Abdullah Cevdet
Türk siyasetçi Abdullah Cevdet. Abdullah Cevdet kimdir? Adüvvullah Cevdet lakabı neden takılmıştır? İşte Abdullah Cevdet'in biyografisi

Oluşturma Tarihi: 2017-11-24 00:36:14

Güncelleme Tarihi: 2017-11-24 00:36:14

Abdullah Cevdet 9 Eylül 1869'da Arapkir'de dünyaya geldi. İlköğrenimini burada tamamlayan Cevdet, Elazığ Askeri Rüştiyesi'nde eğitim gördü. Kuleli Askeri Tıbbiye İdadisi'nden mezun olduktan sonra Mektebi-i Tıbbiye'ye girdi. Öğrencilik döneminde arkadaşlarıyla birlikte İttihad-ı Osman cemiyetini kurdu. Yaptığı çalışmalar nedeniyle birçok kez tutuklandı. Diyarbakır'da çalıştığı dönemde başta Ziya Gökalp olmak üzere pek çok kişiyi kurduğu cemiyete kaydetti.

İstanbul'a döndüğünde yaptığı siyasi faaliyetler nedeniyle yeniden tutuklandı ve Balkanlar Kurulu kararıyla Libya'nın Trablusgarp şehrine sürüldü. Burada çalışmalarını sürdüren Cevdet, Mizan ve Meşveret dergilerine yazılar gönderdi. Sonrasında hükümet tarafından devlet aleyhinde eylemler yapmak gerekçesiyle Fizan'a sürüldü. Ancak buradan kaçarak Tunus'a gitti. Buradan Fransa'nın Paris şehrine giderek Jön Türkler grubuna katıldı. Öte yandan farklı gazete ve dergilerde çeşitli yazılar yazdı. 20 Ekim 1904'te İsviçre'den sınır dışı edilince Mısır'a giderek eylemlerine bu bölgede devam etti. İslam düşmanı Reinhart Dozy'nin yazdığı Essai Sur l'histoire de l'İslamisme kitabını türkçeye tercüme ederek yayınladı.

Kitapta yer alan Hz Muhammed (s.a.v)'e karşı yer alan ifadeler müslüman kesim tarafından büyük tepki toplamıştır. Kendisine Allah Düşmanı anlamına gelen Adüvvullah Cevdet lakabı takılmıştır. Sultan II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesinin ardından İstanbul'a döndü. Çıkarmaya devam ettiği İctihad dergisi İslam aleyhinde yazılar yazıldığı gerekçesiyle birçok kez kapatıldı. Bunun yanında İngiliz Muhibler Cemiyeti'ni kurdu. Ayrıca İngilizler ile işbirliği yapan Kürdistan Teali Cemiyeti'nde yer aldı. İctihad dergisinde Milli Mücadele'yi öven yazılar yazarak itibar kazanmaya çalıştı. Ayrıca Türkiye'nin nufus politikasıyla ilgili yazdığı bir yazıda "Neslimizi ıslah etmek, kuvvetlendirmek için Avrupa'dan ve Amerika'dan damızlık erkek getirmek gerekir!" şeklinde ifadeler kullanmıştır. Yaptığı bu açıklama ülke genelinde büyük bir nefret ve öfkeyle karşılanmıştır. Yaşamının son yıllarını tek başına geçiren Abdullah Cevdet, 29 Kasım 1932 tarihinde İstanbul'da öldü.