Hayatına dair çok az bilgi bulunan Turgut Alp'in tarihî bir şahsiyet olmayıp halk rivayetlerinde ortaya çıkan efsanevî bir kişi olduğu da ileri sürülmektedir. Bu iddianın yanı sıra ilk Osmanlı kronikleri yanında bazı Bizans kaynaklarında çeşitli askerî faaliyetlerden dolayı adı anılmaktadır. İsminde bulunan Alp kelimesi bir ünvandır. Bu ünvan onun veya babasının Selçuklu Devleti'nin hizmetinde dirlik sahibi olduğuna işaret etmektedir.
GEYİKLİ BABA İLE YAKINLIĞI VAR MIYDI?
Turgut Alp'in 1334-35 yıllarında sağ olduğu fakat epeyca yaşlı olduğu bilinmektedir. İnegöl çevresinde Keşiş dağı yakınında yaşayan dervişlerden Geyikli Baba ile yakınlığına dair bazı rivayetler vardır. Turgut Alp'in adı ölümünden sonra İnegöl yöresine verilmiş ve burası Turgut-ili diye anılmıştır. Erken dönem Osmanlı'da yaşayan tarihçilerden Aşıkpaşazâde, Neşri ve diğer tarihçiler de İnegöl yöresini Turgut-ili şeklinde anmaktadır. Bu adlandırma 16. yüzyıldan itibaren ortadan kalkmıştır.
İlk Osmanlı kaynaklarındaki rivayetlere göre Turgut Alp, Osman Bey'in yanında bulunmuş ve Yarhisar'ın alınmasına katılmış ve ardından İnegöl'ün fethiyle görevlendirilmiştir. Kaynaklarda Turgut Alp'in şehri kuşatırken Osman Bey'in de yardıma geldiğine değinilmektedir. Ayrıca İnegöl'ün fethi sırasında şehrin tekfuru Aya Nikola'nın Türkler'e karşı düşmanca hareketleri yüzünden idam edildiği ve şehrin idaresinin Turgut Alp'e verildiği kaydedilmiştir.
ORHANELİ'NİN FETHİNE KATILDI
Daha sonra Turgut Alp, Köse Mihal ile birlikte Orhan Gazi'nin yanında Atranos yani Orhaneli'nin fethine katılmıştır. Orhan Bey'in geldiği haberini alan Atranos hâkimi hisardan kaçarken bir kayadan düşüp ölmüştür ve kale kolayca ele geçirilmiştir. Aynı zamanda Atranos'un alınması Bursa'nın da fethini kolaylaştırmıştır.
Turgut Alp'in ölümü bazı kayıtlarda 1335 yılı olarak gösterilmektedir. Üç farklı Kayı Beyi'ne hizmet eden Turgut Alp öldüğünde yaşı muhtemelen 100'ün üzerindedir ki bu, o dönemde sık rastlanan birşeydir. Öyle ki Şeyh Edebali 120, Karesioğulları'ndan Osmanlı'ya geçen Gazi Evrenos Bey de 127 yaşında vefat etmiştir...
