Fas Dışişleri Bakanlığı, 4. Afrika-Arap Zirvesi'nden çekilme kararı almalarının, "Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti" kastedilerek, Birleşmiş Milletler'e (BM) üye ülkeler haricinde zirveye katılım olduğunun öğrenilmesinin ardından gerçekleştiğini bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, 4. Afrika-Arap Zirvesi'nin Ekvator Ginesi'nde bugün başlayacağı belirtildi.
Açıklamada, "Afrika-Arap Zirvesi'ne katılmak ve zirvenin başarıya ulaşması için her türlü hazırlığı yaptık fakat BM üyesi ülkeler haricinde zirveye katılım olduğunu öğrendiğimiz için konferanstan çekilme kararı aldık." ifadesine yer verildi.
Zirvenin Arap ve Afrika ülkeleri arasında birlik ve beraberliği sağlamada önemli bir etken olduğu vurgulanan açıklamada, "Zirvenin, katılımcı ülkelerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösteren, Arap ve Afrikalı halkların onurunu ve haklarını gözeten, bölgede barış, istikrar ve güveni tesis etmede ön ayak olduğuna inancımız tamdır." değerlendirmesinde bulunuldu.
Söz konusu zirveye katılımın BM üyesi ülkelerle sınırlı olduğuna işaret edilen açıklamada, Polisario Cephesi tarafından tek taraflı olarak bağımsızlığı ilan edilen "Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti"nin de yer almasından dolayı çekilme kararı alındığı duyuruldu.
Fas'ın kararının açıklanmasından sonra bu ülkeye destek olmak için Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Katar ve Umman da zirveden çekilmişti.
Afrika-Arap Zirvesi ilk kez 1977 yılında Mısır'ın başkenti Kahire'de toplanmış, ikincisi 2010'da Libya'nın Sirte kentinde yapılmıştı. Kuveyt'te 2013 yılında gerçekleştirilen son zirvede, üç yılda bir toplanılma kararı alınmıştı.
BATI SAHRA SORUNU
Fas'ın 1975 yılında eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından, Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ve Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik sürüyor. Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Polisario Cephesi, 1991 yılında BM'nin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmelerde başarıya ulaşılamadı.
Fas, 2007 yılında sorunun çözüme ulaşması için Batı Sahra'ya kendisine bağlı özerklik verilmesini gündeme getirmiş ancak bölgenin kaderinin belirlenmesi için referandum yapılmasını savunan Polisario Cephesi buna karşı çıkmıştı. BM Güvenlik Konseyi de Fas'ın önerisini "çatışmalı taraflar arasında çözüme ulaşmak amacıyla müzakere masasına sunulan tek öneri" olarak nitelendirmişti.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, bu ay başında Cezayir'in güneybatısında yer alan Tinduf bölgesindeki Batı Sahralı mültecileri ziyaret etmiş ve "işgal altında bulunan topraklardaki Batı Sahra halkının kendi kaderini tayin hakkı için referandum düzenlenmesine çalıştığını" söylemişti. Bu duruma tepki veren Fas halkı, gösteriler düzenlemişti.
