"X Hastalığı" bir sonraki salgına hazırlanmak için daha çok bir senaryo olsa da, bu kavramı tartışan uzmanlar bunun hâlâ ciddiye alınması gerektiğini söyledi.
'X HASTALIĞI' NEDİR?
"X hastalığı" , Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) ciddi bir küresel salgın başlatma potansiyeli olan, geleceği bilinmeyen bir patojene verdiği isim.
Bu ismin ilk kez 2017 yılında tartışıldığını ve son zamanlarda internette dikkat çektşğini söyleyen Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) genel direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, geçen hafta Davos'ta düzenlenen bir uzman panelinde şunları söyledi:
"Bilinmeyen, olabilecek şeyler var ve mesele, olup olmayacağı değil, ne zaman olacağı meselesidir" dedi. Dolayısıyla gelebileceğini bilmediğimiz hastalıklar için tedbire ihtiyacımız var ve o nedenle 'X hastalığı' ismini verdik."
BM ajansı, bu ismi 2018'de halk sağlığı açısından acil bir duruma neden olma potansiyelleri nedeniyle hızlandırılmış araştırma ve geliştirme gerektiren öncelikli hastalıklar listesine ekledi.
Ghebreyesus'a göre COVID-19, ilk "X hastalığı", yani terimin icat edilmesinden bu yana ortaya çıkan ve bir pandemiye neden olan ilk bilinmeyen patojendi.
Ghebreyesus', bu fikrin amacının panik yaratmak değil, yeni ortaya çıkabilecek hastalıklara karşı daha iyi hazırlanmak olduğunu söyledi.
Hindistan'da özel sektördeki bir sağlık grubunun başkan yardımcısı olan Preetha Reddy, aynı Davos panelinde, "X hastalığı" adının "bir bilim kurgu filmi gibi görünse de" herkesin bundan haberdar olması gerektiğini, "kesinlikle açık ve net bir ifade olduğunu" söyledi.
Reddy, orduların savaşa hazırlandığı gibi sağlık sistemlerinin de hazırlanması gerektiğini belirtti.
Dünya Sağlık Örgütü'nün yaptığı açıklamaya göre yeni ortaya çıkan Hastalık X #Covid'e göre 20 kat daha ölümcül olabilir. pic.twitter.com/UQqjYjsqcl — TIMETURK (@timeturk) January 22, 2024
ÜLKELERDE HAZIRLIK SENARYOSU
DSÖ genel direktörü, hazırlığın güçlü temel sağlık hizmetleri ve toplum düzeyinde hazırlıklarla başlaması gerektiğini belireterek, "Yüksek gelirli ülkeler şaşkın çünkü son on yıllardaki yatırımları yüksek teknolojiye, üçüncü basamak hizmetlerde en son teknolojiye, hatta robotik cerrahiye yapılmıştı, ancak birinci basamak sağlık hizmetlerine yatırımları bunlar arasında değildi. Bazı ülkeler pandemide bile temas takibini yapamadı. Bu nedenle ülkeleri hazırlamak için temel sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesine yönelik yenilenen kararlılığın çok önemli olduğunu düşünüyorum."
DSÖ, Dünya Bankası ve diğer ortaklar, düşük ve orta gelirli ülkelere yeni ortaya çıkan patojenlere karşı hazırlıklı olma konusunda yardımcı olmak amacıyla 2022'de bir pandemik fonu kurdu.
Dünya Bankası Grubu Başkanı David Malpass, 2022'de yaptığı açıklamada, "COVID-19, daha güçlü sağlık sistemleri oluşturmak için acil eylem ihtiyacını vurguladı. Şimdi yatırım yapmak, gelecek yıllarda hayatları ve kaynakları kurtaracaktır." demişti.
Dünya ülkeleri şu anda, sonucunun Mayıs 2024'teki 77. Dünya Sağlık Asamblesi'nde sunulması beklenen uluslararası bir pandemik anlaşmayı müzakere ediyor.
Euronews