Filistinli gruplar, İsrail'in Gazze'deki savaşı sona erdiğinde Filistin'in Gazze üzerindeki kontrolünü sürdürmeyi amaçlayan bir "ulusal birlik" anlaşması imzaladı.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, üç gün süren yoğun görüşmelerin ardından bugün Çin'de sonuçlanan anlaşmanın, savaş sonrası Gazze'yi yönetecek "geçici bir ulusal uzlaşma hükümetinin" temelini oluşturduğunu söyledi. Anlaşma, Hamas ve El Fetih'in yanı sıra diğer 12 Filistinli grup tarafından imzalandı.
Üst düzey Hamas yetkilisi Musa Ebu Marzukk Pekin'de düzenlediği basın toplantısında, "Bugün ulusal birlik için bir anlaşma imzalıyoruz ve bu yolculuğu tamamlamanın yolunun ulusal birlik olduğunu söylüyoruz" dedi.
Anlaşmayı imzalayan 14 gruptan biri olan Filistin Ulusal Girişimi'nin genel sekreteri Mustafa Barguti, Al Jazeera'ye anlaşmanın son yıllarda varılan anlaşmalardan "çok daha ileri" gittiğini söyledi.
Dört ana unsurun, sırasıyla, geçici bir ulusal birlik hükümetinin kurulması, gelecekteki seçimler öncesinde birleşik Filistin liderliğinin oluşturulması, yeni bir Filistin Ulusal Konseyi'nin serbestçe seçilmesi ve devam eden İsrail saldırıları karşısında genel bir birlik beyanı olduğunu söyledi.
Birlik hükümetine doğru ilerlemenin özellikle önemli olduğunu belirterek bunun "İsrail'in Filistin çıkarlarına karşı bir tür işbirlikçi yapı oluşturma çabalarını engellediğini" aktardı.
TARİHİ BİR DÖNÜM NOKTASI MI?
Hamas ile El Fetih arasındaki uzlaşma, Filistin'in iç ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası olacak. Filistin topraklarındaki iki ana Filistin siyasi partisi, Hamas'ın Gazze'nin kontrolünü ele geçirdiği 2006 yılındaki çatışmadan bu yana amansız rakipler haline gelmişti.
7 Ekim'de İsrail'e düzenlenen saldırıya öncülük eden Hamas, İsrail işgaline karşı silahlı direnişi savunuyor. El Fetih, işgal altındaki Batı Şeria'nın idari kontrolünü kısmen elinde bulunduran Filistin Yönetimi'ni kontrol ediyor ve Filistin devleti arayışında barışçıl müzakerelerden yana.
İki grup arasında daha önce yapılan birçok uzlaşma girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Ancak savaş uzadıkça ve İsrail ile ABD dahil müttefikleri savaş sona erdikten sonra bölgeyi kimin yönetebileceğini tartıştıkça, bir araya gelme çağrıları da arttı.
İsrail, Hamas'ın herhangi bir rolüne şiddetle karşı çıkıyor ve öngörülebilir gelecekte kontrolü ordusu aracılığıyla sürdürme niyetinde olduğunu öne sürüyor.
Barguti, Gazze'deki savaşın Filistinli tarafları farklılıklarını bir kenara bırakmaya motive eden "ana faktör" olduğunu söyledi. “Artık Filistinlilerin birlik olup bu korkunç adaletsizliğe karşı birlikte mücadele etmekten başka çaresi yok" dedi. "Şu anda en önemli şey anlaşmayı imzalamak değil, aynı zamanda uygulamaktır."
Arabuluculuk rolü oynamaya çalışan Çin, daha önce Nisan ayında El Fetih ve Hamas'a ev sahipliği yapmıştı.
O dönemde Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Lin Jian, bu görüşmeler sırasında ikilinin "diyalog ve istişare yoluyla uzlaşma sağlamaya yönelik siyasi iradelerini ifade ettiğini" ve "birçok spesifik konuda" ilerleme kaydettiğini söyledi.
Son müzakere turunda Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye ve El Fetih'in başkan yardımcısı Mahmud el-Alul yer aldı.
"Pekin Deklarasyonu" olarak anılan belgenin imzalanması sırasında Çinli Wang şunları söyledi: "Uzlaşma, Filistinli gruplar için bir iç meseledir, ancak aynı zamanda uluslararası toplumun desteği olmadan da başarılamaz."
Çin, tarihsel olarak Filistin davasına sempatiyle yaklaşmış ve İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli çözümü desteklemiştir.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, savaşın sona ermesi için "uluslararası barış konferansı" yapılması çağrısında bulundu.
Kaynak: Al Jazeera