TİMETURK I HABER MERKEZİ

Melahat KEMAL

İranlı enerji uzmanı Doktor Muhammed Sadık Cokar, yabancı yatırımlar sayesinde İran'da yeniden canlanacak petrol ve gaz ihracatının "Amerikan karşıtı hidrokarbon işbirliği"nin kurulmasına yardımcı olacağını açıkladı.
PETROL GELİRLERİ ARTACAK
İran geçen hafta onayladığı yeni sözleşme modeli ile önümüzdeki iki yıl içinde yabancı petrol şirketlerinin yapacağı yatırımların 25 milyar dolara ulaşmasını bekliyor.
Tahran, İran Petrol Anlaşmaları bağlamında onaylanan son sözleşme modeli ile uluslararası yatırımcıları ülkeye çekmeyi ve bu sayede ekonomisinde en önemli yeri tutan petrol ve gaz endüstrisini yeniden inşa etmeyi amaçlıyor.
Devletin enerji üreticisi olan İran Ulusal Petrol Şirketi, yeni petrol ve gaz tesişleri inşa etmek üzere bu anlaşmaları 6 aylık ve 1 yıllık dönemler şeklinde düzenlemeyi planlıyor.
AVRUPA VE RUSYA'DAN 34 ŞİRKET
Aktarılan bilgilere göre Ulusal Petrol Şirketi, hali hazırda 34 yabancı şirketin programa uygun teklifçi şirket olarak belirlenmiş durumda.
Şirket'in Genel Müdürü Ali Kardor, ilk yatırımlarla yapılmak üzere 13 tesisin belirlendiğini söyledi.
İtalya'nın Eni ve Fransa'nın Total isimli şirketleri de dahil olmak üzere Avrupa'nın enerji devleri İran'ın enerji sektöründe ciddi yatırımlar yapmayı planlıyor.
İran'da yatırım yapmak isteyen Rus devleri arasında petrol ve gaz tespit ve keşif faaliyetleri ile tanınan Zarubezhnefit, Lukoil, Rosneft ve Gazprom Neft ön sırayı çekiyor.
GÜNDE 5 MİLYON VARİLE ULAŞMAK
İran, tüm bu yabancı yatırımlar ile geliştireceği tesisler vasıtasıyla günlük üretimini 5 milyon varile çıkartmayı hedefliyor.
YABANCI ÜLKELER İRAN ENERJİSİNE BAĞIMLI HALE GELECEK
Uzmanlar enerji sektöründeki bu gelişmelerin İran için özel bir önemi olduğunu ifade ediyor.
Petrol ve gaz üretimi ve ihracatının İran için iki açıdan önemi var: ekonomik ve stratejik.
Üretim ve ihracatın artması elbette yaptırımlardan dolayı kırılgan hale gelmiş İran ekonomisi canlandıracak.
Ancak bundan daha önemlisi yabancı devletlerin İran'ın enerji kaynaklarına bağımlılığının artacak olması.
Doktor Sadık Cokar'a göre, APEC (Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği) bünyesindeki Çin, Hindistan ya da bazı Avrupa ülkeleri gibi etkili ekonomiler yakın zamanda İran'da ki yatırımlarını arttıracak. Bu ülkeler, İran üzerindeki yaptırımların kaldırılmasına yardımcı olabilirler.
Daha da ötesi ABD artık İran'a yeni yaptırımlar uygulamak için basit bahaneler üretemez ve İran Anlaşması'nı daha fazla erteleyemez.
ABD'YE KARŞI YENİ PETROL İŞBİRLİĞİ
Cokar, İran'ın böylelikle petrol ve gaz üretimini ve dolayısıyla uluslararası enerji pazarına ihracatını arttırıp "ABD'ye karşı yeni bir petrol işbirliği"ni oluşturabileceğini ifade ediyor.
Ona göre, bu işbirliği sayesinde Amerika ilk olarak İran'a tek taraflı biçimde yaptırım uygulayamayacak.