Timetürk Çeviri
Brüksel'den bir haftadan uzun süren tartışmalar sonrası İran'a dair beklenen açıklamalar geldi. Avrupa İran'la yapılan 2015 JCPOA Anlaşması'na bağlılığını teyit etti ve Washington'un anlaşmayı bozarak yaptırımları yeniden gündeme almasını hedef aldı.
Blok Fransa, İngiltere ve Almanya'nın Amerikan yaptırımlarınca engellenmeden firmaların İran'la ticaret yapmasını sağlayan ve yasal ticareti desteklemede hayati olan sistemi övdü. “Bu işin tamamlanması için bulunan çözüm sarsılmaz” denildi.
Ancak Avrupalı birçok iktidar aynı zamanda Tahran'ın füze programı konusunda giderek endişeli. Orta Doğu'da birçok çatışmaya müdahil olmasını ve Avrupa'da yaşayan muhalif figürlere yönelik saldırıları da belirterek İran'a bu konularda dikkatli olması gerektiğini iletti.
SURİYE'YE MÜDAHALE ELEŞTİRİSİ
Açıklamada İran'ın “Suriye ve Lübnan gibi ülkelerde devlet dışı aktörlere askeri, finansal ve politik desteğini” de eleştirdi.
“Avrupa Birliğinin Konseyi'nin İran'ın Suriye'ye müdahalesi ve İran güçlerinin Suriye'de varlığını sürdürmesi bağlamında ciddi endişeleri var” denildi.
İran Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed'in anahtar konumundaki destekçilerinden biri ve açıklamada Şam'ın 2011 yılından bu yana 360 binden fazla insanın yaşamına mal olan iç savaşı sonlandırmada BM önderliğindeki çabaları desteklemesi için, Tahran'ın Suriye'ye karşı kozunu kullanması gerektiği ifade edildi.
Avrupa bir yandan Tahran'ın nükleer arzularını yaptırımları hafifletmek karşılığında sınırlandıran anlaşmayı savunurken, öte yandan İran istihbarat servislerinin Hollanda, Danimarka ve Fransa topraklarında rejim muhaliflerine yönelik suikastlerini öne sürerek yaptırımları arttırma arayışında olduklarını belirtti.
İran'ın süregelen füze denemeleri de Avrupa'da alarma neden oldu. Ayrıca, “İran artan denemeler ve harekat saldırılarıyla füzelerinin menzilini ve hassasiyetini arttırma çabalarını sürdürmektedir. Bu eylemler güvensizliği derinleştirmekte ve bölgesel istikrarsızlığa katkı sağlamaktadır” ifadelerine yer verildi.
Brüksel İran'ın Paris'te INSTEX adıyla tanıtılan yeni ticaret mekanizmasının Tahran'ın ekonomik menfaatlerini koruyarak ülkeyi nükleer anlaşmada tutacağını umduklarını kaydetti.
İran ise INSTEX'e tedbirli yaklaşırken Amerika yeni oluşumun İran'a ekonomik yaptırımlar uygulama konusunda hiçbir fayda sağlamayacağını duyurarak reddetti.
INSTEX hayata geçirilmeden önce İran'ın da kendi bünyesinde benzer bir ticari yapı oluşturması ve iki tarafın takas esasında para aktarımı olmadan ticaret yapabilmesi gerekiyor. Ancak bu sistemin de ne kadar yürürlükte kalabileceği öngörülmüyor.
Kaynak: Dailymail
