İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin ABD tarafından öldürülmesi ve İran'ın karşılık olarak Irak'taki Amerikan askerlerinin bulunduğu bazı üsleri hedef almasının ardından Donald Trump, basın açıklaması yaptı.
İki ülke arasında tırmanan gerginliğin düşürülmesine yönelik mesajlar veren Trump'ın bu açıklaması, ABD'li Senatörler tarafından desteklendi.
Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Senato Çoğunluk Lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell, Trump'ın, ABD'nin savaş istemediği yönündeki açıklamalarına katıldığını belirterek, "İran, yeni bir saldırı yaparak, kolektif irademizi sorgulamamalı." değerlendirmesinde bulundu.
"Ölçülü ve net" tanımlaması
Cumhuriyetçi kıdemli senatörlerden Lindsey Graham ise Twitter'dan yazılı bir açıklama yaparak, Trump'ın açıklamalarını "ölçülü ve net" olarak nitelendirdi.
İran yönetimine ve uluslararası topluma seslenerek Trump'ın barış ve istikrar konusundaki verdiği mesajları iyi anlamaları gerektiğini vurgulayan Graham, şu ifadeleri kullandı:
"Başkan Trump, İran'ın bölgedeki düşmanlık ve istikrarsızlıkla dolu 40 yıllık geçmişini doğru bir şekilde belirledi. Umarım rejimin davranışını değiştirmesi konusunda olası bir savaşı engellemek için Başkan Trump'a yardımcı olursunuz. Tüm Amerikalılar Başkan Trump'ın İran'dan gelen tehdidi barışçıl bir şekilde çözme çabalarını desteklemeli ve maksimum baskı kampanyasının güvenilir bir askeri destekle devam etmesi gerektiğini tam olarak anlamalı.”
Öte yandan, uzun zamandır ABD'nin yeni bir savaşa girmemesi gerektiğini savunan Senatör Rand Paul de İran'ın düzenlediği füze saldırıları sonrasında Trump'ın geri çekilerek, yeni bir askeri harekat ile karşılık vermeme seçiminden memnuniyet duyduğunu belirtti.
Ayrıca, ABD'nin ileriye yönelik alacağı askeri hamlelerin Kongre yetkisi ile yapılması gerektiğini vurgulayan Paul, "Trump'ın İran ile yeni ve daha iyi bir anlaşma yapılması konusunda müttefiklerimizi araya koymasından da memnun oldum. Barış ve refah adına savaştan kaçınmak ve askerlerimizin Orta Doğu'dan eve gelmeleri için birlikte çalışmalıyız." ifadelerini kullandı.
"Umarım İran rejimi dersini almıştır"
Bununla birlikte İran'a karşı daha sert ifadeler kullanan Senatör Jim Risch ise İran'ın nükleer silah üretme çabasına işaret etti.
Risch, "Başkan Trump, İran'ı Orta Doğu'da yürüttüğü terör faaliyetleri ve nükleer silah edinme çabaları konusunda net bir şekilde uyardı. Umarım İran rejimi dersini almıştır. Savaş aramıyoruz ancak ABD olarak Amerikalıların hayatlarını ve çıkarlarını korumakta da kararlıyız." dedi.
Demokratlardan "strateji" tepkisi
Öte yandan, "ABD'yi savaşa süreklediği" gerekçesiyle Trump'a tepki gösteren Demokrat senatörler ise açıklamadan memnun olduklarını ancak "Trump yönetiminin herhangi bir stratejisi olmadığını" kaydetti.
Demokrat Senatör Richard Blumenthal, Trump'ın açıklamasının yeni bir savaş ihtimalinin azalttığını ve İran ile gerilimin düşürülmesi açısından sevindirici olduğunu belirtti.
Blumenthal, "Burada asıl sorun, genel anlamda diplomatik ve askeri bir stratejimizin olmaması. Trump'ın attığı bu adımın bedel ve sonuçları, güvenliğimiz adına bizleri beş gün öncesinden daha tehlikeli bir yere taşıdı. Irak'tan sınır dışı edilmenin eşiğine geldik, İran daha cesaretlendirildi ve en kötüsü ise DEAŞ yeniden ortaya çıkmaya hazır." değerlendirmesini yaptı.
Senatör Ed Markey de benzer bir açıklama yaparak, İran ile yaşanan gerginliğin, Trump'ın nükleer anlaşmadan çıkması ve İran'ı yaptırımlarla çökertme girişimi ile ilişkili olduğunu vurguladı.
Markey, şunları söyledi:
"Trump yönetimi gerilimi azaltmalı ve Kongre Başkan'a askeri güç kullanımı için verdiği 2001 ve 2002 yetkilerini kaldırmalı. ABD, İran Cumhurbaşkanı Ruhani veya diğer üst düzey İranlı yetkililerle gerginliği azaltmak için görüşmeler yapmalıdır. Trump'ın bizi İran'la savaşa götürmesine izin veremeyiz."
Trump yönetiminden Senatoya brifing
Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Savunma Bakanı Mark Esper, Genelkurmay Başkanı Mark Milley ve ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü Gina Haspel, Süleymani'nin öldürülmesinin ardından İran ve Irak'taki gelişmelere yönelik Senato'ya brifing verdi.
Basın kapalı gerçekleşen brifingde Irak başta olmak üzere, bölgedeki ABD askerlerinin varlığı ve İran'ın olası saldırılarının ele alındığı belirtildi.
ABD Senatosu, Kasım Süleymani'nin öldürüldüğü hava saldırısına dair kendilerine haber verilmediği gerekçesiyle tepki göstermiş, Trump yönetiminden bilgilendirme istemişti.
