Geçen yıl eylül ayında Baltık Denizi dibinde, Kuzey Akım 1 ve 2 boru hatlarındaki sızıntı ve patlamalar, Avrupa enerji altyapısına büyük darbe vurmuştu. Boru hatlarına düzenlenen saldırı Rusya'dan Almanya'ya uzanan Kuzey Akım 1 ve 2 sualtı doğalgaz boru hatlarını devre dışı bırakmıştı. Çeşitli komplo teorilerine neden olan saldırının ardında kim olduğuna dair sorulara cevap arınırken, ödüllü gazeteci Seymour Hersh'den ABD'yi zor durumda bırakacak bir açıklama geldi.
Pulitzer ödüllü ABD'li araştırmacı gazeteci Seymour Hersh, Çarşamba günü yayınlanan bir makalesinde, ABD Donanması dalgıçlarının geçen Haziran ayında Baltops tatbikatı kapsamında Rusya'nın Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattının altına patlayıcı yerleştirerek, eylül ayında imha ettiğini öne sürdü.
85 yaşındaki ünlü gazeteci Hersh, ABD Donanmasının operasyonu bir NATO deniz tatbikatı olan BALTOPS 22 kisvesi altında yürüttüğünü iddia etti.
Hersh'e göre operasyonla ilgili karar, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Siyasi İşlerden Sorumlu Devlet Müsteşarı ve ulusal güvenlik yetkilileriyle dokuz ay yürütülen toplantılarıdan sonra ABD Başkanı Joe Biden tarafından verildi.
"Operasyonel planlama hakkında doğrudan bilgi sahibi" isimsiz bir kaynaktan alıntı yapan Hersh, ABD Donanması'ndan "yetenekli derin su dalgıçlarının" geçen Haziran ayında bir eğitim tatbikatı sırasında nasıl C-4 patlayıcıları yerleştirdiğini ve ardından yükü üç ay sonra uzaktan patlattığını ayrıntılarıyla anlattı.
Hersh'e göre sabotaj operasyonu, ABD Donanması'nın Florida'nın Panama Şehri'nde bulunan Dalış ve Kurtarma Merkezi'nden dalgıçlar tarafından yürütüldü. Nord Stream'i oluşturan dört boru hattına da patlayıcı yerleştirdiler.
Kuzey Akım sistemi, her biri Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 olarak bilinen iki küçük boru hattına sahip iki ana boru hattından oluşur. Saldırı, dört borudan üçünü yok etti.
Saldırının hemen ardından ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, “Nihayetinde bu da muazzam bir fırsat. Rusya'nın sonuçlarına kesin olarak ortadan kaldırmaması için muazzam bir fırsat… Bu çok önemli ve bu, gelecek enerji yılları için muazzam bir stratejik fırsat sunuyor ”. açıklamasında bulunmuştu.
Seymour Hersh'in raporuna göre, Kuzey Akım'a yapılan saldırıda “Norveçliler kilit rol oynadı”.
ABD, NATO'nun Norveç üyesi operasyonlarını yürütücü olarak kullandı. Hersh, "ABD'nin son yıllarda İskandinav ulusunu Rusya'yı gözetlemek için Norveç'teki varlığını büyük ölçüde genişlettiğini" belirtti.
Hersh, Haziran ayında Kuzey Akım'a tuzak kurulduktan sonra, Norveç donanmasının ABD'nin emirlerini yerine getirdiğini ve 26 Eylül'de C4 patlayıcılarını patlatmak için bir sonar şamandırası attığını yazdı.
Hersh ekledi: "Norveçlilerin başka çıkarları da olabilir. Kuzey Akım'ın yok edilmesieğer Amerikalılar bunu başarabilirse, Norveç'in kendi doğal gazını Avrupa'ya çok daha fazla satmasına izin verirdi".
Hersh'in yazısında bahsetmediği bir diğer çarpıcı detay ise, Kuzey Akım'ın sabote edilmesinden sadece saatler önce NATO üyeleri Norveç, Danimarka ve Polonya'nın yeni bir doğal gaz boru hattı olan Baltık Borusu'nun resmi olarak açıldığını duyurdu.
Baltık Borusu, Avrupa Birliği'nin finansmanıyla inşa edildi ve Kuzey Akım'a yönelik bir alternatif olması amaçlandı.
Hersh açıklamasında, Almanya ve Avrupa'nın doğal gaz için büyük ölçüde Rusya'ya bel bağladığından, Biden'ın patlamaları Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in "siyasi ve bölge emelleri için doğal gaz silahlandırmasını" bitirmek için bir adım olduğunu öne sürdü.
Reuters haber ajansı ise, yayımladığı bir haberde, ABD Donanması'na ait bir operasyon jetinin patlamadan birkaç saat sonra Kuzey Akım boru hattının üzerinde uçtuğunu dikkat çekmişti.
Beyaz Saray ve CIA yetkilileri ise, bir gazetecinin sorusuna yanıt verirken bu bilgiyi kategorik olarak yalanladı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, Hersh'in iddialarına yanıt olarak, Moskova'nın patlamaların arkasında ABD ve NATO'nun bulunduğunu defalarca söylediğini belirtti.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergei Ryabkov da, Seymour Hersh'in "Kuzey Akımı" boru hattının bombalanmasıyla ilgili açıklamalarının ardından Washington'ın başına gelecek sonuçlar konusunda uyarıda bulunarak uluslararası soruşturma çağrısında bulundu. Seymour Hersh kimdir?
