Vecihi Hürkuş kimdir?
Türk pilot, mühendis Vecihi Hürkuş. Vecihi Hürkuş kimdir? İlk Türk yapımı uçağı hangi olay üzerine yapmaya karar vermişti? İşte Vecihi Hürkuş'un biyografisi

Oluşturma Tarihi: 2017-11-27 01:35:25

Güncelleme Tarihi: 2022-09-29 17:35:25

Türk pilot ve mühendis Vecihi Hürkuş, 6 Ocak 1896'da İstanbul'da doğdu. Üç çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olan Hürkuş'un babası Gümrük Müfettişi Faham Bey, annesi Zeliha Niyir Hanım'dır. Babası küçük yaşta öldükten sonra annesi tarafından büyütüldü.

Tophane Sanat Okulu'nda güzel sanatlar eğitimi alan Hürkuş, Balkan Savaşı'na gönüllü olarak katıldı ve daha sonra I. Dünya Savaşı'nda Bağdat cephesinde uçak mühendisi olarak görev yaptı.

1917 yılında, Kafkas Cephesi'nde bulunduğu sırada bir Rus uçağını düşürerek 'Düşman Uçağını Düşüren İlk Türk Pilotu' ünvanını aldı. Savaşta yaralanarak Rus'lara esir düşmesine rağmen, kaçmayı başardı ve yurda döndü.

Kurtuluş Savaşı'na gönüllü olarak katılan Hürkuş, başarılı keşif uçuşları yaptı ve bir Yunan uçağını düşürmeyi başardı. Daha sonra İzmir Havaalanı'na inerek burayı işgalden kurtardı.

Bu başarıları üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kendisine İstiklal Madalyası ve üç ayrı Tasdikname verildi.

Edirne'de düşen bir düşman uçağının adının kendisinden alınmasından sonra uçak yapma fikrini bulan Hürkuş, ilk Türk yapımı uçak olan Vecihi K VI'yı üretti. Uçak ilk uçuşunu 28 Ocak 1925'te yaptı.

 

Mustafa Kemal Atatürk'ün yönlendirmesiyle kurulan Türk Tayyare Cemiyeti‘ne (TTC) katılan Hürkuş, 1931 senesinde, kurum adına ilk Türkiye turunu düzenledi. Bunu aynı senenin sonlarında yapılan ve Ankara, Konya, İzmit, İstanbul gibi birçok şehri kapsayan ikinci uçak turu izledi.

21 Nisan 1932'de, Sivil Tayyare Mektebi'ni kurdu. 1933 senesinde Nuri Demirağ tarafından finanse edilen Vecihi K-XVI isimliuçağı tasarladı. 1937 senesinde Türk Hava Kurumu, Hürkuş'u mühendislik eğitimi alması için, Almanya'daki mühendislik okula gönderdi. 1939 senesinde mezun olarak ülkesine dönen Hürkuş'a iki senede mühendis olunmasının imkansızlığı gerekçesiyle uçak mühedisi ruhsatı verilmedi.

Türkiye'nin ilk sivil havayolu şirketi olan Hürkuş Hava Yolları'nı 29 Kasım 1954'te kuran Hürkuş, T.H.Y. Ancak uçaklarının sabote edilmesi ve uçuşlarının sebepsiz yere iptal edilmesi nedeniyle bu projeyi verimli bir şekilde sürdüremedi.

Hayatının son yıllarını büyük maddi sıkıntılar içinde geçiren Hürkuş, 16 Temmuz 1969'da geçirdiği beyin kanaması sonucu kaldırıldığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi'nde hayatını kaybetti.