Pazartesi günü HGC Global Communications, Kızıldeniz'deki Yemen kıyısı açıklarında büyük miktarda veri ve iletişim taşıyan çok sayıda denizaltı kablosunun aniden koptuğunu duyurduğunda gerçek bir endişe oluştu. Bazıları bunların kasıtlı olarak kesildiğini öne sürüyor; bölgedeki deniz trafiğini hedef alan Husi isyancılar ise kabloları kestiği suçlamasını reddetti.
Hasar gören Kızıldeniz kabloları muazzam nüfusları ve kara kütlelerini yalnızca bölgesel olarak Orta Doğu'ya değil aynı zamanda Afrika, Asya ve Avrupa kıtalarına da bağlıyor. Bu aksamanın etkisinin çoğunlukla Hindistan ve Basra Körfezi'ndeki ülkelerde görüldüğü bildiriliyor.
Herhangi bir kablo kopması durumunda onarım nadiren kolaydır ve çatışmalarla dolu bir alanda özellikle zor olacaktır. Tahminler yapılacak tamirin aylar süreceği ve çok pahalı olacağı yönünde. Bu arada kablo operatörleri trafiği başka kablolar üzerinden yeniden yönlendirmeye çalışıyor.
DENİZALTI KABLO SİSTEMİ
Bu kablolar, hepimize ışık hızında bilgi aktaran dünya çapındaki deniz altı ağının bir parçası. Finans, eğitim ve devlet kurumlarımız bu ağ olmadan çalışamaz. Aynı şey sağlık sistemleri, ordular, endüstriler ve ortalama bireyler için de geçerlidir. Dünya, deniz altı kablo ağına bağımlı olduğundan, kesintiler sırasında bu kablo ağının dayanıklılığının sağlanması çok önemlidir.
ABD hükümeti durumu büyük ölçüde iyileştirebilecek konumda ancak henüz bu kritik eylemi gerçekleştirmedi. Deniz altı kabloları için dayanıklılığı birinci güvenlik önceliği haline getirmeli ve yeni güzergahlar boyunca son teknolojiye sahip kabloların döşenmesini engellememeli, teşvik etmelidir.
Denizaltı kabloları düzenli olarak kesintilere maruz kalıyor. Bugün yaklaşık 870.000 mil (yaklaşık 1 milyon 400 bin km) deniz altı kablosu hizmettedir. En iyi tahminler, plansız kesintilerin yılda yaklaşık 150 kez meydana geldiği yönündedir.
Kesintilerin çoğu kazalardan kaynaklanmaktadır. Balıkçılık ekipmanlarının kablolar üzerinden sürüklenmesi ve kırılması bu listenin başında yer alıyor. Volkanik patlamalar ve depremler gibi doğal olaylar da kabloları tehlikeye atabilir. 2011 yılında Japonya'yı vuran 9,0 büyüklüğündeki deprem ve tsunami birçok kabloyu ve iniş istasyonunu devre dışı bıraktı. Trafiği taşıyacak alternatif yollar olmadığında, doğal afetler bir ülkeyi dünyanın geri kalanıyla bağlantısız bırakabilir; tıpkı Tonga'nın 2022'de volkanik faaliyetlerin deniz altı kablolarını koparmasının ardından yaşadığı gibi.
KIZILDENİZ'DE NE OLDU?
Kızıldeniz'deki denizaltı kablosunun kesintiye uğramasının nedeni hâlâ bir tahmin meselesi. Çoğu kırılmanın aksine, burada bunun kasıtlı bir eylem olduğu teorisini kanıtlamasa da destekleyen koşullar var. Kesintilerin yeri belirlenip incelendiğinde kesinlikle daha fazlasını öğreneceğiz, ancak hiçbir zaman kesin bir açıklama yapamamamız da mümkün.
Nedeni ne olursa olsun, bu vakti deniz altı kablo sistemini nasıl dayanıklı hale getirebileceğimizi değerlendirmek için kullanmalıyız.
UYDULAR ALTERNATİF OLABİLİR Mİ?
Cep telefonları için sabit hatlarını terk eden insanlar, dünyayı birbirine bağlamak için uydular yerine, devasa mesafeler uzatan görünüşte eski tarz fiziksel kablolar kullandığımız gerçeği karşısında irkilebilir.
