Amerika Birleşik Devletleri ile Çin, Tayvan meselesinden dolayı yine karşı karşıya geldi. ABD'nin Tayvan'a 2,2 milyar dolar değerinde silah satışını onaylamasının ardından Çin ordusu, ülkenin "güneydoğu kıyısında" hava ve deniz tatbikatı düzenledi.
"Amerika'nın Sesi"nin aktardığına göre Çin Savunma Bakanlığı, rutin planlamanın bir parçası olduğunu belirttiği tatbikatın nerede ve ne zaman yapıldığına dair detay vermedi.
ABD'DEN TAYVAN'A SİLAH SATIŞI
ABD, geçtiğimiz günlerde Tayvan'a 2,2 milyar dolar tutarında 108 Abrams tankı, 250 Stinger füzesi ve çeşitli askeri teçhizatın satışını onayladı.
Pentagon'a bağlı ABD Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansı (DSCA) hafta içinde, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın söz konusu muhtemel silah satışlarına onay verdiğine ilişkin Kongre'yi bilgilendirdi.
Tayvan'ın 108 M1A2T Abrams tankı ve 250 Stinger füzesi alması öngörülen silah paketinde ayrıca, çok sayıda otomatik silah, mühimmat, Hercules zırhlı muharebe araçları, ağır araç taşıyıcıları ve ilgili destek ekipmanları bulunuyor.
TAYVAN'DAN AÇIKLAMA
Tayvan, "Söz konusu silahların, Çin'in yükselen askeri tehdidi karşısında Tayvan'ın meşru müdafaa kabiliyetini güçlendirmeye yardımcı olacağı" açıklamasında bulundu. Açıklamada, "Ordu, savunma kuvvetlerini güçlendirmeye, ulusal güvenliği sağlamaya, topraklarını korumaya ve özgürlük ile demokrasinin meyvelerinin saldırıya uğramamasını sağlamaya devam edecek." ifadesi kullanıldı. Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen de New York'ta yaptığı açıklamada, hükümetinin, demokrasiyi korumak için Tayvan'ın savunmasını güçlendirdiğini ifade etti.
ÇİN'DEN TEPKİ
Çin Dışişleri Bakanlığı ise Tayvan'a silah satan Amerikan şirketlerine yaptırım uygulanacağını bildirdi. Bakanlık Sözcüsü Gıng Şuang, ABD'nin Tayvan'a silah satışıyla uluslararası hukuku, uluslararası temel normları ciddi şekilde ihlal ettiğini, "Tek Çin" ilkesini çiğneyerek Çin'in egemenlik ve güvenlik haklarına zarar verdiğini kaydederek, "Ulusal çıkarları korumak için Çin tarafı, Tayvan'a silah satışına katılan ABD'li şirketlere yaptırım uygulayacak." ifadelerini kullandı. Satışı onaylanan silahları, Amerikan General Dynamics Corp ve Raytheon firmaları üretiyor.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi
"ABD ATEŞLE OYNAMASIN"
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, ABD'nin Tayvan'a silah satışı kararına ilişkin, ''ABD'nin Tayvan'daki güçlerle irtibatta olmasını doğru bulmuyoruz. Tayvan'daki ayrılıkçı güçler tarih ve halkın çıkarlarına karşıt tutum takınıyorlar.'' açıklamasında bulunmuştu. Tayvan konusunun Çin'in iç meselesi olduğunu, buna uluslararası ya da herhangi bir dış gücün müdahale edemeyeceğini kaydeden Vang, ''Çin'in tekrar birleşmesinin önünde hiç kimse duramaz. ABD'ye "tek Çin" politikasına saygı duyması çağrısı yapıyoruz. ABD'ye Tavyan'daki bağımsızlık yanlılarına yanlış mesaj yollanmaması ve iki başkan arasında varılan mutabakata uyması çağrısı yaptık. Tayvan konusunda ateşle oynamasınlar. Eğer ABD tarafı ABD-Çin ilişkilerinde yeni bir problem yaratmak isterse bu adımlarının neticesi kendilerini olumsuz etkiler.'' tehdidinde bulundu. Bakan Vang, Washington yönetiminin Çin'in tüm tepkilerine rağmen Tayvan'a silah satmasının Çin toplumunda büyük hoşnutsuzluğa neden olduğunu da söyledi.
SATIŞ GÖRÜŞMELERİ 1 AY SONRA BAŞLIYOR
Satış görüşmelerinin başlaması için Kongre'nin 30 gün içerisinde herhangi bir itirazda bulunmaması gerekiyor. 30 günün sonunda ABD'nin, Tayvan'a teklif mektubunu sunması ile satış görüşmeleri başlayacak. ABD tarafı, Tayvan'a yapılması beklenen bu satışın ülkenin savunma kabiliyetine katkı sağlayacağını ve bölgedeki temel askeri dengeyi değiştirmeyeceğini belirtiyor.
ÇİN TAYVAN ÜZERİNDE HAK İDDİA EDİYOR
Çin'de 1949'da Mao Zedong'un iktidara gelmesi üzerine bazı hükümet üyeleri, Tayvan'a giderek adada bağımsızlık ilan etmiş ve "milliyetçi Çin" ya da "Çin Cumhuriyeti" olarak da adlandırdıkları Tayvan'ı kurmuşlardı. Ada üzerinde herhangi bir kontrolü bulunmayan Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesiyle Çin'i uluslararası toplumda sadece kendilerinin temsil ettiğini savunuyor. Ayrıca Tayvan'ı kendi idaresi altındaki bir eyalet olarak gören Pekin, Tayvan'ın bağımsızlık ilan etmesi halinde askeri güçle müdahale edebileceğini ifade ediyor.
