ABD'nin Sovyetlere karşı direnmeleri için kurup silahlandırığı Taliban, aynı ABD tarafından terör örgütü olarak nitelenip Afganistan'ın işgaline neden olmuştu.
Aradan geçen 20 yılda Afganistan'a huzur gelmezken ABD'nin anlaşmalı olarak çekilirken verdiği görüntüler akıllara Vietnam hezimetini getirdi.
Taliban, Afganistan'da birçok vilayeti ele geçirerek, Kabil'e girdi. Taliban Cumhurbaşkanlığı sarayına bile direniş görmeden girerken Kabil Havalimanında tahliye kaosu yaşanıyordu.
ABD, Taliban ile saldırmazlık anlaşması imzalasa da beklenmedik ilerleyiş karşısında panik oldukları kesin.
BİDEN 'TALİBAN, KUZEY VİETNAM ORDUSU DEĞİL' DEMİŞTİ
Başkent Kabil'de bulunan ABD Büyükelçiliğinin tahliyesi Başkan Biden'ın açıklamaları akıllara geldi.
Konuyla ilgili açıklama yapan ABD Başkanı Joe Biden, "Taliban... Kuzey Vietnam ordusu değil... İnsanların Afganistan'dan ABD'nin büyükelçiliğinin çatısından kaldırıldığını göreceğiniz hiçbir durum olmayacak" ifadelerini kullanmıştı.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise birkaç gün önce ABC haberlerine verdiği demeçte, "elçiliğimizin kadın ve erkeklerini havaalanındaki bir yere yerleştiriyoruz” demişti. Tahliyenin ABD'nin 1975'te Vietnam'dan ayrılmasını çağrıştırıp çağrıştırmadığı sorulduğunda, “Bir adım geri atalım. Bu açıkça Saygon değil.” yanıtını vermişti.
ABD istihbaratının hafta başında yaptığı bir değerlendirme, Kabil'in 30 gün içinde kuşatılabileceğini ve 90 gün içinde Taliban'ın eline geçebileceğini söylemişti, ancak isyancılar bir haftadan kısa bir sürede Afganistan'ın büyük şehirlerinin tamamını ele geçirip Kabil'e girdi.
VİETNAM'DAN DAHA HIZLI
Afgan güçlerinin büyük bölümünün bölgeden çekilirken güvenli çıkış hakkı karşılığında silahlarını ve teçhizatlarını geride bıraktı.
ABD istihbarat kurumları Eşref Gani hükümetinin ABD askerleri ülkeden çıktıktan sonra 2 yıl kadar ayakta kalabileceğini düşünüyordu.
ABD, 1973'te Vietnam'dan çekildikten sonra Saigon yaklaşık 2 yıl sonra Kuzey Vietnam tarafından ele geçirilmişti. Yeni değerlendirmeye göre ise ABD istihbaratı, Afgan hükümeti ve başkent Kabil'in askerler tamamıyla çekildikten sonra 6 ila 12 ay arasında düşeceğini öngörüyordu. Oysa daha ABD askerlerinin çekilmesi tamamlanmadan Taliban kontrolü ele geçirdi.
ABD'DEN 46 YIL SONRA AYNI POZ
1975 yılından Vietnam Savaşı sırasında yapılan tahliyede ABD, aynı pozu vermişti.
Kamuoyunda büyük bir yankı oluşturan tahliyede, birbirlerini ezerek helikoptere binmeye çalışan Amerikalıların çareziliğine, dünya şahit olmuştu.
Saygon'un düştüğü gün ‘'Operation Frequent Wind' adı verilen operasyonla şehirde bulunan bin Amerikalı ve 5 bin Amerikan işbirlikçisi Vietnamlı helikopterlerle 18 saat içinde açıktaki uçak gemilerine taşındı. Bu tarihteki en büyük helikopter tahliyesi oldu.
