TIMETURK | HABER MERKEZİ
Rusya'nın işgali altındaki Ukrayna topraklarındaki ayrılık referandumları dün sabah başladı. Açıklandığı günden bu yana referandum kararına dünya çapında tepkiler sürerken; Ukrayna'nın –büyük kısmı Rus güçlerinin kontrolündeki– Luhansk, Donetsk, Herson ve Zaporijya bölgelerinde sandıklar gelecek salı akşamına kadar açık kalacak. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, seçim sonuçlarını destekleyeceklerini açıkladı. Geçen çarşamba günü kısmi seferberlik ilan eden Putin, Batı'nın savaşı Rus topraklarına taşımak istediğini iddia ederek, “Toprak bütünlüğümüzü korumak için her türlü silahı kullanırız. Karşılık vermek için çok fazla silahımız var, bu bir blöf değil” demiş ve üstü kapalı nükleer silah tehdidinde bulunmuştu. 27 Eylül'de sona erecek referandumlarda Rusya'nın lehine bir sonuç çıkmasının kaçınılmaz olduğu belirtiliyor.
AYRILMA VE İLHAK SORULDU
24 Şubat'ta Ukrayna işgali başlamadan önce Moskova'nın bağımsızlığını tanıdığı Donetsk ve Luhansk'ta yaşayanlara “Cumhuriyetinizin Rusya'ya katılmasını destekliyor musunuz?” sorusu soruldu. Herson ve Zaporijya'daki pusulalarda ise “Ukrayna'dan ayrılıp, bölgede bağımsız bir devlet kurup, Rusya Federasyonu'na katılmayı ve onun bir parçası olmayı kabul ediyor musunuz?” sorusu yer aldı. Referandumun ‘teknik ekipman eksikliği' nedeniyle elektronik olarak yapılmayacağı ve oy verme işlemi için yalnızca kağıt pusula kullanılacağı duyuruldu.
KAPI KAPI DOLAŞIYORLAR
Luhansk Valisi Serhiy Hayday, Rus güçlerin kapı kapı dolaşarak insanları oy vermeye zorladığını iddia etti. Telegram hesabından kentteki gelişmeleri aktaran Hayday, bölge sakinlerinin şehirden ayrılmasının da yasaklandığını belirtti. Bazı işletmelerin referanduma katılmayanları işten çıkarmakla tehdit ettiği ve vatandaşlara oylamaya katılmaları karşılığında ödül teklif edildiği kaydedildi.
RUSYA'YA SALDIRMIŞ SAYARIZ
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) konuşma yapan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Referandum kararları, Zelenskiy'in kendini Rus hissedenlere yaptığı 'Ukrayna'dan gidebilirsiniz' çağrısına yanıt” dedi. Lavrov, "Kiev rejiminin 2014'ten beri düzenli olarak işlenen suç eylemlerine dair elimizde birçok kanıt var. Rus kolluk kuvvetleri, Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri'nden meslektaşlarıyla işbirliği içinde ve dikkatli bir şekilde bunları kayıt altına alarak araştırıyor" şeklinde konuştu. Lavrov, "Ukrayna'nın sonunda uluslararası insancıl hukuk normlarının cezasız bir şekilde ihlal edildiği, totaliter devlete dönüştüğünden şüphemiz yok" diye konuştu.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov da söz konusu dört bölgenin referandumların ardından Rusya'ya katılmalarıyla ilgili sürecin ‘hızlı' şekilde ilerleyeceğini söyledi. Peskov, seçimlerin Moskova'ya bağlanma kararıyla sonuçlanması halinde bu bölgelerin korunacağını ve Kiev'in bölgeleri tekrar ele geçirme girişimlerinin “Rusya'ya yapılmış saldırı” olarak değerlendirileceğini belirtti.
UKRAYNA: SORUMLULAR YARGILANACAK
Ukrayna da Rusya'ya bağlanmak için yapılan yasa dışı referandumlara karışan herkesin cezai kovuşturmaya tabi tutulacağını ve yargı önüne çıkarılacağını duyurdu. Ukrayna Geçici İşgal Altındaki Toprakların Yeniden Entegrasyonu Bakanlığından yapılan açıklamada, Ukrayna güvenlik ve istihbarat birimlerinin, sözde referandumların organizatörleri, yürütücüleri ve destekçileri hakkında tam bilgiye sahip olduğu bildirildi. Referanduma karışanların ‘hain' olarak nitelendirildiği açıklamada, bu kişiler hakkında cezai kovuşturma başlatılacağı, 15 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilecekleri, sosyal yardımlarının askıya alınacağı ve mallarına el koyulacağı belirtildi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de Rusları, Putin'in seferberlik kararını protesto etmeye çağırdı.
NATO'DAN KINAMA
Referanduma NATO'dan da tepki geldi… NATO referandumu kınayarak, “Kısmen Rus ordusu tarafından kontrol edilen Ukrayna bölgelerinde Rusya Federasyonu'na katılım konusunda sözde referandum düzenleme planını mümkün olan en güçlü şekilde kınıyoruz” denildi. Tehdit veya güç kullanımından kaynaklanan hiçbir toprak kazanımı yasal olarak kabul edilmeyeceği vurgulanan açıklamada, “Müttefikler, Rusya'nın Kırım'ı yasadışı ve gayrimeşru ilhakını asla tanımıyor ve tanımayacak. Ukrayna'nın Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson bölgelerindeki sahte referandumların hiçbir meşruiyeti yoktur ve BM Şartı'nın açık bir ihlali olacaktır” denildi. NATO müttefiklerinin Rusya'nın yasadışı ve gayri meşru ilhaklarını tanımayacağı belirtilen açıklamada, “Tüm devletleri Rusya'nın bariz toprak fetih girişimlerini reddetmeye çağırıyoruz” denildi. Açıklamada, “NATO müttefikleri, Rusya'nın saldırganlığına karşı kendisini savunmaya devam eden Ukrayna'ya siyasi ve pratik destek sağlama konusunda kararlılığını koruyor” ifadelerine yer verildi.
