Lokman Parende'den ilk eğitimi alan Hacı Bektaş-ı Veli, Hoca Ahmed Yesevi'nin öğretilerini takip etmiştir. Anadolu'ya geldikten sonra kısa zamanda tanınarak önemli öğrenciler yetiştirdi. Kendisinin de bağlı olduğu "Ahilik Teşkilatı" ile, Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde Anadolu'da sosyal yapının gelişmesinde büyük katkılarda bulundu.

Hacı Bektaş-ı Veli, yaşamının büyük kısmını Sulucakarahöyük'te geçirmiştir. Mezarı, Nevşehir iline bağlı Hacıbektaş ilçesindedir.

Ahiler'in reisi olan ve Kırşehir'de yaşayan Ahi Evran'nın Hacı Bektaş-ı Veli ile dostlukları vardı. Sivas'taki Ahiler büyük bir teşkilata sahip oldukları gibi Babailer ile de sıkı münasebetlerde bulunuyorlardı. Velayet-name-i Hacı Bektaş Veli isimli eser Hacı Bektaş-ı Veli'nin sık sık Kırşehir'e ziyaretlerini ve Ahi Evran ile yaptığı sohbetlerini anlatmaktadır.

Osmanlı ordusunda yeniçeriler Bektaşilik kurallarına göre yetiştirilirdi. Bu nedenle Yeniçerilere tarihte Hacı Bektaş-ı Veli çocukları da denirdi. Ocağın banisi Hacı Bektaş-ı Veli olarak kabul edilirdi. Seferlere giderken yanlarında daima Bektaşi dede ve babaları eşlik ederlerdi. Bugün Balkanların her köşesine Bektaşiliği yeniçeriler taşımıştır. Hacı Bektaş-ı Veli'nin sohbetlerini takip ederek onun tarikatına bağlananlara ise "Bektaşi" ismi verildi.

Eserleri

Velâyet-nâme-i Hacı Bektâş-ı Velî

Makalat - (Arapça)

Kitâbu'l-Fevâid

Şerh-i Besmele

Şathiyye

Makâlât-ı Gaybiyye ve Kelimât-ı Ayniyye