TIMETURK I HABER MERKEZİ
Financial Times'ta yer alan analizde Batılı diplomat ve istihbarat yetkilileri plan ve anlaşmadan duydukları endişeyi dile getiriyor.
“Dünya liderleri geçtiğimiz Cuma günü Suriye'deki savaşın sona ermesi için dönüm noktası niteliğinde bir plan üzerinde anlaştılar. Ancak Batılı diplomatlar ve istihbarat yetkilileri bu anlaşmanın Suriye'ye uzun süreli bir barış getirmek yerine ülkeyi ikiye bölerek muhtemel barışa engel olacağı endişesini taşıyor.
Cuma günü erken saatlerde Suriye'deki iç savaşı sonlandırmakta etkisi olan ülkeler, Rusya ve ABD yetkilileri arasında imzalanan anlaşma ile ateşkesin yöntemleri belirlendi.
Anlaşma ile Suriye'deki muhalif gruplara bir nefes alma alanı açılmış oldu. İnsani yardım konusundaki kararlar da yeni bir gelişme olarak addedildi.
Ancak Rusya'nın Suriye'deki niyetlerine dair endişeler giderilemedi. Cuma günü öğleden sonra NATO genel sekreteri Jens Stolenberg Münih'te yaptığı açıklamada Rusya'nın bölgede oluşturmaya çalıştığı “etki alanından” duydukları endişeyi dile getirdi.
Önde gelen bir istihbarat yetkilisi Financial Times'a yaptığı açıklamada “Bombaların nereye düştüğüne bakmanız yeterli” dedi ve ekledi “Son iki ayda yaşanan gelişmelere baktığımız zaman, Suriye'nin etkin bir biçimde iki etki alanına ayrıldığını görüyoruz. Alanların biri Moskova diğeri de Washington tarafından kontrol ediliyor. Operasyonlar zaten etkin bir biçimde paylaşılmış durumda. Burada sorulması gereken soru şu: Bu daha kalıcı bir hale mi gelecek?”.
Rusya'nın geçtiğimiz Eylül ayında başladığı hava saldırıları zaman içinde Suriye'nin doğusuna doğru, ABD'nin yavaş yavaş çekildiği yerlere kaydı. Washington buralardan çekilerek hava saldırılarını IŞİD'in yoğun olarak bulunduğu Deyrzor, Rakka ve Haseke bölgelerine kaydırdı.
ABD'den Study of War Enstitüsü anlaşmanın Rusya ve İran için “büyük kazanç” olduğunu belirtti. Enstitü anlaşma hakkında “Savaş durumuna bir ara vermek üzerine yapılan anlaşma, bu iki ülkeye durumlarını sağlamlaştırma ve ABD'nin de desteklediği muhaliflerin yeni kazanımlar elde etmesini engellerken ilerlemek için hazırlanma şansı tanıdı” açıklamasında bulundu.
Anlaşmadan Rusya'da, Rusya'nın müzakerecilere indirdiği bir darbe olarak övgü ile bahsedildi. Rus senatosu dış ilişkiler komitesi başkanı Konstantin Kosachev anlaşma hakkında Batı sonunda Rusya'nın ‘terörist' grup tanımlamalarını kabul etmek zorunda kalmıştır dedi.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, anlaşmanın Suriye'deki iç savaşı Esed rejimi faydasına olacak biçimde askıya alacağı iddialarını reddetti. Kerry'e göre son askeri operasyonlar Esed için bir fark oluşturdu ancak ona göre “Bu fark savaşı sonlandırmayacak. Fark, Esed'in uzun süre güvende olacağı anlamına gelmez”.
Anlaşmanın Avrupa'da farklı yansımaları da oldu. Batı'nın Ukrayna meselesinde Moskova ile diplomatik temaslarına dair tatsız anıları bulunuyor. Minsk barış süreci devam ederken Rusya'nın askeri operasyonları da devam ediyordu. Bu durum Avrupalı ve ABD'li diplomatları Moskova'nın manevraları ile uğraşmak zorunda bırakıyordu.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin Londra'da yaptığı açıklamada “kötü bir deja vu” yaşadıklarını belirterek “Halep'ta olan bitene baktığımızda benzerlikler görüyoruz” dedi”.
Aslı Financial Times'da yayımlanan bu haber Melahat Kemal tarafından Timetürk için Türkçe'ye çevrilmiştir.