El Hatap aşiretine mensup olan Saddam Hüseyin, 28 Nisan 1937'de Irak'ın Tikrit şehri yakınlarında bulunan El Avja köyünde dünyaya geldi. Doğumundan kısa bir süre sonra dayısı Hayrallah'ın yanına gönderildi. 1956 senesinde dayısı onu askeri akademiye girmesi için teşvik etti fakat sınavlarda başarısız oldu. 1957 senesinde Baas Partisi'ne girdi. 1959 senesinde dönemin Irak Başbakanı Abdülkerim Kasım'a karşı düzenlenen başarısız suikast girişimine katıldı. Sonrasında Suriye'ye, ardından Mısır'a kaçtı. Bu dönemde Kahire Üniversitesi'ne girerek hukuk alanında eğitim aldı. 1963 senesinde Bağdat'a geri dönerek dayısının kızı Sacide Talfah ile dünya evine girdi. Aynı sene içerisinde mareşal Abdüsselam Arif'in Baasçılara karşı düzenlediği darbe sırasında tutuklandı ve hapse gönderildi. 1967 senesinde cezaevinden kaçtı ve Baas Partisi'nin liderlerinden biri oldu. 1969 yılında Devrim Komuta Konsey'nini başkan yardımcılığı görevine getirildi. Kuzeni olan dönemin Devlet Başkanı Ahmed Hasan el-Bekr'e de en yakın kişilerden biri olarak ülke yönetiminde söz sahibi oldu. 16 Temmuz 1979'da Bekr'in sağlık gerekçeleriyle istifası üzerine makamını devraldı.
Saddam Hüseyin devlet başkanlığının yanında devrim komuta konseyi başkanlığı, başbakanlık ve baas genel sekreterliği görevlerini yürüttü. Aynı zamanda ülke genelinde yaygın bir polis ağı oluşturarak her türlü muhalefet hareketini bastırdı. Basra Körfezi üzerinde egemenlik kurup, petrol kaynaklarını ele geçirerek Irak'ın yaşam standartlarını artırmaya çalıştı.
Saddam Hüseyin, 1979 senesinde İran'da gerçekleşen İslam Devrimi'nin Irak'taki Şii nüfusu etkilemesine tepki göstererek Huzistan'daki Araplar'a özerklik verilmesini istedi. Talepleri kabul edilmeyince Cezayir Anlaşması'nın artık geçerli olmadığını ileri sürerek İran havaalanlarını bombaladı ve petrol alanlarını işgal etti. Bu olay 9 sene boyunca sürecek savaşın başlamasına neden oldu. İki tarafında birbirine üstünlük sağlayamaması üzerine 1988 senesi Temmuz ayında ateşkes anlaşması imzalandı.
2 Ağustos 1990'da Irak ordusu sürpriz bir saldırı ile Kuveyt'i işgal girişiminde bulundu. Bu olay dünya kamuoyunda büyük tepkiyle karşılandı. 16 Ocak 1991 tarihinde başlayan ve altı hafta süren bir savaşın sonunda ABD öncüğündeki askeri ittifak güçleri, Saddam'ın ordusunu Kuveyt'ten çıkardı. Fakat bölgede tansiyon yükselmeye devam etti. Amerika, Körfez Savaşı'ndan sonra uçuşa yasak bölgeyi ihlal ettiği gerekçesiyle Bağdat'ı bombaladı. Daha sonra 1998 senesinde Irak'ın Birleşmiş Milletler silah denetçileriyle işbirliğine gitmemesi nedeniyle, Çöl Tilkisi Harekatı adlı operasyonda askeri ve stratejik noktalar tekrar bombalandı.
11 Eylül 2001'de Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşanan terör eylemlerinden sonra Saddam Hüseyin, yeniden Avrupa'nın hedefi haline geldi. Bunun üzerine dönemin ABD başkanı George W. Bush, yaptığı bir konuşmada Irak, İran ile Kuzey Kore'yi şer ekseni olarak ilan ederek mevcut hükümetlerinin devrilmesi için harekete geçeceklerini belirtti. 20 Mart 2003'te başlatılan harekat sonucunda Saddam ve hükümeti üç hafta içerisinde çökertildi.
13 Aralık 2003'te Tikrit yakınlarında bir çiftlik evinde yakalanan Saddam Hüseyin, yargılanma sürecinin ardından 30 Aralık 2006 tarihinde Kurban Bayramı'nın ilk gününde asılarak idam edildi.
İdam dünya kamuoyunda farklı tepkilerle karşılandı. Kuveyt, Amerika Birleşik Devletleri, İsrail ve Birleşik Krallık Saddam'ın ölümünü memnuniyetle karşılarken Libya'da 3 günlük yas ilan edildi. Bunun yanında Pakistan, Malezya ile Rusya yönetimleri cezanın uygulanmasının ülkeyi iç savaşa götürmesinden endişe duyduklarını ifade etmişlerdir. Öte yandan Avrupa Birliği bu olayı barbarlık olarak nitelendirdiğini, Hamas ise siyasi bir cinayet olarak gördüklerini belirtmiştir.
