TİMETURK | HABER MERKEZİ
War ıs Boring Yazarı Matthew Gault'un kaleme aldığı makale Mepanews tarafından Türkçe'ye aktarıldı:
ABD, Afganistan'da ne bıraktı?
2385 ölü ABD askeri, 20 binden fazla yaralı ve yüzlerce milyar dolar...
Ancak görev yerine getirelemedi. Afganistan'daki savaş Amerika'nın en uzun ve hiç bitmeyecek gibi görünen savaşı.
VARLIĞI HALEN DEVAM EDİYOR
Pentagon, Afganistan'da 10 binin biraz altında asker bulunduruyor. Bu askerlerin 2017'de evlerine döneceği düşünülüyordu ancak şu an ABD askerleri Afganistan coğrafyasının "demirbaşı" gibi görünüyor. Kabil hükümeti, ABD'nin yardımlarını 'iç ediyor.'
REMSİ ORDUYU DESTEKLİYOR AMA...
Afgan Ulusal Ordusu problemin büyük bir parçası. Kabil askerlerinin finansmanı Amerika'ya 68 milyar dolara mâl oldu. Koalisyon güçlerinin düşüncesi, "ayakları üzerinde durmayı ve ülkesini korumayı becerene kadar" Afgan Ulusal Ordusu'nu geliştirmek, eğitmek ve desteklemek üzerineydi. Ancak hiç bir denetim ve sorumluluk yoktu.
KOMUTANLARIN YARIŞI
ABD, askerlere veya eğitim masraflarına gideceğine dair hiç bir güvencesi olmadan paralarını akıttı. Afgan İçişleri Bakanlığı bu paraların kaymağını yedi, yerel komutanlar yüksek maaş almak için birlik sayılarını yüksek gösterdiler. Çok sayıda Afgan Ulusal Ordusu askeri ise, birçok aracının bulunduğu karmaşık bir sistem nedeniyle maaşlarının ancak yarısını alabiliyorlardı.
CARTER'A GİDEN SON MEKTUBUN İÇERİĞİ DE AYNIYDI...
Savunma Bakanı Ash Carter'a, Afganistan'da görevli müfettiş John Sopko'dan gelen son bir mektupta Afgan Ulusal Ordusu'nun para problemleri yer aldı ve soruna çözüm için Pentagon göreve davet edildi.
AFGAN ORDUSUNUN HAYALET ASKERLERİ
Yaz boyunca Kabil hükümeti, Afgan Ulusal Ordusu'nun 319.925 askeri olduğunu iddia ediyordu. Fakat kimliği açıklanmayan bir Afgan yetkili Ocak ayında AP ajansına verdiği röportajda, "En iyi tahminlere göre yaklaşık 120 bin var, ülkeyi korumak için ihtiyaç olan üçte birinden az" demişti.
Durum daha da kötüleşiyor. Sopko'nun Carter'a yazdığı mektupta, "Afgan hükümeti yetkilililerinin Helman ilindeki 'hayalet' Afgan Ulusal Ordusu personelleri hakkındaki endişeleri artıyor" denildi.
Helmand ilinin yeni polis şefi ise 26 binden Afgan Ulusal Ordusu personelinin bölgeye atandığını belirtiyor. Şef, "Operasyonlar sürerken destek olarak istediğimizde bu güçlerin yüzde 40 ila 50'si fiziksel olarak ortada yoklar" diyor.
Ayrıca polis şefi bu askerlerin maaşları hakkında, "Hayalet askerlerin maaşları son sekiz ayda teslim alınmaya devam etmiş ve para kişisel hesaplara yatmıştır" ifadesini kullanıyor.
Pentagon'un SIGAR (müfettişlik hizmeti)'ın sorularına cevabı, "üzerinde çalışıyoruz"un uzun soluklu bir versiyonu oldu.
KAYIP ASKERLER
2007 yılından bu yana 2200 Afgan askeri eğitim almak için ABD'ye geldi. Amaç, bu birliklerin Pentagon'un elit askerlerinden eğitim alması ve sonra ülkesine dönerek bu bilgiyi emsalleri ile paylaşmasıydı. Ancak hepsi eve geri dönmedi. Konuk olan askerlerden 44'ü eğitimlerden kaçtı ve geçtiğimiz son iki yıl içinde ortadan kayboldular.
AB İLE ANLAŞMA
Ortadan kaybolan Afgan Ulusal Ordusu askerlerinin yanı sıra yüz binlerce insan son 15 yılda Afganistan'dan kaçtı. Birçoğu Batı'da daha iyi bir yaşam aradı fakat Batı'nın onları istemediğini keşfetti. Daha da kötüsü Kabil hükümeti, Avrupa Birliği ile gelecek birkaç yılda 4 milyar dolarlık yardım karşılığında binlerce kişiyi savaş bölgesindeki evine geri göndermek için anlaşma yaptı
Afganistan'ın paragöz hükümet yetkilileri, adeta kıtlıktan çıkmış gibi paraları iç ettiler. Rüşvet, yolsuzluk ve denetim eksikliği, dünyanın dört bir yanından ülkeye aktarılan milyarlarca dolar yardım paralarını yaktı.
Fakat Kabil daha fazlasını yapabilir ve Avrupa'da yükselen mültecilere ve göçmenlere karşı hoşgörüsüzlükten faydalanarak birkaç milyon dolar daha kazanabilir.
Avrupa Birliği'nin yardımı yalanlaması, Kabil hükümetinin mültecilerin dönmesini kabul etmesi üzerine denk geldi. Fakat 'sızan' birkaç not farklı bir hikaye anlatıyor.
Sızan notlarda şu ifade yer alıyor:
"200 milyon Euro için Devlet Binası sözleşmesi hazırlanmasında göç duyarlılığı hedefleniyor."
"Üye devletler, kötüleşen güvenlik durumu ve savunmasız insanların tehdit ediliyor oluşunun farkındadır. Buna rağmen, 80 bin kişiden fazla kişinin yakın gelecekte iade edilmesi ihtiyacı doğabilir."
AB ve Kabil hükümeti 4 Ekim (2016)'de anlaşmayı imzaladılar. Afganistan, kaçan binlerce kişiyi ve milyarlarca dolar yardım parasını alacak. Buna, "İleriye Doğru Ortak Yol" diyorlar.
NOT: Gault, bu yazıyı geçtiğimiz yılın Ekim ayında kaleme aldı. Yazı, ABD askerlerinin 2001 yılında gönderildiği 7 Ekim (2016) günü yayınlandı. Hayalet askerleri ve ABD'nin "akıttığı" paraları ön plana çıkarmak için yazının tarihlerle ilgili baız bölümlerine yer verilmedi.
Fotoğraf: Afgan Ulusal Ordusu, Kabil kırsalında eğitim yapıyor:
