Hakamata, 18 Ağustos 1966'da 30 yaşındayken tutuklanmıştı.
1960'larda, bir kanlı pantolon ve zorla alınmış bir itiraf, Iwao Hakamata'nın ölüm cezasına çarptırılması için yeterli bulundu.
Japon yargısı, 1968 yılında bir aileyi öldürdüğü gerekçesiyle haksız yere ölüm cezasına çarptırılan 88 yaşındaki Hakamata'yı perşembe günü beraat ettirdi. Karar, Japonya'nın ceza adalet sisteminin küresel çapta incelenmesine ve ülkede ölüm cezasının kaldırılması çağrılarının artmasına yol açan uzun maraton niteliğindeki hukuk serüveninin sonu oldu.
Japonya'nın resmi Kyodo ajansının haberine göre, 88 yaşındaki eski boksör Hakamata'nın, 1966'da 4 kişiyi öldürmek suçundan idama mahkum edildiği dava yeniden görüldü.
Şizuoka Bölge Mahkemesi, davaya konu kıyafetlerin geçerli delil kabul edilemeyeceğini açıklayarak Hakamata'nın beraatine hükmetti.
Hakamata, Tokyo'nun güneydoğusundaki Şizuoka'da, soya fasulyesi imalathanesi çalışanı olduğu 1966'da, aynı aileden 4 kişiyi bıçakla öldürdüğü suçlamasıyla tutuklanmıştı.
Cinayet dahil bir dizi suçlamayla Eylül 1968'de idama mahkum edilen Hakamata'nın cezası, Aralık 1980'de kesinleşmişti.
Nisan 1981'de Hakamata yeniden yargılanmak için temyize gitmiş, Şizuoka Bölge Mahkemesi, Ağustos 1994'te bunu reddetmişti.
Hakamata bu sonuçla aynı yıl Tokyo Yüksek Mahkemesine temyiz dilekçesi vermiş ancak mahkeme bunu, Ağustos 2004'te reddetmişti. 2004'te yapılan özel temyiz başvurusu ise Anayasa Mahkemesi tarafından Mart 2008'de reddedilmişti.
NHK'nin haberine göre, Shizuoka Bölge Mahkemesi Yargıcı Kunii Tsuneishi, Hakamata'yı mahkûm etmek için kullanılan kanlı giysilerin cinayetlerden uzun süre sonra yerleştirildiğine hükmetti.
Yıl 1957... Hakamata, kısa bir süreliğine profesyonel boksörlük yaptı. Emekliliğinden on yıllar sonra, eski boks derneği yeniden yargılanmayı desteklemek için gösteriler düzenledi.
Hakamata, 1961'de emekli olduktan sonra Japonya'nın orta kesimindeki Shizuoka'da bir soya işleme tesisinde işe girdi. Bu tercihi, onun hayatının geri kalanını mahvedecek bir tercih oldu.
Hakamata'nın patronu, patronunun karısı ve iki çocuğu beş yıl sonra haziran ayında evlerinde bıçaklanarak öldürülmüş halde bulununca, o dönem boşanmış ve aynı zamanda bir barda çalışan Hakamata, polisin başlıca şüphelisi haline geldi.
Hakamata, günlerce süren sorgulamaların ardından önce kendisine yöneltilen suçlamaları kabul etti, ancak daha sonra polisin kendisini döverek ve tehdit ederek itirafa zorladığını ileri sürerek ifadesini değiştirdi.
Polisin delil uydurduğunu defalarca iddia etmesine rağmen, 3 hakimden 2'si tarafından alınan kararla ölüme mahkûm edildi. Muhalif olan tek hakim ise, cezayı durduramamasından dolayı vicdani nedenle 6 ay sonra barodan istifa etti.
O zamandan beri masum olduğunu iddia eden Hakamata, on yıl önce serbest bırakılmasını sağlayan yeni deliller ortaya çıkana kadar hayatının yarısından fazlasını asılmayı bekleyerek geçirdi.
Pantolonda bulunan kanda yapılan DNA testi Hakamata veya mağdurlarla eşleşme göstermeyince, Shizuoka Bölge Mahkemesi 2014 yılında yeniden yargılama yapılmasını emretti. Hakamata, ilerleyen yaşı ve kırılgan ruh hali nedeniyle mahkeme gününü beklerken serbest bırakıldı.
Adalet Bakanlığı'nın internet sitesine göre, davaların yüzde 99'unun mahkumiyetle sonuçlandığı Japonya'da yeniden yargılama nadir görülüyor.
Hakamata'nın 91 yaşındaki kız kardeşi Hideko, kararı duyduğunda "ağlamayı kesemediğini ve gözyaşlarının taştığını" söyledi.
