Fransa, İngiltere ve Almanya'nın, ABD Başkanı Donald Trump'ı İran ile yapılmış olan nükleer anlaşmayı iptalden vazgeçirmek için yeni bir paket üzerinde çalışmalarını hızlandırdıkları bildiriliyor.
ABD'ye üç günlük resmi ziyaretini tamamlayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump'tan anlaşmadan çıkmamasını istedi. Trump, İran'ın bazı ekonomik yaptırımlardan kurtulma karşılığında nükleer programını durdurmayı kabul ettiği 2015 tarihli anlaşmayı, bugüne kadar yapılmış en kötü anlaşma olarak niteliyor ve Avrupalı ülkeler anlaşmadaki "kusurları" 12 Mayıs'a kadar gideremezlerse, kaldırılmış yaptırımları yeniden uygulayacağını söylüyor.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise ABD'yi çok taraflı anlaşmayı tek yanlı olarak değiştirmek istemekle suçladı ve Trump'ı, uluslararası olayları anlayacak birikime sahip olmayan bir "esnaf" olarak tanımladı.
Anlaşmaya İran ve ABD ile birlikte imza koymuş olan Rusya, Çin, Almanya, İngiltere ve Fransa da anlaşmayı İran'ın nükleer bomba imal etmesini önlemek için en doğru araç olarak görüyorlar. Trump'ı ikna etmeye çalışan üç Avrupa ülkesi ile görüşmeleri yürüten ABD müzakerecisi Brian Hook, Washington'da bir radyo kanalına yaptığı açıklamada, "Henüz sonuca varmadık ama ilerleme sağladık" dedi.
Macron Washington'dan ayrılmadan önce Amerikan Kongresi'nde yaptığı konuşmada, resmi adı JCPOA (Ortak Kapsamlı Eylem Planı) olan anlaşmanın kusursuz olmadığını ancak yerine daha kapsamlı bir yenisi hazırlanana kadar yürürlükte kalması gerektiğini söyledi.
Ancak ABD'den ayrılmadan önce Macron, Trump'ın ısrarlı itirazlarından dolayı, anlaşmayı bozacağını tahmin ettiğini söyledi:
"Amerikan kararının ne olacağını bilmiyorum ama Başkan Trump'ın sözlerinin mantıklı bir analizi bana, anlaşmada kalmak istemeyeceğini düşündürüyor."
Anlaşma konusundaki iki ihtimalden biri, İran ile JCPOA için bir devam anlaşması müzakere etmek. Diğeri ise ABD ve üç Avrupa ülkesinin İran'a yeni yaptırımlar getirmesi. Batılı diplomatların Reuters'e verdiği bilgiye göre üç aydır ABD ve Avrupalı üç ülke arasında bu konuda süren görüşmelerde, İran'a karşı Trump'ı tatmin edecek yeni önlemler hazırlanıyordu.
Bir Avrupa Birliği diplomatı, "Bu İran ile yeni bir anlaşma meselesi değil, mesele Trump'ı tatmin etmek" dedi. İran'a uygulanmak istenen yeni yaptırımların gerekçesi olarak, bu ülkenin sürdürdüğü güdümlü füze programı ve Suriye savaşında oynadığı rol gösteriliyor.