Hersh, 1969'da Amerikan güçleri tarafından Vietnamlı sivillerin katledilmesini ifşa eden Pulitzer ödüllü bir araştırmacı gazetecidir. Ayrıca, ABD askerlerinin 2003'teki ABD işgalinden sonra Ebu Gureyb'de Iraklı mahkûmlara gaddarca davrandığına dair hikayeyi de yayınladı. Hersh 2013'te yaptığı bir röportajda ise Usame bin Ladin'i öldüren operasyonun resmi tarihinin "kocaman bir yalan" olduğunu iddia ederek ABD yönetiminin tepkisini çekmişti.
Bazı komple teorisyenleri de Kuzey Akım boru hattını yok etmekle tehdit eden başkanın Kremlin'de değil Beyaz Saray'da yaşadığını belirtti. ABD Başkanı Joe Biden, Şubat ayı başlarında Rus birliklerinin ve tanklarının Ukrayna'ya girmesi durumunda Kuzey Akım'ı bitireceğini söylemişti. Ardından Rusya'nın Ukrayna'ya saldırıları başladı. Bu nedenle Biden'ın Rusya'dan intikam almak için boru hattını patlamış olabileceği belirtildi.
ABD Başkanı ayrıca, Kuzey Akım 2'nin Almanya tarafından kontrol edildiği düşünüldüğünde, böyle bir operasyonun yürütülmesinin diplomatik açıdan çok zarar verici olacağı yönündeki eleştirileri de reddetmişti Biden, şüpheye düşenlere, 'Yapacağız, size söz veriyorum. Bunu yapabileceğiz” demişti.
Öte yandan, doğalgaz hattınının patlatılmasından Biden'ı sorumlu tutanlar, düşüncelerini destekleyen farklı kanıtlar da ortaya attı. Bunlardan ilkine göre sızıntı Baltık Denizi'nin ABD'nin müttefikleri Danimarka ve İsveç'e ait bölgelerinde meydana geldi.
Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR) Başkanı Sergey Narışkin, ellerinde Batılı ülkelerin Kuzey Akım boru hatlarındaki patlamalarla ilişkisi olduğunu gösteren bulgular olduğunu belirterek saldırıları "terör saldırısı" olarak tanımlamıştı.
RTE radyo ve televizyon kanalındaki habere göre, Danimarka polisi, Danimarka ve İsveç yakınlarında Rusya'ya ait Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında geçen 26 Eylül'de bildirilen 4 sızıntıya ilişkin inceleme başlatmıştı.
Kuzey Akım 1 ve 2 doğal gaz boru hatlarındaki sızıntıların tespit edilmesinden kısa bir süre önce iki su altı patlaması İsveç Sismik Araştırmalar Enstitüsü tarafından kaydedildi.
İlk patlama Danimarka'nın Bornholm Adası'nın güneydoğusunda yaşandı ve 1,9 büyüklüğünde bir sarsıntıya neden olmuşu.
İkinci patlama da pazartesi akşamı saat 19.04'te adanın kuzeydoğusunda meydana geldi ve 2.3 büyüklüğünde bir sarsıntıya neden olmuştu.
Bin 230 kilometre uzunluğundaki doğal gaz boru hattı Rusya'dan Almanya'nın Baltık Denizi kıyılarına Baltık Denizi'nin altından geçerek ulaşıyor.
Ancak projenin Polonya ve Ukrayna'yı pas geçmesi nedeniyle bu iki ülke transit gelirleri azalacağından projeye itiraz ediyor.
Bir önceki Kuzey Akım 1 boru hattının bir yıllık 110 milyar metreküpe varan kapasitesini ikiye katlaması beklenen boru hattı tamamlandı ve gazla dolduruldu ancak henüz faaliyete geçmedi. Proje ruhsat alabilmek için Almanya'daki doğal gaz düzenleme kurumunun ve Avrupa Komisyonu'nun onayını bekliyor. Hattın önemi ne?
Kuzey Akım- 1 boru hattına paralel olarak inşa edilen Kuzey Akım-2, Rusya'nın Almanya'ya gaz ithalat kapasitesini iki katına çıkarmayı amaçlıyordu. Ancak Berlin, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında yeni tamamlanan Kuzey Akım-2'yi durdurdu.
Enerji ihtiyaçlarını karşılamak için Rusya'dan fosil yakıt ithalatına büyük ölçüde bağımlı olan Almanya, Moskova'nın arzı azalttığı için o zamandan enerjisi baskısı altında.
Rus enerji devi Gazprom, Ağustos ayının sonunda boru hattını tamamen kapatana kadar Kuzey Akım 1 üzerinden teslim edilen gazın hacmini kademeli olarak azalttı ve boru hattında gerekli onarımların gecikmesinden Batı yaptırımlarını sorumlu tuttu.
Rusya ile Almanya arasındaki Kuzey Akım1 boru hattının yüzde 51'i St Petersburg merkezli enerji devi Gazprom'a, Kuzey Akım 2 ise aynı şirketin İsviçreli bir yan kuruluşuna ait.
Şirketinin verdiği bilgiye göre Kuzey Akım 1 boru hattının her bir bölümü 27 ile 41 milimetre kalınlığında çelik bir kasaya sahip ve 60 ila 110 milimetre arasında beton bir kaplamayla çevreleniyor.