TİMETURK ANALİZ:
Azerbaycan, uzun yıllar süren Dağlık Karabağ çatışmasında Ermenistan ile yoğun bir mücadele içinde bulundu. İran'ın bu süreçte Ermenistan'a yardım etmesi, Azerbaycan halkında ciddi bir rahatsızlık yaratmış durumda.
İRAN'IN ERMENİSTAN DESTEĞİ GERİLİMİ BAŞLATTI
Azerbaycan, 2020 yılında gerçekleşen 44 günlük savaşta önemli bir zafer elde etti. Ancak bu süreçte İran, Ermenistan'a askeri ve siyasi destek vererek Azerbaycan'ın bu zaferini gölgelemeye çalıştı. Bu durum, Azerbaycan'daki halkın ve hükümetin İran'a karşı duyduğu güvensizliği artırdı. Özellikle, İran'ın Azerbaycan sınırında askeri tatbikatlar düzenlemesi ve açık bir şekilde Ermenistan'ı desteklemesi, iki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesine neden oldu.
İSRAİL'E SEMPANİNİN SEBEBİ NEDİR?
Öte yandan, Azerbaycan'ın İsrail ile olan ilişkileri son dönemde önemli bir ivme kazandı. İsrail'in Azerbaycan'a sağladığı savunma sistemleri, özellikle de "Demir Kubbe" adlı hava savunma sistemi, Azerbaycan halkında İsrail'e yönelik bir sempati oluşturdu. Bu durum, hem güvenlik kaygıları hem de İran karşısında bir stratejik ortaklık arayışı olarak değerlendiriliyor.
Azerbaycan halkı, İsrail'in Ermenistan'a karşı olan duruşunu ve Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü desteklemesini olumlu karşılıyor. İsrail'in bölgedeki etkisi, Azerbaycan için sadece askeri bir müttefik değil, aynı zamanda ekonomik ve siyasi bir ortak olma potansiyeli taşıyor.
İRAN KARŞITLIĞI GENÇ NESİL ARASINDA ARTIYOR
Azerbaycan medyasında ve sosyal medya platformlarında, İran'a karşı duyulan tepkiler giderek artmış durumda. “İran'a karşı bir duruş sergileme” çağrıları, genç nesil arasında yaygın hale geliyor. Bu durum, İran'ın tarihi ve kültürel bağların bulunduğu Azerbaycan'da büyük bir tartışma konusunu oluşturuyor. Ayrıca, Azerbaycan'da yaşayan bazı İran kökenli vatandaşlar da bu olumsuz atmosferden etkileniyor, kendilerini güvende hissetmiyor.
İRAN ÜZERİNDE BİR BASKI UNSURU OLUŞABİLİR
Azerbaycan'da yaşanan bu dönüşüm, sadece bölgesel dinamiklerle değil, aynı zamanda uluslararası ilişkilerle de yakından ilgili. İran ile Azerbaycan arasındaki gerginliğin artması, her iki ülkenin de stratejik hesaplarını yeniden gözden geçirmesine yol açacak gibi görünüyor. Aynı zamanda, Azerbaycan'ın Batılı ülkelerle olan ilişkilerini derinleştirmesi, İran üzerinde bir baskı unsuru oluşturabilir.
AZERBAYCAN HALKI ÖNEMLİ BİR DÖNÜM NOKTASINDA
Azerbaycan'da İran'a karşı yükselen düşmanlık ve İsrail'e duyulan sempati, sadece iki ülke arasındaki mevcut gerginlikten kaynaklanmıyor. Bu durum, aynı zamanda bölgedeki güç dengeleri, tarihi bağlar ve uluslararası ilişkilerin karmaşık yapısının bir yansıması olarak değerlendirilmeli. Azerbaycan halkı, kendi ulusal güvenliğini sağlama arayışında, gelecekte nasıl bir dış politika izleyeceği konusunda önemli bir dönüm noktasında bulunuyor.
İsrail'in Azerbaycan'a destek vermesinin birkaç temel nedeni bulunuyor:
STRATEJİK ORTAKLIK
Azerbaycan, stratejik bir konuma sahip olması nedeniyle İsrail için önemli bir müttefik. Hazar Denizi ve çevresindeki enerji kaynakları, bölgedeki güç dengelerini etkileyen unsurlar arasında. Bu nedenle, Azerbaycan ile güçlü bir ilişki geliştirmek, İsrail'in bölgesel güvenliğini artırıyor.
ENERJİ İHTİYAÇLARI
Azerbaycan, zengin enerji kaynaklarına sahip. İsrail, enerji güvenliğini sağlamak amacıyla Azerbaycan'dan petrol ve gaz ithal ediyor. Bu ekonomik ilişki, iki ülke arasındaki bağları güçlendiriyor.
ASKERİ İŞBİRLİĞİ
Azerbaycan, özellikle Dağlık Karabağ çatışmalarında İsrail'den savunma teknolojisi ve askeri destek alıyor. "Demir Kubbe" gibi hava savunma sistemlerinin sağlanması, Azerbaycan'ın askeri kapasitesini artırırken, İsrail için de yeni bir pazar oluşturuyor.
BÖLGESEL DENGE
Azerbaycan, İran ve Ermenistan gibi rakiplerle olan ilişkileri nedeniyle İsrail için bir denge unsuru. İsrail, Azerbaycan üzerinden İran'ın bölgedeki etkisini sınırlamaya çalışıyor. Bu durum, her iki ülkenin de çıkarlarını koruma amacını taşıyor.
KÜLTÜREL VE TARİHSEL BAĞ
Azerbaycan'da yaşayan bir Yahudi topluluğu bulunmakta, bu da iki ülke arasında kültürel bir bağ oluşturuyor. Bu bağlar, politik ilişkilerin yanı sıra sosyal ve kültürel alanlarda da işbirliğine olanak tanıyor.
ULUSLARARASI DESTEK
İsrail, Azerbaycan'ı destekleyerek, bölgede uluslararası diplomasi alanında da avantaj sağlamaya çalışıyor. Bu durum, özellikle Batılı ülkelerin gözünde olumlu bir imaj oluşturuyor.