki "hegemonyanın patronu" olarak, ABD'yi "sahaya" sürdü. Veya "çıkmasını" sağladı.
Dikkat edin! Okyanuslara çıkışı olan tüm devletlerin "kurucusu" İngiltere!
İNGİLTERE, ÇİN İLE NASIL ANLAŞACAK?
Şimdi ABD idaresindeki "rekabet" farklı "etapa" geçiyor.
İngiltere "farkında" ve o nedenle Ukrayna sürecine direkt "müdahil" oluyor ve "görünür konumu"na geçiyor.
İngiltere, Çin ile nasıl ve hangi maddelerde anlaşacak?
İngiltere yeni dünyada kiminle ortak olacak?
Üzerine "güneş batmasın" diye kimi-kime "kurban verecek?". Doğrusu merak ediyorum.
Rusya ile Çin liderinin görüşmesinde söylenen o sözler, "abes" değildir.
"Yüzyılda bir rastlanan olaylar yaşanıyor..." cümlesini kullanırken; Şi Cinping nasıl bir "mesaj" verdi.
Karşımızda, pazarlık masası var.
Şimdilik Rusya ve Çin, aynı yörüngede gözükmekte ama süreç farklı ortakları da "masaya" getirecek.
Çünkü hiç kuşkusuz artık, "tek kutuplu dünya olmayacak!"
Star
