Ahmet Mithat Efendi, 1844 yılıda İstanbul'da doğdu.
Küçük yaşta yetim kalan Ahmet Mithat, 1854 yılında Vidin'de bulunan ağabeyi Hafız Ali Ağa'nın yanına gitti ve eğitimine burada başladı.
1857 yılında ailesiyle birlikte İstanbul'a döndü. Mısır Çarşısı'nda bir aktarın yanında çırak olarak çalışmaya başladı. Ağabeyinin yanında çalıştığı Mithad Paşa'nın yanına girdi. Mithad Paşa 1861 yılında Niş Valiliği'ne atanınca ağabeyiyle birlikte Niş'e gitti ve Rüşdiyeyi orada bitirdi.
Rüşdiye mezuniyetinden sonra Rusçuk'da Tuna Vilayeti Kalemi'nde memur olarak çalışmaya başladı. Çalışkanlığı ile Mithad Paşa'nın gözüne girdi. Paşa ona kendi ismini verdi. Bu arada özel dersler alarak Fransızca'sını ilerletti. 1866 yılında çevirmen olarak gittiği Sofya'da evlendi.
İlerleyen dönemlerde Tuna Gazetesi'nin baş yazarı oldu. 1869 yılında Mithad Paşa ile birlikte Bağdat'a gitti. Vilayet matbaası ve resmi vilayet gazetesi Zevra'nın müdürlüğünü yaptı. İlk kitabı olan "Hece-i Evvel" adlı ders kitabını burada yazdı.
1871 yılında ağabeyinin hayatını kaybetmesinden sonra İstanbul'a geri döndü. Tahtakale'deki evinin altına küçük bir matbaa kurarak kendi kitaplarını bastı. Bir yandan da "Basiret" gazetesine yazılar yazdı.
Bundan bir yıl sonra Namık Kemal ile tanışan Ahmet Mithat Efendi, ilerleyen dönemlerde Devir ve Bedir adlı iki gazete çıkardı. Bu gazeteler kapatılınca Dağarcık ve Kırkambar dergilerini yayınlamaya başladı. Bu dergilerde çıkan yazılar yüzünden Namık Kemal, Ebüzziya Tevfik gibi yazarlarla birlikte Rodos'a sürgüne gönderildi. 3 yıl kaldığı Rodos'ta, Medrese-i Süleymaniye adlı bir okul açıp ders verdi ve V. Murat'ın affıyla 1876 yılında İstanbul'a geri döndü.
1876 yılında İttihat Gazetesi'ni yayınlamaya başlayan yazar, muhalif tutumunu yumuşattı ve II. Abdülhamit'e yakınlaştı. Devletin resmi gazetesi Takvim-i Vakayi ve devletin basımevi olan Matbaa-i Amire'nin müdürlüğüne atandı.
Mithad Paşa davasında paşanın aleyhine tanıklık yaptı. 1878 yılında Osmanlı Sarayı'nın desteğiyle "Tercüman-ı Hakikat" gazetesini kurdu.
1888 yılında İsveç'te toplanan Müsteşrikler Kongresi'ne katıldı. 1895 yılında Meclis-i Umur-ı Sıhhiye ikinci reisi oldu. Aynı sene Sabah gazetesinde yayınlanan "Dekadanlar" başlıklı yazısıyla Servet-i Fünun'u eleştirdi. Sanat ve edebiyat çevrelerinin tepkisini çekti. Yazarlığı bırakmak zorunda kaldı. Ölümüne kadar Darülfünun'da dünya tarihi ve dinler tarihi dersleri verdi ve hayır kurumlarında çalıştı.
"Esrar-ı Cinayat" adlı eseriyle Türk edebiyatındaki ilk polisiye roman örneğini veren Ahmet Mitha Efendi, 28 Aralık 1912'de 68 yaşındayken yaşamını yitirdi. 1878 yılında çıkarmaya başladığı ve yayın hayatını 1921 yılına kadar sürdürmüş olan "Tercüman-ı Hakikat" gazetesi Osmanlı basın tarihinin en uzun ömürlü ve etkili yayınlarından biridir.
ESERLERİ
Romanları
Hasan Mellâh yâhud Sır İçinde Esrar
Dünyaya İkinci Geliş yâhud İstanbul'da Neler Olmuş
Hüseyin Fellah
Felatun Bey ile Rakım Efendi
Karı-Koca Masalı
Paris'de Bir Türk
Çengi
Süleyman Musûlî
Yeryüzünde Bir Melek
Henüz On Yedi Yaşında
Karnaval
Amiral Bing
Vah!
Acâib-i Âlem
Dürdâne Hanım
Esrâr-ı Cinâyât
Cellâd
Volter Yirmi Yaşında
Hayret
Cinli Han
Çingene
Demir Bey yâhud İnkişâf-ı Esrâr
Fennî Bir Roman Yâhud Amerika Doktorları
Haydut Montari
Arnavutlar-Solyotlar
Gürcü Kızı yâhud İntikam
Nedâmet mi? Heyhât
Rikalda yâhut Amerika'da Vahşet Âlemi
Aleksandr Stradella
Şeytankaya Tılsımı
Müşâhedât
Ahmed Metin ve Şîrzât
Bir Acîbe-i Saydiyye
Taaffüf
Gönüllü
Eski Mektûblar
Mesâil-i Muğlaka
Altın Âşıkları
Hikmet-i Peder
Jön Türkler
Öyküleri
Kıssadan Hisse
Letâif-i rivayet
Suni'fi Zann
Gençlik
Esâret
Teehhül
Felsefe-i Zenân
Gönül
Mihnetkeşân
Firkat
Yeniçeriler
Ölüm Allâhın Emri
Bir Gerçek Hikâye
Bir Fitnekâr
Nasîb
Çifte İntikam
Para
Kısmetinde Olanın Kaşığında Çıkar
Diplomalı Kız
Dolabdan Temâşâ
İki Hud'akâr
Emânetçi Sıdkı
Cankurtaranlar
Ana-Kız
Oyunları (Tiyatro - Piyes)
Eyvah
Açık Baş
Ahz-ı Sar yahut Avrupa'nın Eski Medeniyeti
Zuhur-ı Osmaniyan
Çengi
Çerkeş Özdenler
Fürs-i Kadim'de Bir Facia yahut Siyavuş
Dil Kitapları
Durub-ı Emsal-i Osmaniye Hekimiyatının Ahvalini Tasvif
Tarih
Kainat (15 kitap, 1871-1881)
Üss-i İnkilab (2 cilt, tarih 1877-1878)
Tarih-i Umumi (2 cilt, 1878-1879)
Mufassal Tarih-i Kurun-ı Cedide (3 cilt, 1886-1888)
Tedris-i Tarih-i Edyan (1913)
Tedris-i Tarih-i Umumi (1913)
Makale - Mektup
Menfâ
Zübdet-ül Hakayık
Ekonomi-Politik
Müntehabat-ı Tercüman-ı Hakikat
Arnavudlar ve Solyotlar
Müntehebat-ı Ahmed Mithad
Halla-ü Ukad
Ruhbilim
Nevm ve Hâlât-ı Nevm
İlhamat ve Tagligat