TİMETURK I HABER MERKEZİ
Melahat KEMAL
Analist Michael Shurkin, ABD istihbarat birimi CIA tarafından finanse edilen ve eski ordu mensuplarının kurduğu düşünce kuruluşu RAND'da, Türkiye'deki OHAL'i eleştiren diğer taraftan Fransa ve Mali'dekilere güzellemeler düzen bir yazı kaleme aldı.
Michael Shurkin'in RAND'da yayımlanan yazısının tercümesi şu şekilde;
Son aylarda ABD'ye yakın ve güvenlik stratejileri açısından önemli olan Türkiye, Fransa ve Mali gibi ülkelerin demokratik yollarla seçilmiş liderleri olağanüstü hal ilan etti.
Bu ülkelerin OHAL ilan etmek için sebepleri vardı: Fransa ve Mali terörist saldırılara karşı OHAL ilan ederken Türkiye başarısız bir darbe girişimine karşı mücadele etmek için bu kararı verdi.
TÜRKİYE ATEŞLE OYNUYOR
Fransızlar OHAL kapsamındaki uygulamaları "olağanüstü tedbirler" olarak adlandırdığı bu tedbirlere üç ülke de sarıldı.
Olağanüstü tedbirler bu ülkenin her birinde farklı uygulamalara yol açtı.
OHAL uygulanan ülkelerin hepsi, değişik biçimlerde ateşle oynuyor. Ancak bunlar içinde Türkiye'nin durumu "ateşle oynama" kavramını tam olarak yanstıyor.
FRANSA'DAKİ OHAL "GÜÇSÜZLÜKTEN"
Fransa ve Mali'de, OHAL ilanı meselesinde 'terörist tehdidine" karşı ortak bir zeminde buluşmalarının yanında başka ortak bir nokta daha var.
İlk olarak onların OHAL'i 'güç'ü değil 'güçsüzlüğü' yansıtıyor.
Fransa'nın oldukça sağlam ve etkin bir güvenlik aygıtları var. Ancak Fransa düzenli aralıklarla bireysel olarak gerçekleştirilen 'terör' eylemleriyle mücadele ediyor.
Bununla birlikte Devlet Başkanı François Hollande, Fransız demokrasisine zarar vermemeye gayret ediyor ve devletin elindeki gücü kontrol altında tutmaya çalışıyor.
Ancak ülkedeki OHAL süresi uzatıldıkça Hollande'ın bu kuvveti dengeleme çabaları, kuvvet istismarına yol açabilir.
Fransa'daki 'terör problemi', Hollande'ın iktidar süresinden daha uzun soluklu olacak gibi görünüyor.
MALİ DEMOKRASİSİ KIRILGAN
Mali, Fransa'dan daha şiddetli bir 'terör tehdidiyle' karşı karşıya olmasına rağmen güvenlik aygıtları ondan çok daha zayıf ve yetersiz.
Mali'de OHAL kapsamında yapılan tutuklama ve gözaltılar, ülke halkı arasındaki ayrılıkları arttırıyor ve birbirine karşı yabancılaştırıyor.
Ayrıca Mali'deki OHAL güvenliği sağlamak yerine, ülke içinde yerel isyanların çıkmasına sebep oluyor.
Mali'nin demokrasisi çok kırılgan; ülke son askeri darbesini henüz dört sene önce yaşadı. Bu yüzden Mali devletinin meşruiyetini tahkim edecek uygulamalara ihtiyacı var.
ERDOĞAN DEMOKRASİYİ HEDEF ALIYOR
Türkiye ile Fransa ve Mali arasında ciddi farklar var.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın elinin altında Fransa ile karşılaştırıldığında çok daha güçlü güvenlik mekanizması var.
Erdoğan'ın OHAL kapsamında elde ettiği gücü sorgulayıp denetleyecek karşıt bir mekanizma ise yok.
O, bu gücü muhalif tüm sesleri susturmak için kullanıyor ve Türkiye'deki insan hakları ihlalleri ise bu çerçevede konuşuluyor.
Hollande ve Keita, demokrasilerine risk teşkil eden 'gerçek tehditlere' karşı mücadele ederken Erdoğan başarısız darbe girişimini demokrasiyi hedef almak için kullanıyor.
TÜRKİYE'Yİ FARKLI SORUNLAR BEKLİYOR
Türkiye, Fransa ve Mali'den farklı sorunlarla karşı karşıya: demokratik değerler kırılganlaşıyor.
ABD'nin bölgesel istikrarın saç ayaklarından biri olarak gördüğü Türkiye'de şimdilerde derin bir istikrarsızlık yaşanıyor.