Ekmeleddin İhsanoğlu, 26 Aralık 1943'de Kahire'de doğdu.
Ain Shams Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik-Kimya Bölümü'nden mezun oldu.
Birçok Türk ve yabancı üniversitede öğretim üyesi ve ziyaretçi profesör olarak görev yaptı. İslam, Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi IRCICA Genel Direktörü, İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliği görevlerinde bulundu.
International Union for History and Philosophy of Science IUPHS Başkanı, Türk Bilim Tarihi Kurumu Kurucu ve Şeref Başkanı, Harvard Üniversitesi Ortadoğu Araştırma Merkezi Danışma Kurulu, UNESCO İslam Kültürü Komisyonu ve benzer birçok ulusal ve uluslararası kurum ve akademinin üyesi veya şeref üyesi oldu.
Mostar 2004 Projesi Yöneticisi, T.C. Üstün Hizmet ve Alexandre Koyre madalyaları başta olmak üzere birçok devlet başkanından madalya ve nişanlar ile taltif edildi. Aliya İzzetbegoviç tarafından Geniş Yetkili Büyükelçi unvanı tevcih edilmiştir.
Türk ve yabancı üniversitelerden Fahri Doktora unvanları verilmiştir. Osmanlı bilim ve kültür tarihi, kültürlerarası etkileşim konularında birçok dilde eserleri ve makaleleri vardır.
2014 yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuştur.
Ekmeleddin İhsanoğlu, çok iyi düzeyde İngilizce ve Arapça, iyi düzeyde Fransızca ve Farsça bilmektedir. Evli ve üç çocuk babasıdır.
