'Parmak izleri benzersiz değil' iddiası akademiyi ikiye böldü
Bu hafta Science Advances dergisinde yayınlanan bir makalede, parmak izleri hakkında uzun zamandır kabul edilen bir gerçeği alt üst eden iddialara yer verildi. Akademisyen Gabe Guo ve meslektaşları, parmak izlerinin hepsinin benzersiz olmadığını savundu.

Oluşturma Tarihi: 2024-01-12 23:42:25

Güncelleme Tarihi: 2024-01-12 23:48:26

Columbia'nın bilgisayar bilimi bölümünden Guo, çalışma ekibinden biri olan Buffalo Üniversitesi'nden Prof. Wenyao Xu ile birlikte parmak izleriyle ilgili yeni bir tartışma başlattı.

Akademik dergilerin birçok kez reddettiği çalışma, sonunda Science Advances tarafından kabul edildi. Çalışmadan önce adli tıp konusunda hiçbir geçmişi olmayan Guo, "Başlangıçta adli tıp camiasından çok fazla tepki geldi" diye konuştu.

Guo, çalışmayla ilgili şunları söyledi:

“Makalemizin ilk bir veya iki kez tekrarında, hiçbir parmak izinin birbirine benzemediğinin bilinen bir gerçek olduğunu söylediler. Sanırım bu, çalışmamızı geliştirmemize gerçekten yardımcı oldu, çünkü sonunda kanıtlar tartışılmaz hale gelene kadar daha fazla veri koymaya devam ettik, doğruluğunu artırdık."

YAPAY ZEKA MODELİ KULLANILDI

Ekip, şaşırtıcı sonuçlara ulaşmak için, yüz tanıma gibi görevlerde yaygın olarak kullanılan, derin karşılaştırmalı ağ adı verilen bir yapay zeka modeli kullandı. Daha sonra araştırmacılar bu sonuca kendi yorumlarını eklediler.

Ardından bazen aynı kişiye (ancak farklı parmaklara ait) ve bazen de farklı kişilere ait olan çiftler halinde 60.000 parmak izinden oluşan ABD hükümetinin veri tabanından beslendiler.

Çalışma sırasında yapay zeka tabanlı sistemin, aynı kişinin farklı parmaklarından alınan parmak izlerinin güçlü benzerlikler paylaştığını, ardından parmak izlerinin ne zaman aynı kişiye ait olup olmadığını yüzde 77 doğruluk payına ulaşarak "benzersiz" olduğu iddiasını çürütüğü ileri sürüldü.

Sonuçları değerlendiren Guo, "Bunun neden böyle olduğuna dair kesin bir açıklama bulduk. Bunlar, parmak izinin merkezindeki açılar ve eğrilikler..." dedi.

Yüzlerce yıllık adli analizler boyunca insanların parmak izi tanımlaması için geleneksel işaretleyiciler olarak kullanılan, parmak izi sırtlarındaki dallanmalar ve uç noktalar olan "küçük ayrıntılar" adı verilen farklı özelliklere baktığını belirten Guo, "Bunlar parmak izi eşleştirmesi için harika, ancak aynı kişinin parmak izleri arasındaki korelasyonları bulmak için güvenilir değiller, sahip olduğumuz içgörü bu." iddiasında bulundu.

Çalışma grubu, verilerdeki potansiyel önyargıların farkında olduklarını söyledi.

Araştırmaya göre, yapay zeka sisteminin cinsiyetler ve ırklar arasında hemen hemen aynı şekilde çalıştığına inanılsa da, sistemin gerçek adli tıpta kullanılabilmesi için daha geniş bir parmak izi veri tabanının analizi yoluyla daha dikkatli bir doğrulama yapılması gerekiyor.

Ancak Guo, keşfin cezai soruşturmaları geliştirebileceğinden emin olduğunu belirterek şunları söyledi:

"En acil uygulama, suç mahallinde bırakılan parmak izlerinin dosyadakilerden farklı parmaklara ait olduğu soğuk vakalar için yeni ipuçları oluşturulmasına yardımcı olabilmesidir. Fakat diğer taraftan bu sadece daha fazla suçlunun yakalanmasına yardımcı olmayacak. Bu aynı zamanda artık gereksiz yere soruşturulmasına gerek kalmayacak masum insanlara da yardımcı olacaktır. Ve bunun toplum için bir kazanç olduğunu düşünüyorum.”

