Dünyanın akçiğeri olarak kabul edilen Amazon yağmur ormanları gezegendeki en önemli ekosistemlerden biridir, ancak giderek daha fazla yok edilmektedir. Amazon tamamen yok edilirse ne olur?
Güney Amerika'da 6,9 milyon kilometrekarelik bir alanı kaplayan Amazon, 40.000'den fazla bitki türüne, 1.300 kuş türüne ve 430'dan fazla memeli türüne ev sahipliği yapıyor.
Bilim insanları, dünyaya toplam oksijenin% 6 ila 9'unu sağladığına inanıyor, bu da gezegenimizdeki yaşam için önemli olduğu anlamına geliyor. Bununla birlikte, Amazon bölgesinin% 15 ila 17'si insan faaliyeti nedeniyle kaybedildi ve bu sayı artmaya devam ediyor.
Amazon tamamen yok edilirse ne olur?
Her hayvan ve böcek, gezegendeki doğal ekosistemde rolünü oynar ve en küçük böcek soyu tükense bile, büyük bir etkisi olabilir.
Auckland Teknoloji Üniversitesi'nden Sebastian Loessinger, The Conversation'da şunları yazdı: “Belki de en ciddi ve geri döndürülebilir etki, vahşi yaşam çeşitliliğinin kaybıdır. Türler kaybolduğunda sonsuza dek kaybolur ve sonuçta bu Amazon ormanlarının kesilmesinin en zarar verici sonucu olacaktır. Su ve karbonun büyük bir dağıtıcısı ve depolanması rolünü kaybetmekten daha kötü olabilir.
Son olarak, Amazon yağmur ormanlarının içinde ve yakınında yaşayan yaklaşık 30 milyon insan var. Bir ekosistem hizmetleri sağlayıcısı ve bir besin ve habitat kaynağı olarak ormanı kaybetmenin sonuçları anlaşılamamıştır. Yankılar küresel siyaseti, küresel ekonomiyi ve toplumsal sorunları etkileyecektir.
Diğer bir sorun, Dünya'nın karbonu depolama ve suyu dağıtma şeklidir.
Amazon yağmur ormanlarının 76 milyar ton karbon içerdiğine inanılıyor ve eğer tüm ağaçlar kaybedilirse, bu karbonun tamamı atmosfere salınacak.
Bu, her yıl insanlar tarafından üretilen karbon miktarının neredeyse sekiz katı olduğu için zaten felaket olan bir iklim krizine katkıda bulunacaktır.
Amazon aynı zamanda büyük miktarlarda su işlemekten de sorumludur."
Profesör Loessinger, "Amazon'un bulut sistemleri ve suyu geri dönüştürme yetenekleri bozulursa, ekosistem çok hızlı bir şekilde altüst olacak ve geri dönüşü olmayan bir şekilde kuru bir savana dönüşecektir" dedi.
“Ormansızlaşma yoluyla su sirkülasyonu kesildiğinde, geri dönüşü olmayan bir nokta var” diye ekledi Profesör Loessinger. Su, gezegenden değil, kesinlikle orman ekosistemlerinden kayboluyor ve dünyanın iklimi için ani ve güçlü sonuçları oluyor.
Amazonlar'daki orman kaybı son 12 yılın en yüksek düzeyindeÖt eyandan Brezilya'da Amazon yağmur ormanlarındaki kaybın, 2008'den bu yana en yüksek düzeylere çıktığı belirtildi.
Ülkenin uzay kurumu Inpe'nin verilerine göre Ağustos 2019 - Temmuz 2020 döneminde 11.088 kilometrekarelik orman alanı yok edildi. Bu, bir önceki yıla kıyasla yüzde 9,5'lik artış anlamına geliyor.
Dünyanın akciğerleri olarak bilinen Amazon yağmur ormanları aynı zamanda küresel ısınmanın hızını yavaşlatan, yaşamsal önemdeki bir karbon deposu.
Bilim insanları orman arazisi kaybının, Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun iktidara geldiği Ocak 2019'dan bu yana hızlandığını söylüyor.
Brezilya lideri, dünyanın en büyük yağmur ormanlarında tarım ve madencilik faaliyetlerini teşvik ediyor.
Bolsonaro'nun işbaşına gelmesinden bir yıl önce, 2018'de bölgedeki orman arazisi kaybı 7.536 kilometrekareydi.
Brezilya orman arazisi kaybını 2020'ye kadar 3900 kilometrekareye düşürme hedefi koymuştu.
Bolsonaro, yağmur ormanlarındaki tarım ve madencilik faaliyetlerini teşvik etmesinin yanı sıra, çevre yasalarını ihlal eden çiftçi ve kerestecileri gözaltına alıp, para cezası verme yetkisi olan federal kuruluşların bütçesini kesti.
Bolsonaro daha önce Inpe'nin ormansızlaşma verilerine karşı çıkmış, geçen yıl da kuruluşu Brezilya'nın şöhretini kirletmekle suçlamıştı.
Kaynak: Express, BBC