Uydular henüz kabloların yerini alacak gerçekçi bir alternatif sunmuyor. Uydular aracılığıyla yapılan bağlantılar çok yavaş ve bant genişliği kabloların sunduğuna yaklaşamayacak kadar düşük. Her halükarda uyduların da savunmasız olduğu ortaya çıkabilir, özellikle de ülkeler Rusya'nın bildirdiği gibi uydu karşıtı yetenekler geliştirmeye yönelirse.
Denizaltı kabloları şimdilik uluslararası iletişimi idare edebilecek tek rakip. Bir kablonun arızalanması önemlidir. Trafiği anında başlatacak yeterli kapasitede ve yeterli hızda çalışan alternatif kabloların bulunması şarttır.
En iyi savunma, farklı rotalarda çalışan ve coğrafi olarak dağınık iniş istasyonlarını birbirine bağlayan çok sayıda modern kabloya sahip olmaktır.
SİSTEMİN MALİYETİ
Deniz altı kablo sisteminin tasarlanması ve inşa edilmesi son derece pahalı ve uzun vadeli bir çabadır. Kıtalararası bir kablo yüz milyonlarca dolara mal olabilir ve tamamlanması on yıla yakın sürebilir.
Denizaltı kablolarının mühendislik ve işletiminin büyük bir kısmı özel sektör tarafından, bazen de devletin mali desteğiyle gerçekleştirilmektedir.
Newfoundland'ı İrlanda'ya bağlayan ilk kıtalararası denizaltı kablosu 1858'de Atlantic Telegraph Company tarafından döşendi.
Bu önemli başarıyı kutlamak için Kraliçe Victoria ve Başkan James Buchanan, her iki dakikada bir mektup göndererek başarılı bir şekilde mesaj alışverişinde bulundular. Kısa ömürlü olmasına rağmen, devasa teknolojik gelişmelerin ve uçsuz bucaksız okyanusların genişliğine ve derinliğine uzanan kabloların olduğu yeni bir çağın habercisi oldu.
Bugün, en yeni ve en uzun rotaların çoğu geleneksel telefon şirketleri tarafından değil, Amazon, Google, Meta ve Microsoft gibi sözde hiper ölçekleyiciler tarafından finanse ediliyor, tasarlanıyor ve inşa ediliyor. Bu yeni nesil kablolar çok daha fazla trafiği kaldırabilir, mesafeleri on yıl öncesine kadar mümkün olanın çok ötesine uzatabilir, daha önce hiç hizmet verilmeyen bölgelere dallanabilir ve verileri geçmişteki tüm kablolardan çok daha hızlı taşıyabilir. Bu yeni ve son teknoloji ürünü kabloların her biri ağın dayanıklılığına katkıda bulunuyor.
Daha fazla ve daha iyi kablolamanın önemi göz önüne alındığında, ABD hükümetinin yeni dağıtımları teşvik etmek ve hızlandırmak için birleşik ve kapsamlı bir ulusal stratejiye sahip olması beklenebilir. Bu, özel sektörü farklı lokasyonları birbirine bağlayan yüksek kapasiteli, düşük gecikmeli kablolara yatırım yapmaya teşvik edecek bir adım olacaktır. Kablo sahiplerinin güvenliği ve olaylara müdahaleyi iyileştirmelerine yardımcı olmak için hızlı onarımları teşvik edecek ve tehdit bilgilerinin paylaşımını teşvik edecektir.
Federal hükümetimizin böyle bir stratejisi yok.
Kızıldeniz'deki kesinti yüzleşmemiz gereken gerçek risktir. ABD, dayanıklılığı temel öncelik haline getiren, denizaltı kabloları konusunda hükümet çapında bir strateji benimsemelidir. Uygulama çok yönlü olmalıdır. Diğer reformların yanı sıra, yatırımı engellemeyen makul bir deniz altı kablo düzenlemesi de sağlanmalı.
Hükümet, erişimi kısıtlayan yasal engelleri kaldırmak için diğer ülkelerle müzakere yaparak, hasarlı kabloları hızlı bir şekilde onarmak için onarım gemilerinin kullanılabilirliğini artırmak için çalışmalıdır.
Denizaltı ağının dayanıklılığı hepimiz için çok önemlidir. Daha iyisini yapabiliriz.
CNNInternational
Richard Salgado, ABD Adalet Bakanlığı eski savcısı ve Google eski yöneticisi deniz altı kablo güvenliği uzmanı
