Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel'in başkanlık ettiği video konferans yöntemiyle yapılan zirveye, üye 27 ülkenin devlet veya hükümet başkanları ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen katıldı.
Kovid-19 gündemiyle toplanan zirvede, salgının ekonomik etkilerine karşı hazırlanan toplam 750 milyar avroluk ekonomik kurtarma programı ile 1 trilyon avroyu aşan AB'nin 2021-2027'deki bütçesini belirleyecek "Çok Yıllı Mali Çerçeve" paketi müzakere edildi.
Hukukun üstünlüğü şartı
Tartışmaların odağında AB fonlarının hukukun üstünlüğü şartına bağlanması yer aldı.
Macaristan ve Polonya AB bütçesindeki fonların dağıtımını hukukun üstünlüğüne bağlayan mekanizmaya karşı çıkıyor.
İki ülke bu mekanizmanın kendilerine karşı kullanılacağından çekindikleri için söz konusu paketi veto ediyor.
Zirvede, Kovid-19 vakalarının hızla artmasının ardından alınan tedbirler ve AB içinde salgınla mücadelede ortak çabaları güçlendirme konuları da liderler seviyesinde değerlendirildi.
Bütçe süreci
AB üyesi 27 ülkenin liderleri, temmuz ayında yaptıkları 4 gün süren zirvede salgının ekonomik sonuçlarıyla mücadele için hazırlanan kurtarma programı ve AB'nin 2021-2027'deki bütçesini içeren yaklaşık 1,8 trilyon avroluk pakette uzlaşı sağlamıştı.
AB'nin uzun dönem bütçesinin yürürlüğe girmesi için üye ülkelerin oy birliği ve Avrupa Parlamentosu (AP) onayı gerekiyordu. Bu nedenle AB Konseyi ve AP arasında bütçe müzakereleri yapılıyordu.
AP özellikle bütçede iklim koruma, dijitalleşme, sağlık, gençlik, eğitim, araştırma ve göç alanlarına daha fazla kaynak ayrılmasını, bütçedeki öz kaynakların artırılmasını ve AB fonlarının hukukun üstünlüğü ilkesine bağlanmasını talep etti.
Geçen günlerde AP ile AB Konseyi Dönem Başkanı Almanya, birlik fonlarının hukukun üstünlüğü koşuluna bağlanması ve bazı programlara ilave kaynak sağlanmasında siyasi uzlaşı sağladı.
Uzlaşıya göre, hukukun üstünlüğü konusunda eksikleri olan bir AB üyesi ülkenin fonları kesintiye uğrayabilecek.
Bu kesinti için AB Konseyinde üye ülkelerin yüzde 55'ini ve Birlik toplam nüfusunun yüzde 65'ini temsil eden nitelikli çoğunluk sağlanması gerekecek.
Söz konusu AB fonlarının hukukun üstünlüğü ilkesine bağlanmasına özellikle Macaristan ile Polonya sıcak bakmıyor.