ÇALIŞMAYA AKADEMİK İTİRAZ: İNANMIYORUM

İsviçre'deki Lozan Üniversitesi Ceza Adaleti Okulu'nda adli tıp profesörü Christophe Champod'a göre, parmak izi görüntüleri üzerinde derin öğrenme tekniklerinin kullanılması ilginç bir konu. Ancak araştırmaya dahil olmayan Champod, çalışmanın yeni bir şeyi ortaya çıkardığına inanmadığını söyledi.

Champod, "Bu şekillerin parmaklar arasında ilişkili olduğu yönündeki iddialar, parmak izi alma işleminin elle yapıldığı ilk zamanlardan beri biliniyordu ve bu yıllardır belgeleniyordu. Bana göre bilgi eksikliği nedeniyle iddialarını gereğinden fazla sattılar. Bilinen bir şeyi yeniden keşfettikleri için mutluyum ama aslında bu bir bardak suda fırtınadır.” dedi.

Buna cevap olarak Guo, hiç kimsenin aynı kişinin farklı parmaklarından alınan parmak izleri arasındaki benzerlikleri yeni çalışma kadar sistematik olarak ölçmediğini veya kullanmadığını söyledi.

Guo, "Benzerliğin parmak izinin merkezindeki çıkıntı yönünden kaynaklandığını açıkça belirten ilk biziz. Ayrıca, aynı kişinin farklı parmaklarından alınan parmak izlerini en azından otomatik bir sistemle eşleştirmeyi deneyen ilk kişiyiz." dedi.

Irvine Kaliforniya Üniversitesi'nde kriminoloji, hukuk ve toplum bölümünde profesör olan Simon Cole ise, makalenin ilginç olduğunu kabul etti ancak pratik faydasının abartıldığını söyledi.

Adli tıp uzmanları hakkında "Parmak izleri konusunda 'yanılmadık' diyen Prof. Dr. Cole, “İki parmak izinin 'tamamen aynı' olmadığı yönündeki kanıtlanmamış ancak sezgisel olarak doğru olan iddia, parmak izlerinin benzer olduğunun bulunmasıyla çürütülmez. Farklı insanlara ait parmak izlerinin yanı sıra aynı kişiye ait parmak izlerinin de her zaman benzer olduğu biliniyor.” dedi.

Çalışma, bulunan parmak izlerinin polis kayıtlarındakilerden farklı parmaklara ait olduğu suç mahallinde sistemin faydalı olabileceğini savunması üzerine Cole, "bu yalnızca nadir durumlarda meydana gelebilir, çünkü parmak izi alındığında 10 parmağın tamamı ve sıklıkla avuç içi de rutin olarak kaydedilir. Kolluk kuvvetlerinin bir insanın parmak izlerinin tamamını değil de yalnızca bir kısmını kayıt altına alacağını ne zaman düşündükleri benim için açık değil" dedi.

Araştırmanın arkasındaki ekip, sonuçlara güvendiklerini ve başkalarının kontrol etmesi için AI (yapay zeka) kodunu açık kaynaklı hale getirdiklerini belirtti.

Çalışmanın öneminin parmak izlerinin ötesine geçtiğini iddia eden Guo, şöyle devam etti:

“Bu sadece adli tıpla ilgili değil, yapay zekayla da ilgili. İnsanlar var olduğundan beri parmak izlerine bakıyorlardı, ancak yapay zekamızın bunu analiz etmesini sağlayana kadar hiç kimse bu benzerliği fark etmemişti. Bu çalışma, yapay zekanın ilgili özellikleri otomatik olarak tanıma ve çıkarma gücünü ifade ediyor. Bence bu çalışma, bu gibi şeylerin büyük bir dizisinin sadece ilk domino taşı. İnsanların, kelimenin tam anlamıyla gözümüzün önünde, tıpkı parmaklarımız gibi saklanan şeyleri keşfetmek için yapay zekayı kullandığını göreceğiz."

Kaynak: CNN