TIMETURK| HABER MERKEZİ
Uzun bir süredir sessizliğin hakim olduğu çatışma bölgelerinden Yemen'de yeniden silah sesleri yükseldi. Yemen'de 2 Nisan'dan bu yana hükümet ile İran destekli Husiler arasında devam eden ateşkes 2 Ekim akşamı yerel saatle 19.00 itibariyle sona erdi. 6 ayın ardından ateşkesin sona erdiği an itibariyle cephelerden silah sesleri yükselmeye başladı.
TAİZ VE ÇEVRESİNDE ÇATIŞMALAR
Ateşkes süresinin sona ermesinin ardından, hükümet güçleri ile İran destekli Husiler arasında yaşanan çatışmaların şiddetlenerek devam etti. Askeri kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Dali ve Taiz kentlerindeki cephelerde hükümet güçleri ile İran destekli Husiler arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor. Husiler, Taiz çevresinde orduya ait mevzileri topçu, orta ve ağır silahlar ile havan toplarıyla hedef alıyor. Marib kentinden de çatışma sesleri geldi.
HUSİLER SUUDİLERİ SUÇLADI, YEMEN HÜKÜMETİ HUSİLERİ ‘ŞANTAJ'LA SUÇLADI
Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, "2 Nisan 2022'de başlayan ateşkes Yemen için gerçekten tarihi bir fırsat sundu. Son altı ayın olumlu sonuçlarına dayanarak, 1 Ekim'de taraflara ateşkesi ek unsurlarla birlikte altı ay daha uzatmak için başka bir teklif sundum" dedi. Taraflara sunduğu yeni teklifin içeriğine değinen Grundberg, teklifinde memur ve emekli maaşlarının ödenmesinin, Taiz ve diğer illerde belirli yolların açılmasının, Sanaa Havaalanı'na gidiş ve dönüş uçuşları için ek destinasyonların, akaryakıt gemilerinin Hudeyde Limanı'na engelsiz girişinin, Askeri Koordinasyon Komitesi aracılığıyla gerilimi azaltma mekanizmalarının güçlendirilmesinin, tutukluların acilen serbest bırakılmasının, kapsayıcı bir siyasi sürecin yeniden başlatılmasının ve kamu hizmetleri de dahil olmak üzere daha geniş ekonomik konuların yer aldığını aktardı.
Husi Ensarullah Hareketi'nden 1 Ekim akşamı yapılan açıklamada, ateşkesin "çıkmaz noktada" olduğu belirtilerek, Suudi Arabistan destekli koalisyon "Yemen halkının acılarını hafifletecek" tedbirler üzerinde anlaşmaya varmamakla suçlandı. Ensarullah Hareketinin açıklamasında, "Son altı ay içinde insani meseleleri birinci öncelik olarak ele alma konusunda ciddi bir isteklilik görmedik" ifadelerine yer verildi.
Yemen hükümeti ise Husilere, İran'ın çıkarlarını Yemen halkının çıkarlarının önüne geçirip ateşkesi şantaj olarak kullandıkları suçlamasında bulundu. Başkanlık Konseyi Üyesi Abdullah el-Alimi, "Darbeci Husi milisler, İran'ın çıkarlarını Yemen halkının çıkarlarının önüne aldılar." dedi. Alimi,"Husi milislerin barışa ortak olmaktan çok uzakta oldukları tüm dünya tarafından anlaşıldı. Ateşkes, kendi kontrolleri altındaki bölgelerde bulunan memurların maaşlarının ödenmesi, yolların açılması, Sana havaalanından uçuşların artırılması ve petrol akışının sağlanması gibi konuları garanti etmesine rağmen, güç sarhoşluğu ve birçok yalanın zorlamasıyla Husiler tarafından reddediliyor" ifadelerini kullandı.
AB, ARAP BİRLİĞİ VE İİT'DEN ÇAĞRI
Uluslararası toplumdan da ateşkes çağrıları yükseldi. Avrupa Birliği (AB), Husilere, BM'nin ateşkesin uzatılması ve genişletilmesi yönündeki çabalarını destekleme çağrısında bulundu. AB Yemen Misyonu'nun sosyal medya hesabından yapılan açıklamaya göre, AB Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreter Yardımcısı ve Siyasi Direktörü Enrique Mora, Husilerin sözcüsü Muhammed Abdusselam ile görüştü. Husileri, BM'nin ateşkesin uzatılması ve geliştirilmesi yönündeki çabalarını desteklemeye çağıran Mora, savaşa dönüşün "Yemen halkının hak etmediği bir trajedi" olduğunu ifade etti.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, Yemen'de ateşkesin uzatılmamasından endişe duyduklarını belirterek, ateşkesin sona ermesinin mevcut durumu daha da geriye götüreceğini ifade etti. Ebu Gayt,"Husilere; öncelikle Yemen'in çıkarlarını önemseme, Yemen halkının yaşadığı sıkıntıların hafifletilmesi, halkın güvenli bir yaşam sürme ve kendi toprakları üzerinde özgürce hareket edebilme hakkının sağlanması amacıyla insani ateşkesin uzatılması konusunda sarf edilen çabalara olumlu karşılık verme" çağrısında bulundu.
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) da Yemen'de hükümet ile Husi milisler arasındaki ateşkesin uzatılmamasının üzüntü verici olduğunu bildirdi. İİT'den yapılan açıklamada, İİT'nin Birleşmiş Milletlerin (BM) bu ülkedeki krize kapsamlı siyasi çözüm için zemin hazırlayacak ateşkes çabalarını desteklediği vurgulandı. Açıklamada ayrıca Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez'deki Arap ülkelerinin Yemen krizine siyasi çözüm bulma çabalarına işaret edilirken, İİT'nin Yemen halkının yeniden barış ve istikrara kavuşması için desteğini sürdüreceği kaydedildi.
İÇ SAVAŞ 2014'TE BAŞLADI
Yemen, 2014 yılında İran yanlısı Husilerin başkent Sana'yı ele geçirmesi ve uluslararası alanda tanınan hükümeti Suudi Arabistan'a kaçmaya zorlamasıyla iç savaşa sürüklendi. Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor. Koalisyon, Husileri geri püskürtmek için Mart 2015'te müdahale etti. Koalisyon 7 yıldır süren çatışmalarda, ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 80'ini ve büyükşehir merkezlerini kontrol eden Husileri yenemedi. Ülkede koalisyon güçlerinden Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin farklı ajandalara sahip olması da Husilere güç veriyor.
