Abdülmelik Fırat 1934 yılında Erzurum'da dünyaya geldi. Diyarbakır Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu mezunu. Şeyh Sait'in torunu. 1925'deki isyanın ardından Şeyh Sait ve pek çok isyancı idam edildi. Ailenin hayatta olan bazı mensupları da sürgüne gönderildi. Sürgüne gönderilenler 1929'un Mart ayında Takrir-i Sükun Kanunu'nun kaldırılmasıyla memleketlerine geri döndü. Bu arada Soyadı Kanunu çıkarıldı. Şeyh Said ailesinin bir kısmına Fırat soyadı verildi.
HÜKÜMET POLİTİKASIYLA TERS DÜŞÜNCE...
Abdülmelik Fırat 1957 yılında yaşını büyüterek Demokrat Parti (DP) Erzurum milletvekili oldu. 27 Mayıs 1960 darbesinde tutuklandı. 1,5 yıla yakın Yassıada'da kaldı. Yargılama sonucu hapis cezasına çarptırıldı. 1991 yılında Erzurum'dan Doğru Yol Partisi (DYP) milletvekili seçildi. Daha sonra hükümetin politikasıyla ters düşerek istifa etti. Bir ara RP'den ihraç edilen Hasan Mezarcı ile yeni bir parti kuruluşuna çalıştı, sonuç alamadı.
Bilahare Yeni Demokrasi Hareketi ile temas kurdu. Hak ve Özgürlük Partisi'ni kurdu. Kürtçe ve Türkçe'nin yanısıra Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca biliyordu. 29 Eylül 2009 tarihinde Ankara'da hayatını kaybetti.