ÇEVİRİ| TIMETURK

IVAN KRASTEV*

Dünyada ortaya çıkmakta olan jeopolitik manzarayı orta ölçekli güçler diyebileceğimiz devletler şekillendiriyor.

Aralarında Güney Afrika, Hindistan, Güney Kore, Almanya, Türkiye, Suudi Arabistan ve İsrail'i sayabileceğimiz bu ülkeler ilginç bir grup oluşturmaktalar ve ortak pek bir yanları da yok. Bazıları demokrasi, bazıları otokrasi bazıları da ikisinin ortası sayılabilecek bu devletlerden kimileri hızla artan nüfusa sahip gelişmekte olan ülkeler arasındayken kimileri de nüfusu yaşlanmakta olan güçlü ekonomilere sahipler.

Fakat paylaştıkları temel özellik şu: Hepsi de bölgelerini şekillendirmek istedikleri için söz sahibi olmak istiyorlar.

Ukrayna savaşındaki Türkiye'nin rolü, orta ölçekli güçlerin etkinliğini en iyi gösteren örneklerden birisi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Soğuk Savaş dönemi ittifaklarına mesafeli durarak ustaca her masada yer alıyor. Ankara, NATO üyeliğini ve ABD müttefikliğini geri plana atarak Moskova ile Kiev arasında ara bulucu rolünü üstlenmiş durumda.

Bu türden orta ölçekli güçlerin etkinliği artık yeni standart oldu ve ortaya çıkmakta olan uluslararası düzeni de simgeliyor.

Orta ölçekli güçler, Washington'ın veya Pekin'in sahip olduğu türden küresel bir nüfuz istiyorlar fakat bu olasılığın ne kadar az olduğunun da farkındalar. Ama Soğuk Savaş döneminde orta ölçekli güçler, süper güçlerin isteklerine uymak zorunda kalırken bugün ise ABD ve Çin bu güçlerin etkinliğinin şekillendirdiği bir dünyayla uğraşmak zorundalar.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali de bunun en yeni örneği.

(*) Siyaset Bilimci IvanKrastev, Sofya'daki Liberal Stratejiler Merkezi'nin başkanıdır. Financial Times'in 18 Kasım 2022 tarihli nüshasından tercüme edilen bu yazı, özetlenerek alınmıştır.