Suudi danışmanlara ve ABD istihbaratına yakın yetkililere göre, Suudi Arabistan, Çin ordusundan hassas füze teknolojisi ithal etti ve kendi balistik füzelerini üretmeye başladı. Bu da Ortadoğu'da silahlanma yarışına dair endişeleri artırıyor.
Suudilerin çabaları, Ortadoğu'daki ABD müttefiklerinin, Washington ve Pekin arasındaki artan düşmanlık döneminde Biden yönetimini kızdıran, Çin ile askeri işbirliğini artırmaya yönelik bir dizi hamlesinin sonuncusu.
Suudi danışmanlar ve ABD istihbaratına yakın bir yetkili, Suudi hükümetinin Çin ordusunun füze kolu olan Halk Kurtuluş Ordusu Roket Gücü'nden yardım istediğini söyledi. Danışmanlar ve yetkili, bu konuşmaların Çin ordusundan fiilen donanım edinme aşamasına geçtiğini belirtti.
Balistik füzeler, hem konvansiyonel hem de nükleer silahları yerleştirmek için kullanılabiliyor. ABD, Riyad'a balistik füze satmayı uzun süredir reddediyor. Krallık, 1980'lerde Çin'den Dong Feng-3 füzeleri aldı ve bunları 2014'te halka gösterdi.
ÇOK SAYIDA ÇİN FÜZESİ SEVK EDİLDİ
Danışmanlar ve yetkili, Çin ordusunun 2018'den bu yılın baharına kadar çok sayıda yapımı tamamlanmış Dong Feng serisi füze grubunu da sevk ettiğini söyledi. ABD istihbarat teşkilatları sevkiyatlarla ilgili endişelerini dile getirdi ancak Biden yönetimi bölgedeki stratejik bir ortak olan Suudi Arabistan'a yaptırım ve dayatma konusunda isteksizdi.
ABD istihbaratına yakın olan yetkililerden biri, ABD'nin füze transferleri konusunda Çinli aktörlere yaptırım uygulamaya hazırlandığını ancak Suudi yetkililer veya kurumları bunun dışında tutacağını bildirdi. Beyaz Saray ve Çinli yetkililer, yorum taleplerine yanıt vermedi.
Analistler, Suudi hükümetinin İran'ın önemli balistik füze cephaneliğine karşı koymak istediğini söylüyor.
İRAN'LA NÜKLEER ANLAŞMAYI ZORA SOKTU
Analistler, Riyad'ın kendi balistik füze programını geliştirmesinin de İran ile 2015 uluslararası nükleer anlaşmasına dönüş müzakerelerini karmaşık hale getirebileceğini söylüyor. İran, başta İsrail olmak üzere bölgedeki diğer balistik füze programlarının da müzakerelerde tartışmaya konu olmasını talep etti.
İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi'nin eski bir üyesi ve Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nün şu anki kıdemli araştırma görevlisi Yoel Guzansky, "İran'ın faaliyetleri açıkça bölgede zincirleme bir etki ve bölgesel bir silahlanma yarışı yaratıyor" dedi.
Suudilerin programındaki bu ilerlemeler, Ortadoğu ülkelerinin ABD'nin artık bölgede belirleyici bir rol oynamaya istekli olmadığı korkusuyla ortaya çıktı.
Bir düşünce kuruluşu olan Center for a New American Security'de savunma analisti olan Becca Wasser, "Riyad'da, ABD'nin güvenliklerine olan bağlılığının azaldığına dair bir algı var. Suudiler, kendilerini koruyabilmesinin tek yolunun sadece kendilerine güvenmek olduğunu düşünmeye başladı" diye konuştu.
Suudi Arabistan ayrıca, Husi isyancıların dronlar ve balistik füzeler kullanarak ülkeye defalarca saldırdığı ve Yemen'de uzun süredir devam eden bir savaşa giriyor. Suudi Arabistan'ın 2015'te Yemen'e askeri bir saldırı başlatmasından bu yana 10 binden fazla insan öldü.
ABD'NİN MÜTTEFİKLERİ BİR BİR UZAKLAŞIYOR
Riyad'ın balistik füze programı üzerindeki hızlandırılmış çalışması, ABD'nin Ortadoğu'daki müttefiklerinin Çin ile daha yakın askeri ilişkileri keşfetmeye yönelik son hamlesi. Gelişme daha önce CNN tarafından Perşembe günü bildirildi.
The Wall Street Journal'ın geçen ay bildirdiğine göre, bu bahar, ABD istihbarat teşkilatları Çin'in Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki bir limanda askeri bir tesis olduğundan şüphelendikleri bir tesisi gizlice inşa ettiğini öğrendi.
Biden yönetimi, BAE hükümetini, ülkesindeki bir Çin askeri varlığının iki ülke arasındaki ilişkileri tehdit edebileceği konusunda uyardı. Tesisin inşaatı, ABD'li yetkililerin yaptığı toplantı ve ziyaretlerin ardından durduruldu.
The Wall Street Journal'ın geçen yıl bildirdiğine göre, Çin ayrıca Suudi Arabistan'ın sivil nükleer enerji programına veya nükleer silah kapasitesine giden yolda erken bir adım olan uranyum zenginleştirmesi için bir tesis inşa etmesine de yardım etti.
Kaynak: milliyet.com.tr