Hayatının yarısından fazlasını Hakamata'nın masumiyeti için mücadele ederek geçiren Hideko, "Hakim sanığın suçsuz olduğunu söylediğinde, bu bana ilahi bir şey gibi geldi." dedi.
Hakamata'nın avukatı Hideyo Ogawa, kararı "çığır açıcı" olarak nitelendirerek, "58 yıl çok uzun bir süre" dedi.
Hakamata'nın beraatini sevinçle karşılasa da, bu iyi haberin kendisi için pek de önemli olmadığı düşünülüyor.
Hakamata'nın onlarca yıl hapis yattıktan sonra ruh sağlığının bozulduğunu ve "kendi dünyasında yaşadığını" söyleyen Hideko, uzun süredir onun masum olduğunu savunuyor.
Hideko, CNN'e yaptığı açıklamada, Hakamata'nın nadiren konuştuğunu ve başka insanlara ilgi göstermediğini söyledi.
Hideko, "Bazen mutlu bir şekilde gülümsüyor, ama o zaman sanrılar içinde oluyor, Iwao ile davayı bile konuşmadık çünkü gerçeği tanıyamıyor." dedi.
Ancak Hakamata'nın davası her zaman birden fazla adamla ilgiliydi.
Japonya'nın mahkumiyet almak için itiraflara güvenmesiyle ilgili sorular gündeme geldi. Bazıları bunun ülkenin ölüm cezasını kaldırması gereken nedenlerden biri olduğunu söylüyor.
Hakamata yeniden yargılanma kararını beklerken, 91 yaşındaki kız kardeşi Hideko ona bakıyor.
Ölüm Cezası Bilgi Merkezi'ne göre Japonya, ABD dışında idam cezasını uygulayan tek G-7 ülkesi olmasına rağmen 2023 yılında hiçbir infaz gerçekleştirmedi.
Hakamata davasında yer almayan eski savcı Hiroshi Ichikawa, tarihsel olarak Japon savcıların destekleyici deliller aramadan önce itiraf almaya teşvik edildiğini, bunun da sanıkları suçlarını kabul etmeye zorlamak için tehdit etmek veya manipüle etmek anlamına gelebileceğini söyledi.
Ichikawa, Japonya'nın bu kadar yüksek bir mahkumiyet oranını korumasının itiraflara verilen önemden kaynaklandığını, beraatin savcıların kariyerine ciddi zararlar verebileceği bir ülkede olduğunu söyledi.
Uzun bir aklanma mücadelesi
Hakamata, lekeli kıyafetleri ve avukatlarının baskı altında verdiğini söylediği itirafı nedeniyle mahkum edildikten sonra 46 yıl hapis yattı.
Mahkeme, Mart 2023'te, Hakamata'nın davasının yeniden görülmesine hükmetmişti.
Hakamata'nın avukatı Ogawa, CNN'e yaptığı açıklamada, Hakamata'nın 23 gün boyunca günde 12 saatten fazla süreyle fiziksel olarak kısıtlandığını ve bir savunma avukatı olmadan sorgulandığını söyledi.
Ogawa, "Japonya'daki yargı sistemi, özellikle o dönemde, soruşturma kurumlarının gizli doğalarından yararlanarak yasadışı veya soruşturmaya yönelik suçlar işlemelerine olanak tanıyan bir sistemdi" dedi.
Uluslararası Af Örgütü Ölüm Cezası Danışmanı Chiara Sangiorgio, Hakamata'nın davasının "Japonya'daki adalet sistemiyle ilgili birçok sorunun sembolü" olduğunu söyledi.
Sangiorgio, Japonya'da idam mahkumlarının genellikle dış dünyayla sınırlı temasları olan, tek kişilik hücrelerde tutulduğunu söyledi.
İnfazlar çok az uyarıyla "gizlice" gerçekleştiriliyor ve aileler ile avukatlar genellikle infaz gerçekleştikten sonra bilgilendiriliyor.
Hakamata, işlemediği bir suçtan dolayı hayatının büyük bölümünü hapiste geçirdi ancak, kötü ruh sağlığına rağmen son on yılda özgürce yaşamanın getirdiği küçük zevklerden bazılarını yaşamayı başardı.
Şubat ayında iki kedi sahiplendi. Kız kardeşi Hideko, "Iwao kedilere dikkat etmeye, onlar için endişelenmeye ve onlarla ilgilenmeye başladı, bu büyük bir değişimdi" dedi.
NHK'nin haberine göre, hakim kararı açıkladıktan sonra Hideko'dan özür diledi.
Hideko gözyaşları içinde, "Mahkeme bu kadar uzun sürmesinden dolayı çok üzgün." dedi.
CNNInternational
