Astana'da yapılan 9. Suriye konulu toplantı, TSİ 08.00 sularında Rusya ve İran arasındaki ikili görüşmelerle başladı. Rus heyetinin başında Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, İran heyetinin başında Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari bulunuyor. Türk heyetine Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal başkanlık ediyor.
Garantör ülkeler; Türkiye, Rusya ve İran, ateşkes rejiminin sağlamlaştırılması adına dört çatışmasızlık bölgelerindeki durumun yanı sıra insani meselelere ve özellikle Cenevre'deki Suriye müzakerelerinin yeniden başlatılması gibi siyasi çözüm perspektikflerine değinecek. Görüşmelerin önemli bir gündem maddesi de Suriye'nin geleceğini ilgilendiren Anayasa hazırlık süreci olacağı belirtilirken, Suriye rejiminden de bir heyet Astana'da görüşmeleri takip edecek.
ABD YOK
Toplantıya katılan kaynaklardan alınan bilgiye göre, ABD'nin daha önce katıldığı 8 görüşmenin aksine 9. görüşmeye katılmadığı toplantının ana gündemini Gerginliği Azaltma Bölgelerindeki son durum, anayasa komitesi ve alıkonulanların serbest bırakılması çalışmaları oluşturuyor.
ABD NEDEN KATILMADI?
Diplomatik kaynaklar, ABD, Astana'da yapılacak 9. Suriye müzakerelerine katılmama kararının nedenini açıklamadı. ABD'nin görüşmeye katılmama kararını "Onlar nedenini belirtmediler, sadece temsilcinin katılmayacağını söylediler. Yorum yok. Tutumlar bu şekilde" şeklinde yorumladılar.
BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nın öğleden sonra görüşmelere katılması, Ürdün'ün gözlemci olarak görüşmelerde yer alması bekleniyor.
Astana görüşmelerinin ev sahibi olarak sekretaryasını yapan Kazakistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Taraflar, Suriye'deki durumun yanı sıra çatışmasızlık bölgeleri ve insani konular ayrıca Suriye devletindeki krizin çözüm sürecinin ilerletilmesine ilişkin atılacak adımların koordine edilmesi meselelerini görüşecek" denildi.
ESED REJİMİ ve MUHALİFLER YARINKİ ANA TOPLANTIYA KATILACAK
Beşar Esed rejimi ve askeri muhaliflerin temsilcilerinin de katılacağı ana toplantı yarın yapılacak.
ASTANA TOPLANTILARI
İlki ocak 2017'de yapılan Astana toplantılarının 8.si, 21-22 Aralık'ta düzenlenmiş, taraflar alıkonulanların serbest bırakılması için çalışma grubu oluşturmuştu.
30 Ocak 2018'de Rusya'nın Soçi kentinde Suriye Ulusal Kongresi'nde BM gözetiminde yeni anayasayı hazırlayacak bir komitenin kurulması kararlaştırılmıştı.
Türkiye, Rusya ve İran dışişleri bakanları 16 Mart'ta Astana'da bir araya gelerek, bir yıllık iş birliğinin değerlendirmesini yapmış, bu kapsamda alıkonulanlarla ilgili çalışma grubu da ilk toplantısını gerçekleştirmişti.
ABD heyeti, ilk 7 toplantıya gözlemci olarak katılmış, Dışişleri Bakanlığının Yakın Doğu İlişkilerinden Sorumlu Müsteşar Vekili David Satterfield heyeti temsil etmişti.
Ancak 8. toplantıda ABD katılım seviyesini en aşağı çekmiş, bir bakanlık uzmanını görüşmelere temsilci olarak göndermişti.