Göçmen dayanışma grupları ve basında çıkan haberlere göre, çoğunluğu Mısırlı olan binlerce insan gözaltına alınıp sınır dışı edildikten sonra Libya'yı yaya olarak terk etmek zorunda kaldı.
Sürgünler, ağırlıklı olarak Haziran ayının ilk birkaç gününde ve doğu Libya'daki sınır kasabalarında bulunan kaçakçıların kullandığı binalara yapılan toplu baskınların ardından gerçekleşti.
Gözlem grubu Migrant Rescue Watch, Middle East Eye'a sınır dışı edilmelerin dün geceye kadar devam ettiğini söyledi.
Migrant Rescue Watch'tan Rob Gowans, "Göçmenler birkaç kamyona yüklendi. Bazıları Bingazi'ye nakledildi ve bazıları Mısır'a sürüldü." dedi.
Mısırlı bir güvenlik kaynağı Reuters'e, sınır dışı edilen 4.000 kişiden yalnızca 2.200'ünün yasadışı yollardan Libya'da bulunduğunu açıkladı. Aynı kaynak, sınır dışı edilenlerin sınırda gözaltına alındığını ve ardından 2 km mesafede olan Mısır'a yürüdüğünü sözlerine ekledi.
.png)
Libyalı bir güvenlik kaynağı ise, sınır dışı edilenlerin sayısını 4.000 olarak belirtirken, göçmen dayanışma grupları tahminen 6.000 kişinin Mısır'a giden Musaid sınır kapısındaki gümrük hangarında 'trajik' olarak tanımlanan koşullarda alıkonulduğunu bildirdi.
Aynı kaynak, baskınların kaçakçılar ile güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmanın ardından gerçekleştirildiğini bildirdi.
MEE tarafından bağımsız olarak doğrulanamayan Twitter'da paylaşılan videolar, doğudaki Tobruk, Emsaed ve Musaid kasabalarındaki baskıların boyutunu ortaya koyuyor gibi görünüyor. Görüntüler, gözaltı merkezlerinde toplanan, kamyonlara bindirilen veya Libya-Mısır sınırı olarak tanımlanan yerin yakınında yürüyen göçmen kalabalığını gösteriyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, sınır dışı edilmeleri ve operasyonlar sırasında Libya güçlerinin gösterdiği davranışa tepkili.
Örgütün Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Hanan Salah, "Bu insanların tutulduğu koşullar inanılmaz derecede kötü ve insanlık dışı. İnsanların belli bir alana istiflenip onlara bağırılması, küfürlü sözler söylenmesi kesinlikle kabul edilemez. Uzun süre yürümeye ve koşmaya zorlanıyorlar. Görünüşe göre temel ihtiyaç maddeleri onlara verilmiyor. Yetkililer veya ilgililer bu yaptıklarını açıklamalıdır." dedi.
2021 BM raporuna göre, Libya'daki Mısırlıların çoğu sınırı geçmek için kaçakçılara güvenmek zorunda kalıyor. Libya'daki Mısırlı göçmenlerle görüşen Uluslararası Af Örgütü araştırmacısı Hüseyin Baoumi, göçmenlerin bazıları doğuda üslenmiş olan Halife Haftrer liderliğindeki milis gruplarıyla bağlantılı olan kaçakçılık grupları tarafından keyfi olarak gözaltına alındığını söylemişti.
Baoumi, "Bana işkenceye maruz bırakıldıklarından, zorla kaçırılma ve gasp sayılabilecek koşullarda tutulduklarından bahsettiler. Bu oldukça yaygın bir durum." dedi.
Baoumi ayrıca doğu Libya'da üslenen güçler tarafından Mısır'a geri gönderildiğini bildiren, bazıları 10 yaşında olan insanlarla da konuştu.
En son sınır dışı etme olayları, Zuwara'da Nijeryalı ve Sudanlı göçmenler arasında yaşanan şiddet olaylarının ardından batı Libya şehirlerinde güvenlik güçlerinin uyguladığı baskılar sonrası yaşandı.
Uluslararası Göç Örgütü'ne (IOM) göre, Nisan ayından bu yana rutin olarak göçmenlere yönelik tutuklamalar yapılıyor.
SÜRGÜNLER, MISIRLILARIN LİBYA'YA TAŞINDIKTAN SORA BAŞLADI
BM, Libya'daki göçmenlerin "rutin olarak keyfi veya toplu sınır dışı edilme riski altında" olduğunu söyledi. 2019 ve 2022'de Libya'nın kara sınırlarından en az 7.500 göçmenin sınır dışı edilmesiyle artış kaydedildi.
Raporda ayrıca, göçmenlerin sınır dışı etmenin yasallığına itiraz etme haklarının sık sık reddedildiği, bazılarının zulüm, işkence ve kötü muameleyle karşı karşıya kalabilecekleri ülkelere sınır dışı edilmekle karşı karşıya kaldığı, toplu sınır dışı etmelerin yasal süreç olmaksızın yürütüldüğü tespit edildi. BM'nin göç ve insan hakları danışmanı Carolina Hernandez'e göre bu uygulama, uluslararası hukuka göre yasa dışı olan geri gönderme teşkil ediyor.
Kitlesel sürgünler, Mısırlıların komşu Libya'ya taşınmasındaki artışın ortasında geldi. 2022 IOM raporuna göre, Libya'da tahmini 144.543 Mısırlı göçmen var ve bu sayı, Nijeryalılardan sonra ikinci en büyük pay olan toplam göçmen nüfusun yüzde 21'ini oluşturuyor.
Baoumi'ye göre, yaygın keyfi gözaltı ve gasp riskine rağmen, Libya'daki birçok Mısırlı denizi geçerek Avrupa'ya gitmek yerine orada kalmayı planlıyor.
Baoumi, "Benim hatırladığım çok şaşırtıcı ve şok edici şeylerden biri, tanıştığım birçok Mısırlının 10, 11 yıldır orada yaşıyor olması... Şu anki hayatlarının risklere, kötü koşullara ve tehditlere rağmen Mısır'a göre çok daha iyi olduğunu söylüyorlardı." dedi.
Ülkenin doğusunda ve batısında rakip yönetimler arasında bölünmüş olan petrol zengini Libya, ekonomik bir iş gücü olarak yaklaşık 500.000 göçmene ev sahipliği yapıyor. Bu işçilerin çoğu daha önce kendi ülkelerinde iş bulamayanlardan oluşuyor. IOM'e göre, Libya'da çalışan Mısırlıların yüzde 41'i daha önce Mısır'da işsizdi.
Baoumi, tüm bunlara rağmen, bazı Mısırlı göçmenlerin hala deniz yoluyla Avrupa'ya ulaşmaya çalıştıklarını söyledi.
Konuştuğu insanların çoğu Libya'da kalmayı planlasa da Baoumi, Mısır'dan gelen genç göçmenlerin keyfi gözaltı ve şantajlara karşı daha savunmasız oldukları için deniz yoluyla Avrupa'ya geçmeye daha yatkın olduklarını belirtti.
IOM yalnızca 2023'ün ilk dört ayında Orta Akdeniz'de 440'tan fazla kişinin boğulduğunu bildirdi, bu da onları Akdeniz'i tekneyle geçmenin birçok tehlikeyle karşılaşabileceğini gösteriyor.
Kaynak: Middle Eas Eye
