Mustafa Sabri Efendi kimdir?
Osmanlı müderrisi, Meclis-i Mebusan mebusu, şeyhülislam... Mustafa Sabri Efendi kimdir? İşte Mustafa Sabri Efendi biyografisi...

Oluşturma Tarihi: 2017-11-15 15:05:37

Güncelleme Tarihi: 2017-11-15 15:05:37

Mustafa Sabri, 1869'da Tokat'ta doğdu. Babası, Ahmet Efendidir. Mustafa Sabri, İkinci Meşrutiyet'in ilan edildiği 1908 yılında aktif olarak siyasi hayata atıldı. İkinci Meşrutiyet'in ilanının ardından Tokat'tan milletvekili seçildi.

Mustafa Sabri, milletvekili seçilmesinin ardından aynı yıl içerisinde, "Cemiyet-i İt-tihadiye-i İslamiye" adlı bir dernek kurdu. Başlangıçta İttihat ve Terakki içerisinde yer almasına rağmen daha sonra "Hürriyet ve İtilaf Partisi"ne girdi. İttihat ve Terakki Partisi karşıtı olduğu bilinen Mustafa Sabri, Köstence'ye buradan da Paris'e gitti. 

Mustafa Sabri Efendi, Paris'e gitmesinin ardından 18 Kasım 1918'de İstanbul'a döndü. Mustafa Sabri, önce Darü'l-Hikmet'il İslamiyye üyeliğine, daha sonra da Süleymaniye Medresesi hadis müderrisliğine tayin edildi. Bu arada siyasi faaliyetlerinede devam etti. 

Sabri Efendi, Ocak 1919'da Hürriyet ve İtilaf Partisi'nden tekrar Tokat milletvekili seçildi. 4 mart 1919'da kurulan Damat Ferit Hükümet'inin ilk kabinesinde "Şeyhülislam" olarak görev aldı. 16 Mayıs 1919'da bu hükümetin düşmesi üzerine "Ayan" üyeliğine atandı. Damat Ferit'in 19 Mayıs 1919'da kurduğu ikinci kabinesinde yeniden "Şeyhülislam" oldu.

İki ay sonra bu görevinden istifa etti. 21 Temmuz 1919'da teşkil edilen üçüncü Damat Ferit Hükümeti'nde Şeyhülislam olarak tekrar görev aldı. Kısa süre sonra ayrıldı. 31 Temmuz 1920'de kurulan beşinci Damat Ferit Hükümeti'nde Mustafa Sabri yine Şeyhülislam'dır. Fakat bu defa görevleri arasında Şûra-i Devlet Reisliği yani Danıştay Başkanlığı'da vardır. Bu son Şeyhülislamlık görevinden 25 Eylül 1920'de istifa etti.

Mustafa Sabri Efendi, Milli Mücadele'nin başarıyla sonuçlanması üzerine, önce Yunanistan'ın Gümülcine kentine gitti. Buradan da Hicaz Şerifi Hüseyin'in daveti üzerine Mekke'ye gitti. Daha sonra Mısır'a geçti, Kahire'ye yerleşti. Ezher Üniversitesi'nde çalışmaya başladı.

Mustafa Sabri Efendi, 12 Mart 1954 tarihinde de Kahire'de öldü.

Şeyhülislam Mustafa Sabri Efendi'nin adı, isminin verildiği Tokat'taki İmam Hatip Lisesi'nden 'Mustafa Sabri' isminin kaldırılmasıyla gündeme geldi. 

Milli Eğitim Bakanlığı
, Kurtuluş Savaşı yıllarında Mustafa Kemal Atatürk için ölüm fetvası çıkartan Şeyhülislam Mustafa Sabri'nin adının verildiği Tokat'taki İmam Hatip Lisesi'nden 'Mustafa Sabri' ismi kaldırıldı.

Tokat'taki İmam Hatip Lisesi'nni yeni adı 'Şehit Yakup Akdağ' oldu. Okula 24 Temmuz'da Siirt'in Baykan ilçesinde, seyir halindeki sivil araçta bulunduğu sırada teröristlerce uzun namlulu silahlarla yapılan saldırıda şehit düşen 29 yaşındaki Jandarma Astsubay Üstçavuş Yakup Akdağ'ın ismi verildi.