TİMETURK I HABER MERKEZİ
Melahat KEMAL
2016 yılı sonunda üye sayısının 100'ün üzerine çıkması beklenen Asya Altyapı Yatırım Bankası (AAYB), tarihte çok taraflı kredi veren ilk kurum olacak.
Çin'in, tüm bu gelişmeler sonucunda, dolar değerini düşürmesi ve uluslararası finans piyasasında ABD'nin hakimiyetini kırması bekleniyor.
ÇİN-ABD ARASINDA FİNANS SAVAŞLARI
Çin'in uzun zamandan beri küresel seviyedeki altyapı finansman savaşlarında ABD'nin önünde olduğu biliniyor.
Uluslararası finans piyasası, Amerika'nın tüm engelleme çabalarına rağmen önemli bir değişim sürecinden geçiyor.
Geçtiğimiz sene Washington'dan üst düzey yetkililer, AAYB'nin lansmanını sabote etmeye çalışsa da başarılı olmadı.
Önceleri ABD hükümetine bağlılıklarını açıklayan Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere gibi ülkeler, Pekin tarafından teşvik edilen yeni çok taraflı kredi uygulamasına katılma kararı aldılar.
ABD başkanı Obama, AAYB'nin birkaç ay içinde 50'den fazla ülkeden destek alacağını tahmin etmemişti.
PEKİN, BÜYÜK SALDIRIYI ERTELİYOR
Çin, bu zamana kadar oldukça dikkatli bir şekilde ilerliyor. Bunun sonucu olarak da G7'nin ülkelerinin çoğu Asya Altyapı Yatırım Bankası'nın lansmanını olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi.
Pekin'in sunduğu tekliflerin cazibesi her ne kadar Washington'un Küresel Altyapı Yatırım Finansmanı'ndaki etkisini azaltsa da, AAYB doları henüz reddetmeyerek yavaş ve temkinli adımlarla yol alıyor.
Finans piyasasında, AAYB kredilerinin Yuan üzerinden ya da yerel para birimleri üzerinden olacağı söylentileri dolaşsa da bugüne dek tüm krediler dolar üzerinden yapıldı.
AAYB'NİN ORTAK FİNANSE ETTİĞİ PROJELER
AAYB halihazırda Dünya Bankası ile ortaklaşa, Endonezya'da kredi değeri 216,5 milyon dolar olan İskan Projesi'ni; Pakistan'da Asya Kalkınma Bankası ile ortaklaşa, 100 milyon değerindeki Yol Yapımı Projesi'ni ve Tacikistan'da Avrupa Yeniden Yapılandırma ve Kalkınma kurumu ile ortaklaşa Yol Geliştirme Projesi'ni finanse ediyor.
AAYB'nin tek başına gerçekleştirdiği yegane proje ise Bangladeş'te finanse ettiği 165 milyon dolar değerindeki Enerji Santrali Projesi.
AAYB'YE BAŞVURAN ÜLKELER
AAYB, başlangıçta sadece Asya ekonomileri tarafından desteklenen bir yapı olarak değerlendirildi. Ancak şimdilerde farklı kıtalardan farklı ülkeler AAYB'ye başvuruda bulunuyor.
Latin Amerika ülkelerinden Şili, Kolombiya, Venezüella AAYB'ye başvuruda bulunurken Afrika ülkelerinden Cezayir, Libya, Nijerya, Senegal ve Sudan çokta bir anlaşma imzalamış bulunuyorlar.
Kuzey Amerika Ticaret Paktı (NAFTA) ülkelerinden Kanada'nın yanında Meksika ve ABD'nin başvuruda bulunmuş olması dikkkate değer bir diğer nokta.
ÇİN, 'BEN DE VARIM' DİYOR
Sonuç olarak AAYB'nin ilk yıllık toplantısı, Çin'in uluslararası finans piyasalarının "devler liginde" 'ben de varım' dediğinin bir göstergesi.
"İpek Yolu" inşasında Pekin'in gösterdiği kararlılık ile AAYB, ABD ve Japonya'nın Asya'daki jeo-ekonomik güçler dengesini değiştirecek gibi görünüyor.
Çok kutuplu dünya düzeninde AAYB'nin öncelikli hedefi doları düşürmek ve bundan da önemlisi insanların yaşam standartlarını geliştirmek